Planocrania
| Planocrania Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Paleoceen | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||
| Planocrania Li, 1976 | |||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||
| Planocrania datangensis | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Planocrania[1] is een geslacht van uitgestorven Eusuchische krokodilachtigen uit wat nu China is. Twee soorten zijn binnen het geslacht benoemd.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]De typesoort Planocrania datangensis werd in 1976 benoemd naar materiaal gevonden in Nanxiong in de provincie Guangdong in China, en het nieuwe geslacht Planocrania werd geplaatst in een nieuw opgerichte familie Planocraniidae. De geslachtsnaam betekent 'brede schedels'. Het holotype is IVPP V 5016, een schedel met onderkaken. Een tweede soort Planocrania hengdongensis is bekend uit de prefectuur Hengdong in de provincie Hunan en werd beschreven in 1984. Hiervan is het holotype IVPP V 6074, een schedel met onderkaak.
Planocrania werd vervolgens opgenomen in de familie Pristichampsidae samen met het geslacht Pristichampsus. Beide geslachten werden eerder toegewezen aan de onderfamilie Pristichampsinae binnen de familie Crocodylidae voordat ze in hun eigen familie de Pristichampsidae werden geplaatst.
In een fylogenetische analyse uit 2013 bleken de twee Aziatische soorten Planocrania echter het nauwst verwant te zijn aan de Noord-Amerikaanse en Europese Boverisuchus, en de familie Planocraniidae werd hersteld om deze geslachten te bevatten en Pristichampsidae te vervangen.
Fylogenie
[bewerken | brontekst bewerken]Fylogenetische analyses die puur op morfologische gegevens zijn gebaseerd, hebben over het algemeen planocraniïden in een basale positie binnen de krokodilachtige kroongroep geplaatst. Sommige van deze analyses hebben aangetoond dat planocraniiden net buiten Brevirostres liggen, een groep die alligators, kaaimannen en krokodillen omvat, maar geen gavialen. Moleculaire studies met behulp van DNA-sequencing hebben echter aangetoond dat de groep Brevirostres ongeldig is bij de ontdekking dat krokodillen en gavialiden nauwer aan elkaar verwant zijn dan aan alligators.
Een dateringsonderzoek uit 2018 door Lee & Yates, waarbij zowel moleculaire, morfologische als stratigrafische gegevens werden gebruikt, herstelde in plaats daarvan de planocraniiden buiten de kroongroep Crocodylia. Hieronder is een cladogram uit die studie:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
In 2021 voerden Rio & Mannion een nieuwe fylogenetische studie uit met behulp van een sterk gewijzigde morfologische dataset, en constateerden ook het gebrek aan consensus en de moeilijkheid om Planocraniidae te plaatsen. In hun onderzoek hebben ze Planocraniidae gevonden binnen Crocodylia, als de zustergroep van Longirostres, zoals weergegeven in het onderstaande cladogram:
| Eusuchia |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- ↑ Fossilworks: Planocrania. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 20-09-2022.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Planocrania op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.