Jürgen Partenheimer

Jürgen Partenheimer
Jürgen Partenheimer (links) en Cees Nooteboom, Bad Homburg in 2005
Jürgen Partenheimer (links) en Cees Nooteboom, Bad Homburg in 2005
Persoonsgegevens
Volledige naam Jürgen Partenheimer
Geboren München, 14 mei 1947Bewerken op Wikidata
Geboorteland Vlag van Duitsland Duitsland
Beroep(en) Kunstschilder, Beeldhouwer
Oriënterende gegevens
Stijl(en) conceptuele abstracte kunst, post minimalisme
RKD-profiel
[www.jurgenpartenheimer.com Website]
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur

Jürgen Partenheimer (München, 14 mei 1947) is een Duits beeldend kunstenaar. Jürgen Partenheimer leeft en werkt in Duitsland en Italië.

Leven en werk

[bewerken | brontekst bewerken]

Hoewel het werk van Partenheimer binnen de traditie van het post minimalisme of de conceptuele abstracte kunst geplaatst kan worden, heeft het er een heel eigen plaats verworven. Dwars tegen alle hedendaagse kunstontwikkelingen in heeft zijn ‘metafysisch abstracte’ kunst zich ontwikkeld tot een onmiskenbaar persoonlijk universum, waarin tekeningen, schilderijen, sculpturen en kunstenaarsboeken hun plaats vinden.

Na zijn deelname aan de Biënnale van Parijs in 1980 was zijn werk onder andere te zien op de Biënnale van Venetië, in het Museum of Modern Art in New York, het Stedelijk Museum in Amsterdam, het Gemeentemuseum Den Haag in Den Haag, het IVAM in Valencia, de Fundació Joan Miró in Barcelona, de Kunsthalle in Bern, de Neue Nationalgalerie in Berlijn en het Museum Ludwig in Keulen.

In 1986 was hij te gast in het Museum van Hedendaagse Kunst in Gent voor de tentoonstelling 'Signaturen', in 2002 volgde in S.M.A.K. 'La Robe des choses' waarin hij de presentatie van zijn werk aan een nieuw onderzoek onderwierp. Sculpturen zoals zijn Weltachse werden er in nieuwe assemblages of gedemonteerd getoond, tekeningen en schilderijen in nieuwe reeksen of confrontaties samengebracht. Later volgden nog tentoonstellingen in de Pinacoteca del Estado de São Paulo, Museum Ostwall, Dortmund en de Staatliche Kunsthalle Karlsruhe.

Hij ontving de Orde van Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland, de enige orde van verdienste van Duitsland. Hij was eregast aan de Duitse Academie-Villa Massimo in Rome, Italië. Hij was kunstenaar in residentie in de Copan Building (Oscar Niemeyer), São Paulo, Brazilië, in het Nietzsche-Haus in Sils-Maria, Zwitserland, in de Nirox Foundation, Zuid-Afrika.

De “Copan-Tekeningen” en het “São Paulo Dagboek” werden tentoongesteld in de Villa Massimo te Rome en in de Pinacoteca Do Estado in São Paulo, Brazilië. Op uitnodiging van het Haus der Kunst, München ging hij hetzelfde jaar in een panelgesprek met Chris Dercon dieper in op zijn ervaringen in São Paulo. In 2008 richtten de IKON Gallery in Birmingham en het Kunstmuseum Bonn een omvangrijke overzichtstentoonstelling met werk van Partenheimer in. De samenwerking met componist Kevin Volans leidde er tot The Partenheimer Project waarvan de eerste uitvoering plaatsvond in Birminghams Perrott´s Folly.

Tussen 2009 en 2011 volgden in situ tentoonstellingen in Museum Chasa Jaura, Valchava, Kunsthalle zu Kiel, Mies van der Rohe Haus, Berlin en Nirox Project Space, Johannesburg.

