HSL 1

HSL 1
Halle - Esplechin grens
HSL 1 op de kaart
Totale lengte73,0 km
Spoorwijdtenormaalspoor 1435 mm
Aangelegd doorNMBS
Geopend
Halle - Y Antoing: 14 december 1997
Y Antoing - Esplechin grens: 2 juni 1996
Huidige statusin gebruik
Geëlektrificeerdbij aanleg
Aantal sporen2
Baanvaksnelheid300 km/u
Treindienst doorEurostar, TGV
Traject
STR lijn 96N van Brussel-Zuid
vSTRd lijn 96 van Brussel-Zuid
vSTRvSTR-d lijn 96E van Lot
dABZg+lvKRZu lijn 26 van Schaarbeek
dSTRvÜSTr Y Noord-Halle
vÜSTdSTR
tdSTRatdSTRatdSTRa Tunnel van Halle
tvBHFtdSTR 0,0 Halle
tdSTRetdSTRetdSTRe
vÜSTvSTR-d
dSTRrvSTR lijn 94 naar Blandain
vWBRÜCKE1d Kanaal Charleroi-Brussel
vBHF-STRd Lembeek
vSTRl-STRod lijn 96 naar Quévy
STR+GRZq Provinciegrens Vlaams-Brabant - Waals-Brabant
TUNNEL1 Tunnel van Tubeke
STR+GRZq Provinciegrens Waals-Brabant - Henegouwen
lijn 123 Geraardsbergen - 's-Gravenbrakel opg.
dSTR+rv-STR lijn 94 van Halle
ABZg2 +
STR + STRc3
+
 26,3 Y Silly, lijn 1/1 naar Y Beauregard
STR + STRc1
ABZg+4 +
+
 26,3 Y Beauregard, lijn 1/1 van Y Silly
dSTRdSHI2+ldSHI2gr 28,9 Y Patard
lijn 1/2 naar Y Coucou
dSTRdDSTdSTR Coucou werkbasis en noodperron
dSHI2g+ldSHI2rdSTR Y Coucou
lijn 1/2 van Y Patard
dSTRrv-STR lijn 94 naar Blandain
hKRZa lijn 90 Denderleeuw - Saint-Ghislain
ehKRZ lijn 100 Maffle - Saint-Ghislain opgebroken
hKRZWe Dender
lijn 81 Aat - Blaton opgebroken
v-SHI2grd
vDST-STRd Tourpes uitwijkspoor en noodperron
vENDEe-STRd
eKRZo lijn 86 De Pinte - Basècles-Groeven opg.
SKRZ-Ao A16E42
KRZu+k2kABZq+3 Y Maubray, lijn 78 Doornik - Saint-Ghislain
kABZg+1 59,3 Y Antoing
lijn 1/3 van Y Maubray
lijn 88 Antoing - Bléharies opgebroken
hKRZWae Schelde
TUNNEL1 Tunnel van Bruyelle
lijn 88A Doornik - Rumes opgebroken
GRENZE 73,0 grens België - Frankrijk
STR lijn 226 000 naar aansluiting Gonesse

HSL 1 of Spoorlijn 1 is het Belgische gedeelte van de hogesnelheidslijn die Brussel via Rijsel met Parijs en Londen verbindt.

Geschiedenis

[bewerken | brontekst bewerken]

De eerste sectie (Franse grens - Y Antoing) werd op 2 juni 1996 geopend[1]. De volledige lijn werd op 14 december 1997 geopend. De rittijd is sindsdien 82 minuten (1u22) van Brussel-Zuid naar Paris-Nord en 121 minuten (2u01) van Brussel-Zuid naar London St Pancras International.

De totale kosten van de aanleg bedroegen 1,08 miljard euro.

Op 12 augustus 2024 start een 10 jaar durende vernieuwing van de lijn, jaarlijks gedurende twee weken met een onderbreking van de lijn, met een budget van 310 miljoen euro.[2]

Beschrijving

[bewerken | brontekst bewerken]

Het traject op een eigen tracé, waar dus enkel de hogesnelheidstreinen op rijden, begint aan de Franse grens, aan de overgang tussen de gemeenten Wannehain (Frankrijk) en Esplechin (België). De lijn volgt het traject ten zuiden van Doornik en Aat, en loopt in Lembeek (stad Halle) over in de lijn 96N tot Brussel. Deze lijn is aangelegd voor een toekomstige snelheid tot 220 km/h. De HST rijdt er maximaal 160 km/u[3]. Het traject Franse grens-Lembeek is 73 km lang.

De verbinding naar Londen is eveneens verzekerd. Op Frans grondgebied, vanuit Parijs bekeken, splitst de lijn zich vlak achter Rijsel, westelijk naar Londen, oostelijk naar Brussel, met latere aansluiting naar Amsterdam en Keulen.

