Calciumarsenaat

Calciumarsenaat
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van calciumarsenaat
Structuurformule van calciumarsenaat
Algemeen
Molecuul­formule Ca3(AsO4)2
IUPAC-naam calciumarsenaat
Andere namen tricalciumdiarsenaat, calciumorthoarsenaat
Molmassa 398,0724 g/mol
SMILES
[O-][As](=O)([O-])[O-].[O-][As](=O)([O-])[O-].[Ca+2].[Ca+2].[Ca+2]
InChI
1S/2AsH3O4.3Ca/c2*2-1(3,4)5;;;/h2*(H3,2,3,4,5);;;/q;;3*+2/p-6
CAS-nummer 7778-44-1
EG-nummer 231-904-5
PubChem 24501
Wikidata Q412645
Beschrijving Kleurloos tot wit amorf poeder
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
ToxischSchadelijk voor de gezondheidMilieugevaarlijk
Gevaar
H-zinnen H301 - H331 - H350 - H400 - H410
EUH-zinnen geen
P-zinnen P261 - P281 - P301+P310 - P321 - P405 - P501
Opslag Gescheiden van zuren, voeding en voedingsmiddelen. Goed gesloten.
EG-Index-nummer 033-005-00-1
VN-nummer 1573
ADR-klasse Gevarenklasse 6.1
MAC-waarde 0,01 mg/m³
LD50 (ratten) (oraal) 20 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand vast
Kleur kleurloos-wit
Dichtheid 3,62 g/cm³
Smeltpunt 1455 °C
Oplosbaarheid in water 0,13 g/L
Slecht oplosbaar in water
Onoplosbaar in zuren, organische oplosmiddelen
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Calciumarsenaat is het extreem toxisch calciumzout van arseenzuur en heeft als brutoformule Ca3(AsO4)2. De stof komt voor als een kleurloos tot wit amorf poeder, dat zeer slecht oplosbaar is in water. Het is echter nog steeds beter oplosbaar dan loodwaterstofarsenaat, zodat het een nog toxischer werking heeft. Calciumarsenaat kan namelijk in opgeloste toestand voorkomen en zo opgenomen worden in het lichaam en de nodige schade aanrichten.

Synthese

[bewerken | brontekst bewerken]

Calciumarsenaat kan bereid worden uit een metathesereactie tussen calciumchloride en natriumwaterstofarsenaat.

Toepassingen

[bewerken | brontekst bewerken]

Van 1918 tot de jaren '60 werd calciumarsenaat gebruikt als insecticide. Voornamelijk in de Verenigde Staten werd dit gebruikt tegen Anthonomus grandis (de boll worm), een snuitkever.

Productie van calciumarsenaat in de VS (in ton)[1]
1931 1935 1937 1953 1957 1959
11.850 19.640 16.784 7.260 3.293 8.835

Wegens de hoge toxiciteit en de oplosbaarheid van de verbinding werd de stof verboden. Tegenwoordig wordt calciumarsenaat niet meer als insecticide gebruikt.

Toxicologie en veiligheid

[bewerken | brontekst bewerken]

Bij verhitting van calciumarsenaat en bij contact met zuren worden giftige dampen van arsine gevormd.

Calciumarsenaat is irriterend voor de ogen, de huid en de luchtwegen. De stof kan effecten hebben op het maag-darmkanaal, het hart en de bloedvaten, het centraal zenuwstelsel en de nieren, met als gevolg zware ontsteking van maag en darmen, verlies van vocht en elektrolyten, hartafwijkingen, shock en verstoorde werking en beschadiging van de nieren. Blootstelling boven de toegestane grenzen (0,01 mg/m³) kan de dood veroorzaken.

[bewerken | brontekst bewerken]