In 2013 volgde het project “Schaustelle” in de Pinakothek der Moderne, München en het Museum Mobile, Ingolstadt. In 2014 ontving Partenheimer de Audain Distinguished Residency Award van de Emily Carr University of Art and Design (ECUAD), Vancouver. In januari 2014 opende de tentoonstelling “Das Archiv-The Archive” in de Pinakothek der Moderne, München, later in de Deichtorhallen-Sammlung Falckenberg, Hamburg, het Gemeentemuseum Den Haag en de Contemporary Art Gallery, Vancouver.

In 2017 werd hij uitgenodigd voor een tentoonstelling in White Cube Gallery, Londen, Lichtschwarm, waarin hij schilderijen, sculpturen, unieke keramiek en werken op papier uit de periode 1975-2017 toonde. Tijdens London, Sculpture in the City, 2016 werd Jürgen Partenheimers Axis Mundi/Weltachse geïnstalleerd in Cullum Street in het hart van het Financial District van Londen.

  • Jürgen Partenheimer, Stedelijk Museum Amsterdam, 1997
    Jürgen Partenheimer, Stedelijk Museum Amsterdam, 1997
  • Jürgen Partenheimer, Weltachse V, installatie Gemeentemuseum Den Haag, 1999
    Jürgen Partenheimer, Weltachse V, installatie Gemeentemuseum Den Haag, 1999
  • Jürgen Partenheimer, CGAC, Santiago de Compostella, 1999
    Jürgen Partenheimer, CGAC, Santiago de Compostella, 1999
  • Jürgen Partenheimer, China National Museum of Fine Art, Peking, "World Axis", Imperial Archives, Verboden Stad, Peking, 2000
    Jürgen Partenheimer, China National Museum of Fine Art, Peking, "World Axis", Imperial Archives, Verboden Stad, Peking, 2000
  • Jürgen Partenheimer, La robe des choses, S.M.A.K, 2002
    Jürgen Partenheimer, La robe des choses, S.M.A.K, 2002
  • Jürgen Partenheimer, La caida del humo, São Paulo, 2004
    Jürgen Partenheimer, La caida del humo, São Paulo, 2004

Kunstenaarsboeken

[bewerken | brontekst bewerken]

Ook het kunstenaarsboek is voor Partenheimer een bewust gekozen uitdrukkingsvorm. Het boek verbindt verschillende media en is zelf een medium. De kunstenaarsboeken van Partenheimer zijn opzichzelfstaande kunstwerken in boekvorm. Zij nemen heel verschillende vormen aan; van Irrawaddy en Die Fliegende Birke waarin het boek een vrijplaats is voor ideeën en er een losse, bijna schetsmatige manier van werken gehanteerd wordt, tot meer prestigieuze boekwerken als Giant Wall, Über den Irrtum en À la rêveuse matière waarin de relatie van tekst en beeld, het samengaan met literatuur geëxploreerd wordt. Deze boeken passen binnen een traditie van een boek als Mattisse's Jazz, meestal aangeduid als 'livre d'artiste', 'livre de peintre' of 'fine-press limited edition'.

'De slapende goden | Sueños y otras mentiras', een livre de peintre met gedichten van Cees Nooteboom en lithografieën van Jürgen Partenheimer, past in deze traditie. Het is een tweetalige uitgave waarin het minimalisme van Partenheimer subliem geplaatst wordt tegenover de meer barokke poëzie van Nooteboom. Tijdens zijn verblijf aan NIROX Foundation, Johannesburg, creëerde Jürgen Partenheimer het kunstenaarsboek Seeds & Tracks and Folded Spirits, met gedichten van de Zuid-Afrikaanse dichter Lebogang Mashile. Het boek werd uitgegeven door David Krut, Johannesburg / New York.

De kunstenaarsboeken van Partenheimer werden getoond in MOMA (New York), Villa Massimo (Rome) en in SLUB Dresden (catalogus), Pinakothek der Moderne, München en Gemeentemuseum Den Haag.

