Hedy d'Ancona

Hedy d'Ancona
Hedy d'Ancona tijdens een congres over sociaaldemocratie in 1981.
Hedy d'Ancona tijdens een congres over sociaaldemocratie in 1981.
Algemeen
Volledige naam Hedwig d'Ancona
Geboren 1 oktober 1937
Geboorteplaats Den Haag
Partij PvdA
Functies
1974-1981, 1982-1983 Eerste Kamerlid
1976-1977 Beginselprogramma-commissie
1981-1982 Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
1984-1989, 1994-1999 Europees Parlement
1989 Lijsttrekker Europese Parlementsverkiezingen 1989
1989-1994 Minister Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur
1994 Lijsttrekker Europese Parlementsverkiezingen 1994
1995-1999 Partijbestuur
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Aat Veldhoen en Hedy d'Ancona in 2010

Hedwig (Hedy) d'Ancona (Den Haag, 1 oktober 1937) is een Nederlands sociologe, sociaal geografe en feministe en voormalig politica.

D'Ancona studeerde cum laude af in de sociale geografie en de sociologie aan de Universiteit van Amsterdam.[1] In die periode was ze actief in het studentencabaret. Ze viel op met haar mimiek en maakte met het Amsterdamse studentencabaret in 1957 een tour naar Noord-Amerika. Ook trad ze op met het Amsterdamse journalistencabaret.[2][3][4] In 1960 had ze een solovoorstelling in Parijs.[5][6]

Vanaf 1963 ging ze voor de VARA televisieprogramma's gericht op vrouwen produceren.[7][8][9]

Voor de PvdA stond ze op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen 1967.[10]

Eind 1968 richtte d'Ancona samen met Joke Kool-Smit de Man-Vrouw-Maatschappij (MVM) op naar aanleiding van de vele positieve reacties op Smits artikel "Het onbehagen bij de vrouw" (november 1967).[11]

Van 1974 tot 1981 was d'Ancona voor de Partij van de Arbeid lid van de Eerste Kamer. In het kabinet-Van Agt II (11 september 1981 tot 29 mei 1982) was zij staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, onder meer belast met volwasseneneducatie, arbeidsomstandigheden en emancipatiezaken; voor dit laatste werd zij de eerste 'projectstaatssecretaris'. Van augustus 1982 tot september 1983 was zij opnieuw Eerste Kamerlid. Zij had van juli 1984 tot november 1989 zitting in het Europees Parlement, en bij de Europese Parlementsverkiezingen van 1989 was zij voor de PvdA lijsttrekker. In het kabinet-Lubbers III was zij van 1989 tot 1994 minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur. Hierna keerde zij terug in het Europees Parlement, waarin zij weer zitting had van juli 1994 tot juli 1999.[12] In 2024 werd zij bij de verkiezingen voor het Europees Parlement met voorkeurstemmen als lijstduwer van GroenLinks/PvdA verkozen, echter d'Ancona heeft besloten haar zetel niet in te nemen.[13]

Daarnaast is d'Ancona een van de oprichtsters van het feministisch maandblad Opzij, waarvan zij van 1972 tot 1981 hoofdredactrice was.

D'Ancona begon haar loopbaan als tv-producer voor de VARA in 1962. Drie jaar later werd ze wetenschappelijk hoofdmedewerkster in de sociale geografie aan de Universiteit van Amsterdam, gevolgd door het directeurschap (samen met Maurice de Hond) in 1981 van het Centrum Beleidsadviserend Onderzoek.

Andere functies

[bewerken | brontekst bewerken]

D'Ancona was in 2007 lid van het Comité van Aanbeveling van het Nederlands Sociaal Forum en sinds 2017 van de Studiekringen50Plus en van het Steuncomité Israëlische Vredes- en Mensenrechtenorganisaties (SIVMO).[14]

Sinds begin 2009 zet d'Ancona zich ook in als ambassadrice van Stichting B!NK, een stichting die zich bezighoudt met het leed van kinderen in niet-westerse landen.

D'Ancona maakt sinds 2010 deel uit van de Raad van Advies van Stichting The Rights Forum.[15][16]

D'Ancona heeft een Joodse vader en een niet-Joodse moeder. Haar vader werd in de Tweede Wereldoorlog gedeporteerd en overleed aan een longontsteking aan het einde van de oorlog tijdens de evacuatie van het concentratiekamp Grosz Rosen.

Ze trouwde in 1959 met psychiater Guus de Boer. Uit een buitenechtelijke relatie met televisieregisseur en -presentator Berend Boudewijn kreeg ze een zoon. Deze kreeg de achternaam van De Boer. Later kreeg ze met De Boer een dochter, Hadassah de Boer.[17] In 1974 scheidde ze van De Boer en kreeg ze een relatie met Tweede Kamerlid Ed van Thijn. Vanaf de jaren 1990 tot zijn overlijden in 2018 was zij de partner van beeldend kunstenaar Aat Veldhoen.

  • 2003 - Het persoonlijke is politiek (autobiografie), 2003, 158 p., Archipel - Amsterdam, ISBN 90-6305-095-X
  • 2006 - Voor de Vrouw Maar voor Haar Niet Alleen..., 2006, Meulenhoff - bijdrage
  • 2021 - Vrolijk verval, 2021, Nijgh & Van Ditmar
  • 2022 - Kouwe kermis, 2022, Nijgh & Van Ditmar

Bestseller 60

[bewerken | brontekst bewerken]
Boeken met noteringen in de Nederlandse Bestseller 60 Jaar van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
Hoogste
positie
Aantal
weken
Opmerkingen[19]
Vrolijk verval 2021 23-06-2021 9 13
Kouwe kermis 2022 12-10-2022 59 1

Publicaties over d'Ancona

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Boek: Leonoor Meijer (2012). Hedy. Feministe, politica, actievoerster. Atlas Contact, Amsterdam. ISBN 978-90-254-3969-9.
  • Boek: Roland Stam (1988). Hedy d'Ancona : bibliografie van een feministe. P.A. Tiele Academie, Den Haag, pp. 41.
  • Documentaire: Het persoonlijke is politiek, regisseurs Doortje Smithuijsen en Roos van Ees, HUMAN, uitgezonden/gepubliceerd door 2Doc, 2022[20]
[bewerken | brontekst bewerken]
Voorganger:
L. de Graaf
Staatssecretaris voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid
1981-1982
Opvolger:
P.H. van Zeil
Voorganger:
L.C. Brinkman
Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur
1989-1994
Opvolger:
E. Borst
Zie de categorie Hedy d'Ancona van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.