Bros kronkelbladmos

Bros kronkelbladmos
Duinkronkelbladmos
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Onderrijk:Embryophyta (Landplanten)
Stam:Bryophyta (Mossen)
Klasse:Bryopsida (Bladmossen)
Onderklasse:Bryidae
Orde:Pottiales
Familie:Pottiaceae (Kleimosfamilie)
Geslacht:Tortella
Soort
Tortella fragilis
(Hook. & Wilson) Limpr. (1888)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Bros kronkelbladmos op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Het bros kronkelbladmos (Tortella fragilis) is een mos uit de kleimosfamilie (Pottiaceae).

Het mos is donkergroen tot geelachtig of zwartbruin van kleur. De stengels zijn 1–5 cm lang en de bladeren staan verspreid langs de stam, met een glanzende bladbasis. De bladeren zijn taai, stijf en fragiel aan de basis van de top, waar ze een scherpe, smalle punt hebben. De bladeren kunnen verschillen in vorm, van smal lancetvormig tot lineair.

Tortella fragilis plants zich zowel vegatatief als geslachtelijk voort. Vegetatieve voortplanting gebeurt door middel van afvallende, puntige, stugge bladtoppen. Geslachtelijke voortplanting gebeurd door midden van sporen uit de sporenkapsel. De plant is dioecisch (tweehuizig), wat betekent dat mannelijke en vrouwelijke voortplantingsorganen zich op aparte planten bevinden. De sporenkapsels zijn klein, 1,8–3 mm, met lange, spiraalgewonden peristoomtanden. De sporen zijn geelbruin en meten 8-12 micron in doorsnede.

De twee Nederlandse vondsten zijn gedaan op kalkrijk zand in een vochtige duinvallei. In het buitenland is de soort vooral te vinden op een laagje humus op kalksteen en andere basenrijke rotsen in de bergen. Aan de Schotse noordoostkust zijn enkele vondsten bekend van vochtig zand in duinvalleien, overeenkomstig de Nederlandse standplaats.

Tortella fragilis werd in 1841 en 1845 door Dozy in een duinvallei te Noordwijk verzameld. Het gaat om een opmerkelijke vondst buiten het areaal van deze arctisch-boreale-montane soort. In België komt T. fragilis niet voor. In Duitsland moeten we naar de Alpen en het Zwarte Woud om deze soort tegen te komen. Er zijn enkele vondsten in Midden-Duitsland gedaan, de dichtstbijzijnde ligt in het Rothaargebergte. In Engeland is de soort onbekend, in Schotland is het mos zeer zeldzaam.