Tentoonstellingen

[bewerken | brontekst bewerken]
  • 1979 - Richard Demarco Gallery, Edinburgh. "Vom Bild zum Gedankenbild"
  • 1980 - Kunsthalle Düsseldorf. "Was sind Sie denn von Beruf?" (Cat.)
  • 1980 - XI. Biennale Parijs. Musée d'Art Moderne de la Ville de Paris (Cat.)
  • 1981 - XVI. Biennale São Paulo, Nukleus I (Cat.)
  • 1981 - Galeria de Arte Moderna, Lissabon, "Arte International"
  • 1981 - Stichting De Appel, Amsterdam
  • 1982 - Franklin Furnace, New York, "Drawings and Books"
  • 1982 - Artists Space, New York
  • 1982 - Articule Gallery, Montreal, Canada, "Monument Morale"
  • 1983 - Kunstraum München, "Der Weg der Nashörner" (Cat.)
  • 1983 - Leo Castelli Uptown Gallery, New York
  • 1984 - Kunstverein Freiburg, Schwarzes Kloster, "Der Umformer" (Cat.)
  • 1985 - Nationalgalerie Berlin, "1945-1985 Kunst in der Bundesrepublik Deutschland" (Cat.)
  • 1985 - Kunstmuseum Bern, "Das poetische ABC" (Cat.)
  • 1985 - Galerie van Krimpen, Amsterdam
  • 1986 - XLII. Biennale Venetië, Settore Arte Visivi (Cat.)
  • 1986 - San Francisco Museum of Modern Art (Cat.)
  • 1986 - Galerie Shimada, Yamaguchi, Japan
  • 1986 - Galerie Wilma Lock, St. Gallen
  • 1986 - Galerie Heike Curtze, Düsseldorf
  • 1987 - Lorence Monk Gallery, New York
  • 1987 - Galerie Onrust, Amsterdam (Cat.)
  • 1988 - Nationalgalerie Berlin, "Verwandlung-Heimkehr" (Cat.)
  • 1988 - Museum van Hedendaagse Kunst, Gent (Cat.)
  • 1988 - Galerie Erhard Klein, Bonn (Cat.)
  • 1988 - Galerie Hans Strelow, Düsseldorf
  • 1989 - National Gallery of Art, Washington, "The 1980s" (Cat.)
  • 1989 - Fundació Juan Miró, Barcelona, I Triennale der Zeichnung (Cat.)
  • 1989 - Schloß Morsbroich; Kunstmuseum Düsseldorf; Kunstmuseum St. Gallen (Cat.)
  • 1990 - Hamburger Kunsthalle "Vasts Apart" (Cat.)
  • 1990 - Kunsthalle Köln, "Individuelle Positionen" (Cat.)
  • 1900 - Galerie Onrust, Amsterdam
  • 1991 - Neues Museum Weserburg, Bremen (Cat.)
  • 1991 - Dorothy Goldeen Gallery, Los Angeles
  • 1991 - Museum of Fine Art, Houston
  • 1992 - National Gallery of Art, Washington (Cat.)
  • 1992 - Museum Ludwig, Keulen
  • 1992 - Elba Benitez Galerie, Madrid
  • 1993 - Gemeentemuseum Den Haag, "Horos" (Cat.)
  • 1993 - Städelsches Kunstinstitut, Frankfurt, "Narrow Gates" (Cat.)
  • 1993 - The Grolier Club, New York (Cat.)
  • 1994 - The Museum of Modern Art, New York (Cat.)
  • 1994 - Museum of Fine Arts, Santa Fe, New Mexico (Cat.)
  • 1994 - Staatliche Graphische Sammlung München; Kunstmuseum Bonn (Cat.)
  • 1995 - MAC Museo de Arte Contemporaneo, Madrid (Cat.)
  • 1996 - Museum Davidsturm, Jerusalem (Cat.)
  • 1997 - Stedelijk Museum Amsterdam, "Cantos" (Cat.)
  • 1997 - Singapore Art Museum, Singapore, "German Art" (Cat.)
  • 1998 - IVAM Centre Julio Gonzalez, Valencia (Cat.)
  • 1998 - Staatliche Kunsthalle Karlsruhe (Cat.)
  • 1998 - Contemporary Art Museum, Tampa, Florida (Cat.)
  • 1999 - CGAC Centro Galego de Arte Contemporanea, Santiago de Compostela (Cat.)
  • 2000 - National Museum of Fine Arts, Peking (Cat.)
  • 2000 - Fundaçao Centro Cultural de Belém, Lissabon (Cat.)
  • 2001 - Galerie Wilma Lock, St. Gallen
  • 2002 - S.M.A.K. Stedelijk Museum voor Aktuele Kunst, Gent, België (Cat.)
  • 2003 - Galerie Hans Strelow, Düsseldorf
  • 2003 - Häusler Contemporary, München
  • 2004 - Pinacoteca del Estado São Paulo, Brazilië, "Suave Locoura" (Cat.)
  • 2004 - Museum am Ostwall, Dortmund, "Gentle Madness" (Cat.)
  • 2004 - Royal Hibernian Academy, Dublin (Cat.)
  • 2005 - SLUB Dresden, "Künstlerbücher / Artists books" (Cat.)
  • 2006 - Staatliche Kunsthalle Karlsruhe (Cat.)
  • 2006 - Galerie Onrust, Amsterdam
  • 2006 - Galerie Hans Strelow, Düsseldorf
  • 2006 - Staatliche Kunsthalle Karlsruhe, Germany "Roma - São Paulo" (Cat.)
  • 2007 - Pinacoteca Do Estado, São Paulo, "Copan-Diario Paulistano" (Cat.)
  • 2007 - Nietzsche-House, Sils-Maria, "Metaphysical landcsape" (Cat.)
  • 2008 - Ikon Gallery Birmingham, "Discontinuity, Paradox & Precison" (Cat.)
  • 2008 - Kunstmuseum Bonn (Cat.)
  • 2009 - Museum Chasa Jaura, Valchava, "mimesis" (Cat.)
  • 2009 - Kunsthalle zu Kiel, "Xenia"
  • 2011 - Mies van der Rohe Haus, Berlin
  • 2014 - Pinakothek der Moderne, München, "Das Archiv" (Cat.)
  • 2014 - Deichtorhallen-Sammlung Falckenberg, Hamburg "Das Archiv - Le bouleau voulant" (Cat.)
  • 2014 - Gemeentemuseum Den Haag, "Het Archief" (Cat.)
  • 2014 - Contemporary Art Gallery, Vancouver "The Archive - The Raven Diaries" (Cat.)
  • 2015 - Musée Ariana, Genf, Genève, Geneva. "Jürgen Partenheimer: Calliope" (cat.)
  • 2017 - White Cube, London, Jürgen Partenheimer, Lichtschwarm (cat.) [1][2]

