Cacops
| Cacops Status: Uitgestorven, als fossiel bekend Fossiel voorkomen: Vroeg-Perm | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||
| Cacops Williston, 1910 | |||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||
| Cacops aspidephorus | |||||||||||||
| soorten | |||||||||||||
| |||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||
Cacops op  Wikispecies
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Cacops[1][2] is een geslacht van uitgestorven temnospondyle Batrachomorpha (basale 'amfibieën') die leefden in het Vroeg-Perm en in het Vroeg-Trias uitstierf. De ongeveer vijftig centimeter lange dieren worden in de familie Dissorophidae geplaatst, een gevarieerde familie van de Temnospondyli, die wat later ontstonden dan de Eryopidae. Hun fossiele overblijfselen, die meer dan 270 miljoen jaar oud zijn, werden gevonden in afzettingen in het Vroeg-Perm in de Verenigde Staten. De typesoort Cacops aspidephorus werd in 1910 beschreven door Samuel Wendell Williston, de andere soort Cacops morrisi in 2009 door Reisz et al.
Kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]Cacops bereikte een lengte van ongeveer veertig centimeter. Zijn lichaamsbouw vertoont duidelijke tekenen dat hij, in tegenstelling tot veel andere Temnospondyli, sterk was aangepast aan een landbewonende levensstijl. De schedel was solide, de kaakranden waren bedekt met lange tanden en het verhemelte was bedekt met duizenden kleine, bultachtige dentikels. De poten waren sterk, de staart was kort. Cacops had een reeks beenplaten op zijn rug die in de huid waren ingebed. In vergelijking met andere dissorophiden had Cacops een relatief grote oorspleet (squamosale inkeping) achter in de schedel. De grootte van deze structuur en een fijne streep langs de buitenrand laten zien dat Cacops een trommelvlies had, wat op het moment van beschrijving het oudste duidelijke bewijs was van een trommelvlies in het fossielenbestand.
Levenswijze
[bewerken | brontekst bewerken]Cacops en verwanten waren volledig aangepast aan een leven op het land, maar leefden wel in de buurt van ondiepe wateren. Volgens Edwin Colbert jaagden ze waarschijnlijk alleen 's nachts om de grotere roofdieren te mijden. Het voedsel bestond voornamelijk uit vissen, insecten en kleine amfibieën.
Vondsten
[bewerken | brontekst bewerken]Fossielen werden gevonden in Noord-Amerika (Texas).
Classificatie
[bewerken | brontekst bewerken]Cacops was een vertegenwoordiger van de familie Dissorophidae. Zijn naaste familielid is Kamacops. Beide worden gecombineerd in de subfamilie Cacopinae. Een ander naast familielid zou Aspidosaurus kunnen zijn. Het zustertaxon van de Cacopinae is de subfamilie Dissorophinae met de geslachten Dissorophus en Broiliellus. De nauwere verwantschap tussen Cacops en andere dissorophiden wordt weergegeven in het volgende cladogram (naar Reisz et al., 2009):
| Dissorophoidea |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Literatuur
- D. Palmer, B. Cox, B. Gardiner, C. Harrison & J.R.G. Savage (2000). De geïllustreerde encyclopedie van dinosauriërs en prehistorische dieren, Köneman, Keulen. ISBN 3 8290 6747 X
- Cacops in de Paleobiology Database
Noten
- ↑ Fossilworks: Cacops. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 04-12-2022.
- ↑ Cacops. www.prehistoric-wildlife.com. Gearchiveerd op 4 december 2022. Geraadpleegd op 04-12-2022.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Cacops op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.