Vlak bij Aat, in de gemeente Mévergnies-lez-Lens, bevindt zich de onderhoudsbasis Le Coucou, vanwaaruit de lijn onderhouden wordt. Hierbij moeten de sporen in goede staat gehouden worden, en vele kunstwerken voortdurend onderhouden worden. Een van deze kunstwerken is het viaduct van Arbre, over de weg Aat - Bergen, met 2050 m het langste spoorwegviaduct in België.

Op de HSL 1 is het Franse stuurpostseininrichtings- en treinbeïnvloedingssysteem TVM 430 geïnstalleerd. De maximumsnelheid is 300 km/u.

In Frankrijk gaat de HSL 1 verder als RFN 226 000 richting Parijs.

Vanaf augustus 2024 wordt de spoorlijn vernieuwd. De werken, die 310 miljoen euro zullen kosten, zullen duren tot 2035[4].

Treindienst

[bewerken | brontekst bewerken]
Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
Eurostar 9100 Eurostar (Eurostar) Amsterdam Centraal – Rotterdam Centraal – Brussel-Zuid – Lille-Europe – London St Pancras International Lille-Europe wordt onregelmatig bediend. Calais-Fréthun, Ashford, Ebbsfleet worden niet bediend in 2020-2023 (minstens).
TGV 9800 TGV (SNCF) [ Luxemburg – Thionville – Metz-Ville – Strasbourg-Ville – Mulhouse-Ville – Belfort-Montbéliard TGV – Besançon Franche-Comté TGV – Dijon-Ville – Mâcon-Ville – ] / [ Brussel-Zuid – Lille-Europe – Arras – TGV Haute-Picardie – Aéroport Charles-de-Gaulle 2 TGV – [ Champagne-Ardenne TGV – Meuse TGV – Lorraine TGV – Strasbourg-Ville ] / [ Marne-la-Vallée - Chessy – [ Massy TGV – Le Mans – [ Laval – Rennes ] / [ Angers-Saint-Laud – Nantes ] ] / [ Creusot TGV – ] Lyon-Part-Dieu – [ Avignon TGV – Marseille Saint-Charles ] / [ Montpellier-Saint-Roch – Perpignan ] ] Dagelijkse verbinding met Montpellier en Marseille. Perpignan - Brussel tweemaal per week.
Eurostar 9300 Eurostar (Eurostar) Amsterdam Centraal – Schiphol Airport – Rotterdam Centraal – Antwerpen-Centraal – Brussel-Zuid – Paris-Nord Diverse ritten alleen tussen Amsterdam en Brussel
Eurostar 9400 Eurostar (Eurostar) Paris Nord – Brussel-Zuid – Luik-Guillemins – Aachen Hbf – Köln Hbf – Düsseldorf Hbf – Duisburg Hbf – Essen Hbf – Bochum Hbf – Dortmund Hbf Vijf treinen per dag. Enkele treinen verder naar Dortmund.
Eurostar 9900 Eurostar (Eurostar) Amsterdam Centraal – Schiphol Airport – Rotterdam Centraal – Antwerpen-Centraal – Brussel-Zuid – [ Aéroport Charles-de-Gaulle 2 TGV – Marne-la-Vallée - Chessy ] / [ Chambéry-Challes-les-Eaux – Albertville – Moûtiers - Salins - Brides-les-Bains – Aime-La Plagne – Landry – Bourg-Saint-Maurice ] / [ Valence-Rhône-Alpes-Sud TGV – Avignon TGV – Aix-en-Provence TGV – Marseille Saint-Charles ] Marne-la-Vallée - Chessy 2 keer per dag. Bourg-Saint-Maurice 1 keer per week in de winter. Marseille Saint-Charles 1 keer per week in de zomer.

Aansluitingen

[bewerken | brontekst bewerken]

In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:

Halle
Spoorlijn 26 tussen Schaarbeek en Halle
Spoorlijn 94 tussen Halle en Blandain
Spoorlijn 96 tussen Brussel-Zuid en Quévy
Spoorlijn 96E tussen Lot en Halle
Spoorlijn 96N tussen Brussel-Zuid en Halle
Esplechin grens
RFN 226 000, spoorlijn tussen de aansluiting Gonesse en Lille grens

Verbindingssporen

[bewerken | brontekst bewerken]
1/1: Y Silly (lijn 94) - Y Beauregard (lijn 1)
1/2: Y Patard (lijn 1) - Y Coucou (lijn 94)
1/3: Y Maubray (lijn 78) - Y Antoing (lijn 1)

Elektrische tractie

[bewerken | brontekst bewerken]

Het traject werd bij aanleg geëlektrificeerd met een wisselspanning van 25.000 volt.

Zie de categorie HSL 1 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.