Literatuur

[bewerken | brontekst bewerken]
Jürgen Partenheimer, Das Archiv – The Archive, Distanz Verlag Berlin, 2014
  • Jürgen Partenheimer: Die Phantasie der Genauigkeit. Irrawaddy. Schriften. Institut für Phänomenologie, Düsseldorf, 1980
  • Hermann Kern: Jürgen Partenheimer. Der Weg der Nashörner. Fragmente Part II. München 1983 ISBN 3923874014
  • Thomas Deecke: Jürgen Partenheimer. Der Ort des Bogens, Arbeiten auf Papier. Münster 1984 ISBN 392504700X
  • Jürgen Partenheimer: On tradition and vision in contemporary art. University of California Press, Davis, 1985
  • Jürgen Partenheimer: Anti-economic positions. Provincetown, Amsterdam, 1987
  • Jürgen Wesseler: Jürgen Partenheimer. Das Wesen der Dinge versteckt sich gern. Art Book, Amsterdam, 1988 ISBN 9071584070
  • Dieter Honisch: Jürgen Partenheimer. Verwandlung-Heimkehr. Fragmente IV. Berlin. Art Book, Amsterdam, 1988 ISBN 3886092585
  • Werner Hofmann: Jürgen Partenheimer. Vasts apart - Bereiche des Ordnens. Hamburg, 1990
  • Milco Onrust, Hans Strelow: Jürgen Partenheimer. De coloribus - Versuch über die Farben. Art Book Amsterdam / Limestone Press, San Francisco, 1990 ISBN 9071584100
  • Gerhard Mack: Jürgen Partenheimer. Vom Zusammenhang der Dinge. Künstler - Kritisches Lexikon der Gegenwartskunst, Bruckmann Verlag, München 1992 ISSN 09341730
  • Werner Meyer: Jürgen Partenheimer. Varia - Bilder einer Sammlung. Edition Cantz, 1992 ISBN 3893224742
  • Beatrice v. Bismarck, Franz Kaiser: Jürgen Partenheimer. Ausgewählte Texte, Frankfurt. Edition Cantz, 1993 ISBN 3893225390
  • Christoph Schreier, Michael Semff: Jürgen Partenheimer. Drucke und Bücher. Bonn, München. Richter Verlag, 1994 ISBN 3929790076
  • Christa Häusler: Partenheimer, Architektur und Skulptur, Hatje Cantz - Reihe Cantz, 1994 ISBN 3893222847
  • Dieter Ronte: Jürgen Partenheimer. Über die Erinnerung oder die verkehrte Welt. Bonn. Richter Verlag, 1995 ISBN 3928762354
  • Rudi Fuchs: Partenheimer. Cantos, Amsterdam. 1997 ISBN 9050061222
  • Kurt v. Figura, Uwe Schramm: Jürgen Partenheimer. Die Verschickung der Orte. Göttingen, Dortmund. 1997 ISBN 3980379094
  • Garner Tullis, Wolfgang Häusler: Jürgen Partenheimer. Boder Lines-Grenzlinien. New York. Richter Verlag, 1997 ISBN 9783928762830
  • Juan Manuel Bonet: Jürgen Partenheimer. Cantos y otras mentiras, Valencia. Richter Verlag, 1998 ISBN 8448216962
  • Klaus Schrenk: Jürgen Partenheimer. Fragmente, Karlsruhe. Richter Verlag, 1998 ISBN 3928762869
  • Miguel Fernandez Cid: Jürgen Partenheimer. Santiago de Compostela. 1999 ISBN 8445325892
