Heliobolus lugubris
| Heliobolus lugubris IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2019) | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
| Exemplaar uit de omgeving van Maun, Botswana. | |||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||
| Heliobolus lugubris Smith, 1838 | |||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||
Heliobolus lugubris op  Wikispecies
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Heliobolus lugubris is een hagedis uit de familie echte hagedissen (Lacertidae).
Naam en indeling
[bewerken | brontekst bewerken]De wetenschappelijke naam van de soort werd voor het eerst voorgesteld door Andrew Smith in 1838. Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam Lacerta lugubris gebruikt. Later werd de hagedis ingedeeld in de geslachten Eremias en het niet meer erkende Lampreremias. Heliobolus lugubris is de typesoort van het geslacht Heliobolus.[2] De soortaanduiding lugubris betekent vrij vertaald 'rouwend'.
Uiterlijke kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]De juvenielen hebben een zwarte kleur met lichte lengtestrepen en grote gele vlekken op de rugzijde. Deze tekening lijkt op die van bepaalde loopkevers uit de geslachten Thermophilium en Anthia.[2] Deze kevers hebben een zwarte lichaamskleur met grote gele vlekken, ze bezitten daarnaast een klier waaruit ze mierenzuur spuiten als zelfverdediging. De jonge hagedissen doen zelfs het loopje kan de kever na waarbij de rug omhoog wordt gekromd en de staart plat op de grond wordt gedrukt. Door de kevers na te bootsen hopen de hagedissen vijanden af te weren, dit wordt ook wel mimicry genoemd. De hagedis kan zelf echter geen mierenzuur spuiten.[3]
De oudere dieren zijn veel groter dan de kevers en vertonen een dergelijk gedrag niet. Ze hebben ook een ander kleurpatroon van lichtere strepen op de donkere ondergrond. De staart heeft een opvallende oranjerode kleur.[4]
Verspreiding en habitat
[bewerken | brontekst bewerken]Heliobolus lugubris komt voor in delen van westelijk Afrika en leeft in de landen Angola, Botswana, Mozambique, Namibië, Zimbabwe en Zuid-Afrika.[2]
De vrouwtjes zijn eierleggend en zetten gemiddeld ongeveer drie tot vier eieren af per legsel. De jonge dieren worden vanaf januari aangetroffen.
Bronvermelding
[bewerken | brontekst bewerken]Referenties
- ↑ (en) Heliobolus lugubris op de IUCN Red List of Threatened Species.
- ↑ a b c The Reptile Database - Peter Uetz & Jakob Hallermann, Heliobolus lugubris. Gearchiveerd op 23 juli 2023.
- ↑ Kennisnet - Anne van Kessel, Cheetahs en oogpisters. Gearchiveerd op 2 juni 2023.
- ↑ George R. Zug, Laurie Vitt, Janalee P. Caldwell, Herpetology: An Introductory Biology of Amphibians and Reptiles. Gearchiveerd op 23 juli 2023.
Bronnen
- (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database - Heliobolus lugubris - Website Geconsulteerd 22 maart 2019