Aegisuchus
| Aegisuchus Status: Uitgestorven, als fossiel bekend Fossiel voorkomen: Laat-Krijt | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
| Reconstructie van A. witmeri | |||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||||
| Aegisuchus Holliday & Gardner, 2012 | |||||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||||
| Aegisuchus witmeri | |||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||
Aegisuchus op  Wikispecies
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Aegisuchus[1][2] is een geslacht van uitgestorven reptielen uit de groep der Aegyptosuchidae, aan krokodillen verwante reptielen. De enige bekende soort, de typesoort Aegisuchus witmeri, werd beschreven in 2012. Het dier kwam voor in het zuidoosten van het huidige Marokko tijdens het cenomanien, 98 tot 93 miljoen jaar geleden.
Naamgeving
[bewerken | brontekst bewerken]De geslachtsnaam Aegisuchus is samengesteld uit de Oudgriekse woorden αἰγίς, aigis (abusievelijk geschreven als aegis door de naamgevers) dat 'schild' betekent en verwijst naar het uitstekende deel op zijn schedel, en σοῦχος, souchos, dat 'krokodil' betekent. De soortaanduiding witmeri eert Lawrence M. Witmer, wiens ontdekkingen rond de anatomie van de schedel bij Archosauria bijdroegen tot de plaatsing van het fossiele specimen.
Kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]Uitgaand van de gevonden schedelfragmenten, vermoeden de beschrijvende onderzoekers dat A. witmeri een bek van anderhalve meter had en dat hij 9 à 11 meter lang was. Hij leefde in rivieren en joeg vermoedelijk op andere grote dieren. Vergeleken met moderne krokodillen had A. witmeri relatief zwakke kaken. Hij had een vrij ronde bek. Daardoor bestond zijn jachttechniek er waarschijnlijk niet in dieren te verstikken onder water, maar wachtte hij op zijn prooi om die snel aan te vallen en vervolgens in te slikken, met zijn bek die aangepast was om fors te openen.
Bovenaan zijn platte schedel bevindt zich een knobbel met daarrond een huid vol bloedvaten. Het uitsteeksel leverde het dier de bijnaam ShieldCroc op. Mogelijk fungeerde het uitsteeksel als temperatuurregulator of werd het gebruikt om vijanden mee af te schrikken of soortgenoten mee aan te trekken, zoals de hoorns bij Cubaanse krokodillen, die gebruikt worden om vrouwtjes te imponeren en andere mannetjes af te schrikken.
Paleobiologie
[bewerken | brontekst bewerken]Aegisuchus is de eerste bekende verwant van de kroongroep van de krokodilachtigen die tijdens het krijt voorkwam in Afrika. De Aegyptosuchidae zijn nauw verwant aan de Crocodilia, waartoe de moderne krokodillen toe behoren. Tot de ontdekking van Aegisuchus werd vermoed dat de Eusuchia, een groep waartoe de Crodilia en Aegyptosuchidae behoren, zich ontwikkelde in Laurazië en dat de meer afgeleide Crocodilia zich in Noord-Amerika ontwikkelden. De vondst van Aegisuchus wijst erop dat de Crocodilia zich daarentegen mogelijk in het gebied van de Tethysoceaan ontwikkelden.
De complexe kenmerken van A. witmeri suggereren dat het een sterk aangepast, endemisch dier was in een nichegebied van Noord-Afrika. Het leefde in aparte niche.
Fylogenie
[bewerken | brontekst bewerken]Aegisuchus is volgens de beschrijvende onderzoekers nauw verwant aan Aegyptosuchus. Ze behoren tot de Aegyptosuchidae, het zustertaxon van de kroongroep Crocodilia. De plaatsing van het dier ten opzichte van zijn verwanten, volgens deze onderzoekers, wordt weergegeven in onderstaand cladogram.
| Neosuchia |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bronnen
- Holliday, C.M., Gardner, N.M. (2012). A New Eusuchian Crocodyliform with Novel Cranial Integument and Its Significance for the Origin and Evolution of Crocodylia. PLoS ONE 7 (1): e30471. DOI:10.1371/journal.pone.0030471.
- Prehistoric "Shield"-Headed Croc Found. National Geographic (1 februari 2012). Gearchiveerd op 6 maart 2012. Geraadpleegd op 2 februari 2012.
- Nieuwe voorouder krokodil gevonden. EOS Magazine (1 februari 2012). Geraadpleegd op 2 februari 2012.
- New Species of Ancient Crocodile Discovered; 'Sheildcroc' Was Ancestor of Today's Species. ScienceDaily (31 januari 2012). Gearchiveerd op 18 maart 2012. Geraadpleegd op 2 februari 2012.
Verwijzingen
- ↑ Aegisuchus. www.prehistoric-wildlife.com. Geraadpleegd op 16-04-2023.
- ↑ Fossilworks: Aegisuchus. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 16-04-2023.