  • Rolf Wedewer: Jürgen Partenheimer. Tönende Schatten. Leverkusen, St. Gallen, Düsseldorf. 1999 ISBN 3925520163
  • Fernando Francés: Jürgen Partenheimer. La caida del humo. Santander 1999 D.L-SA-625
  • Franz Kaiser: Jürgen Partenheimer. Architecture-Sculpture, Den Haag. Richter Verlag, 2000 ISBN 9067301183 (Paperb.); ISBN 9933807328 (niet geldig) (Hard)
  • Dieter Ronte: Partenheimer in China. Richter Verlag, 2000 ISBN 3933807565
  • Jan Hoet: Jürgen Partenheimer. La robe des choses, Gent. Merz Verlag, 2002 ISBN 9076979081
  • Wolfgang Häusler: Jürgen Partenheimer. Hamish Fulton. Mindscape, München. 2003 ISBN 3980849414
  • Hartmut Griepentrog: Jürgen Partenheimer. Gelsenwasser, Gelsenkirchen. Richter Verlag Düsseldorf, 2003 ISBN 3980891712
  • Heinz Althöfer, Bazon Brock: Jürgen Partenheimer. Der Schein der Dinge, Dortmund. Richter Verlag, 2004 ISBN 3937572104
  • Maria Linsmann: Jürgen Partenheimer. Künstlerbücher - Artists Books 1970-2003. Wienand Verlag, 2004 ISBN 3879098484
  • Marcelo M. Araujo: Jürgen Partenheimer. Suave Loucura, São Paulo. Editora Estação Liberdade, 2005 ISBN 8574481033
  • Klaus Schrenk: Jürgen Partenheimer. Roma - São Paulo, Karlsruhe. Richter Verlag, 2006 ISBN 3937572538
  • Jürgen Partenheimer: Copan. São Paulo Tagebuch, Karlsruhe. 2006 ISBN 3925212655
  • Peter André Bloch: Jürgen Partenheimer. Metaphysische Landschaft, Basel. 2007 ISBN 9783796524011
  • Jürgen Partenheimer: Fraktales Denken. Zarter Wahnsinn. Literaturbuchhandlung Moths, München. 2008
  • Nigel Prince: Jürgen Partenheimer. Discontinuity, Paradox & Precison, Birmingham. 2008 ISBN 9781904864400
  • Uwe Wieczoreck: Jürgen Partenheimer. Das Schlüsselloch im Museum Chasa Jaura Valchava, Valchava. 2009
  • Jürgen Partenheimer: Reality and Vision. The RISD occasional papers series No. 1. Rhodes Island School of Design, Providence. 2009
  • Jürgen Partenheimer: Die fünfte Himmelsrichtung ist die Mitte. Kiel. 2010 ISBN 9783981378115
  • Jochen Kienbaum: Jürgen Partenheimer. Seeds & Tracks and Folded Spirits. South African Diary. Kienbaum Artist Book-Edition, Snoeck Verlag, Köln. 2011 ISBN 9783864420351
  • Baudi & Milco Onrust: Jürgen Partenheimer. Works-Renga, Onrust, Amsterdam. 2012 ISBN 9789076135007
  • Klaus Schrenk, Dirk Lukow, Benno Tempel, Nigel Prince: Jürgen Partenheimer. Das Archiv – The Archive. München, Hamburg, Den Haag, Vancouver. Distanz Verlag Berlin, 2014 ISBN 9783954760466
  • Anne Claire Schumacher: Jürgen Partenheimer - Calliope, Genf. Snoeck, Köln, 2015, ISBN 978-386442-147-1
  • Andrea Schlieker: Jürgen Partenheimer. Lichtschwarm, White Cube, London 2017, ISBN 978 1 910844 17 5 [3]


