Juramaia
| Juramaia Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: bathonien-oxfordien (~ 165 - 160 Ma) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Reconstructie | |||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||
| |||||||||
| Geslacht | |||||||||
| Juramaia Luo et al., 2011 | |||||||||
| Typesoort | |||||||||
| Juramaia sinensis | |||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||
Juramaia op  Wikispecies
| |||||||||
| |||||||||
Juramaia is een geslacht van uitgestorven zoogdieren dat ongeveer 165 tot 160 miljoen jaar geleden voorkwam in het gebied van de huidige Chinese provincie Liaoning. De enige bekende soort is Juramaia sinensis, die in 2011 werd beschreven aan de hand van een fossiel uit de Tiaojishan-formatie.
De beschrijvers plaatsten het dier onder de placentadieren (Eutheria) op basis van het aantal kiezen, de plaatsing van knobbels op de tanden en kleine kenmerken van de voorpoten en polsen. Het zou daardoor anno 2011 de oudst bekende soort uit deze groep zijn. Juramaia zou circa 35 miljoen jaar eerder geleefd hebben dan Eomaia, tot 2011 bekend als oudste geslacht van placentadieren. De scheiding tussen placentadieren en buideldieren vond dus waarschijnlijk ook vroeger plaats dan eerder gedacht.
Etymologie
[bewerken | brontekst bewerken]De geslachtsnaam is samengesteld uit 'maia', moeder, een verwijzing naar de placenta van het geslacht, en 'jura', de periode waarin het voorkwam. De soortaanduiding sinensis betekent 'van China'. De soortnaam betekent dus 'de jurassische moeder uit China'.
Beschrijving
[bewerken | brontekst bewerken]J. sinensis woog circa 15-17 gram en had tanden om vermoedelijk insecten mee te eten. De vondsten van de schouders en voorpoten wijzen uit dat hij waarschijnlijk een vaardige klimmer was.
Ontdekking
[bewerken | brontekst bewerken]Hij werd gevonden in de Daxigou-vindplaats, Jianchang in de provincie Liaoning, uit de Tiaojishanformatie, gedateerd op ongeveer 160 miljoen jaar geleden. Hij werd voor het eerst benoemd door Zhe-Xi Luo, Chong-Xi Yuan, Qing-Jin Meng en Qiang Ji in 2011 en de typesoort is Juramaia sinensis.
Evolutie
[bewerken | brontekst bewerken]De ontdekking van Juramaia bood nieuw inzicht in de evolutie van placentazoogdieren door aan te tonen dat hun afstamming 35 miljoen jaar eerder van die van de buideldieren afstamt dan eerder werd gedacht. Bovendien vult de ontdekking gaten in het fossielenbestand en helpt het bij het kalibreren van moderne, op DNA gebaseerde methoden om de evolutie te dateren. Op basis van klimaanpassingen die zijn gevonden in de botten van de voorpoten, is gesuggereerd dat de basispopulatie van Eutheria in bomen leefde op een manier die lijkt op die van de huidige ratten.
- Luo, Z.-X., Yuan, C.-X., Meng, Q.-J., Ji, Q. (2011). A Jurassic eutherian mammal and divergence of marsupials and placentals. Nature 476: 442-445. DOI:10.1038/nature10291.
- 'Jurassic Mother' Found in China. Science Now (25 augustus 2011). Geraadpleegd op 24 augustus 2011.
- Skinny 'Shrew' Is Oldest True Mammal. LiveScience (24 augustus 2011). Geraadpleegd op 25 augustus 2011.
- Fossil redefines mammal history. BBC (25 augustus 2011). Gearchiveerd op 26 augustus 2011. Geraadpleegd op 25 augustus 2011.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Juramaia op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.