Oxindool

Oxindool
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van oxindool
Algemeen
Molecuulformule	C8H7NO
IUPAC-naam	2,3-dihydroindol-2-on
Andere namen	oxindool, 2-indolinon
Molmassa	133,15 g/mol
CAS-nummer	59-48-3
EG-nummer	200-429-5
Wikidata	Q2018788
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Waarschuwing
H-zinnen	H302
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	geen
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast
Smeltpunt	123-128 °C
Onoplosbaar in	water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Oxindool of 2-indolinon is een heterocyclische verbinding. Het is een bicyclische verbinding en de molecuulstructuur is die van indoline met een extra carbonylgroep op de vijfring (positie 2).

Oxindool is het lactam van 2-aminofenylazijnzuur.

Net zoals bij indoolverbindingen, zijn verbindingen met de oxindoolstructuur vaak biologisch actieve stoffen, die in geneesmiddelen of landbouwchemicaliën zijn te gebruiken. Het zijn ook intermediaire stoffen bij de bereiding van indoolalkaloïden.

Synthese

Adolf von Baeyer isoleerde in 1866 de verbindingen oxindool (C₈H₇NO) en dioxindool (C₈H₇NO₂) tijdens zijn onderzoek van de afbraakproducten van indigo. Hij bekwam dioxindool en oxindool door de reductie van isatine. Dit resulteert eerst in dioxindool. De reductie met tin en zoutzuur zet dit om in oxindool. Oxindool kan verder gereduceerd worden tot indool door het te destilleren met zinkstof.^[1]

Oxindoolderivaten kan men nog bereiden op verschillende andere wijzen, waaronder:

• de Hinsbergsynthese,^[2] vertrekkende van een secundair aromatisch amine dat reageert met de verbinding (adduct) van glyoxaal met natriumbisulfiet.^[3] Met een primair arylamide verkrijgt men een glycine- of glycinamidederivaat:

• de Brunnersynthese,^[4][5][6] dit is de cyclisatie van aromatische amines via de hydrazine; bijvoorbeeld 3-methyloxindool door de cyclisatie van β-propionfenylhydrazine.^[7]
• de Stollésynthese,^[8] dit is de cyclisatie van aromatische amines via een amide. Het amine reageert met α-halozuurchloride of oxalylchloride tot een amide, dat gecycliseerd wordt met aluminiumchloride.^[9][10]

• De Gassmansynthese,^[11][12] dit is een vierstapsprocedé vertrekkende van de reactie van een N-haloaniline met een β-thio-ester of -amide van een carbonzuur.

Bronnen, noten en/of referenties

1. Adolf Baeyer, C. A. Knop. "Mittheilungen aus dem organischen Laboratorium der Gewerbe-Academie in Berlin. I. Untersuchungen über die Gruppe des Indigblau's." Annalen der Chemie und Pharmacie, 1866, 140, 1. DOI:10.1002/jlac.18661400102
2. Hinsberg Oxindole and Oxiquinoline Synthesis
3. O. Hinsberg, 'Ueber die Einwirkung der Natriumbisulfitverbindung des Glyoxals auf aromatische Monamine." Ber. 21, 110 (1888)
4. Karl Brunner, "Ueber Indolinone I." Monatsh. 17, 479 (1896) DOI:10.1007/BF01519228
5. Karl Brunner, "Ueber Indolinone II." Monatsh. 18, 95 (1897) DOI:10.1007/BF01518237
6. Karl Brunner, "Ueber Indolinone III." Monatsh., 18, 527 (1897) DOI:10.1007/BF01518262
7. Abraham S. Endler en Ernest I. Becker, Organic Syntheses Coll. Vol. 4, 657 (1963)
8. Stollé Synthesis
9. R. Stollé. "Ueber eine neue Methode zur Darstellung N-substituierter Isatine." Ber, 46, 3915 (1913). DOI:10.1002/cber.191304603186
10. R. Stollé, "Ueber Phenyl-oxindol." Ber., 47, 2120 (1914). DOI:10.1002/cber.191404702112
11. Paul G. Gassman et al., J. Am. Chem. Soc., 95, 2718 (1973)
12. U.S. Patent 3972894, "Synthesis of oxindoles from anilines and intermediates therein" van 3 augustus 1976 aan Paul G. Gassman