  • Jürgen Partenheimer, Architecture-Sculpture, Den Haag, 2000
    Jürgen Partenheimer, Architecture-Sculpture, Den Haag, 2000
  • Jürgen Partenheimer, Violer d'amores, 2004, Onrust, Amsterdam
    Jürgen Partenheimer, Violer d'amores, 2004, Onrust, Amsterdam
  • Jürgen Partenheimer, 'De slapende goden', met lithografieën van Jürgen Partenheimer en gedichten van Cees Nooteboom, Ergo Pers, 2005
    Jürgen Partenheimer, 'De slapende goden', met lithografieën van Jürgen Partenheimer en gedichten van Cees Nooteboom, Ergo Pers, 2005
  • Jürgen Partenheimer, Copan - Diario Paulistano, 2006
    Jürgen Partenheimer, Copan - Diario Paulistano, 2006
  • Jürgen Partenheimer, Roma - São Paulo, Staatliche Kunsthalle Karlsruhe, 2006
    Jürgen Partenheimer, Roma - São Paulo, Staatliche Kunsthalle Karlsruhe, 2006
  • Jürgen Partenheimer, Folded Spirits. Snoeck, Köln, 2011
    Jürgen Partenheimer, Folded Spirits. Snoeck, Köln, 2011
  • Jürgen Partenheimer, Het Archief. Gemeentemuseum Den Haag, 2014
    Jürgen Partenheimer, Het Archief. Gemeentemuseum Den Haag, 2014
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Jürgen Partenheimer van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.