Saurosuchus
| Saurosuchus Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Laat-Trias | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| geslacht | |||||||||||||||
| Saurosuchus † Reig, 1959 | |||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||
| Saurosuchus galilei | |||||||||||||||
|
S. galilei | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Saurosuchus[1][2] ('hagedis krokodil'; sauros = 'hagedis'; suchus = 'krokodil') is een geslacht van uitgestorven Archosauria uit de krokodillenfamilie, behorend tot de orde Rauisuchia. Het wordt traditioneel toegeschreven aan de Rauisuchia, hoewel veel onderzoekers deze groep momenteel als ongeldig beschouwen (omdat het parafyletisch is). Met een lengte van zeven meter was deze carnivoor aanzienlijk groter dan zijn naaste verwanten, alleen de minder bekende Fasolasuchus had groter kunnen zijn. Uiterlijk leek dit dier enigszins op een krokodil, hoewel Saurosuchus vooral op het land leefde.
Saurosuchus leefde in wat nu Argentinië is tijdens het Boven-Trias en is bekend van verschillende gedeeltelijke skeletten uit het Ischigualastobekken, een belangrijke fossiele afzetting. Het holotypespecimen bestaat uit een complete maar vervormde schedel, wervels, osteodermen en een deel van het bekken. De achterpoten, staart, nek en schouderblad zijn bekend van andere skeletten. Sommige tanden en schedelfragmenten van de Chinle-formatie in Arizona zijn ook toegeschreven aan Saurosuchus. Latere studies toonden echter aan dat deze botten niet tot Saurosuchus behoren, maar tot een ander, aanverwant geslacht. Saurosuchus werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven door Osvaldo Reig in 1959. De enige soort is Saurosuchus galilei.
Kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]Saurosuchus was een van de grootste Rauisuchia met een lengte van zeven tot acht meter en een gewicht van meer dan een ton en tevens een van de grootste landroofdieren van zijn tijd. De één meter grote schedel had krachtige kaken met scherpe gezaagde tanden, die Saurosuchus in staat stelden het vlees van zijn prooien met het grootste gemak af scheuren. Afgaande op de bouw van de poten, was Saurosuchus geen snelle renner. Waarschijnlijk joeg dit reptiel van uit een hinderlaag. Mogelijke prooidieren waren de dicynodont Ischigualastia en de prosauropode dinosauriër Riojasaurus.
Aangezien een compleet skelet niet bekend is, wordt de grootte geschat op ongeveer zes tot negen meter. Zoals verwante geslachten, was Saurosuchus vierbenig. Hij had een diepe schedel die breed was in het gebied van de hersenen en smal voor de ogen. De tanden zijn groot, gebogen en gekarteld. Het schedeldak en de bovenkaak vertonen verdiepingen, een kenmerk dat niet voorkomt bij andere Rauisuchia. Het voorhoofdsbeen (os frontale), dat zich aan de bovenkant van de schedel bevindt, is vergroot en vormde uitstulpingen over de ogen. De halswervels zijn ingekort en robuust en vormden een sterke nek. Op de rug zaten huidbeenplaten (zogenaamde osteodermen), die in twee rijen aan elke kant van het lichaam waren gerangschikt. De afzonderlijke osteodermen waren bladvormig en dicht op elkaar geplaatst.
Fossielen
[bewerken | brontekst bewerken]Fossielen van Saurosuchus zijn gevonden in de Formación Ischigualasto in de Argentijnse provincie San Juan. Dit reptiel leefde ongeveer 230 tot 225 miljoen jaar geleden.
Classificatie
[bewerken | brontekst bewerken]Saurosuchus was waarschijnlijk nauw verwant aan de geslachten Batrachotomus en Prestosuchus. De systematische positie van deze drie geslachten is controversieel. Stephen Brusatte en collega's (2010) vatten bijvoorbeeld Saurosuchus, Batrachotomus en Prestosuchus samen als Prestosuchidae. Deze vormen het zustertaxon van de Rauisuchidae, waaronder Rauisuchus en Postosuchus. Beide groepen behoren tot de Rauisuchia. Nesbitt (2011) beschouwt de Rauisuchia en de Prestosuchidae echter als parafyletisch: volgens hem omvatten ze niet alle nakomelingen van hun gemeenschappelijke voorouder. Hij concludeert dat Saurosuchus, Batrachotomus en Prestosuchus onafhankelijk zijn gescheiden van de hoofdlijn van ontwikkeling die naar de krokodillen leidt. Hij schrijft deze geslachten toe aan de Loricata, een groep die de krokodillen en enkele andere originele krokodilachtige vertegenwoordigers omvat.
Fylogenie
[bewerken | brontekst bewerken]Het volgende cladogram toont de systematiek van rauisuchia volgens Nesbitt (2011):
| Paracrocodylomorpha |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Paleoecologie
[bewerken | brontekst bewerken]De fossielen komen uit de ongeveer 230 miljoen jaar oude lagen van het Ischigualastobekken in Argentinië. Hij behoorde waarschijnlijk tot een van de beste roofdieren in zijn habitat Andere carnivoren van het Ischigualastobekken zijn de kleinere Venaticosuchus, een Ornithosuchidae, de Chiniquodontidae (een groep therapsida), evenals enkele van de vroegste dinosauriërs, zoals de een meter lange Eoraptor en de grotere, ongeveer drie meter lange Herrerasaurus. Typische herbivoren van dit ecosysteem waren Hyperodapedon, een rhynchosauriër, sommige aetosauriërs, Ischigualastia, een dicynodont van de Kannemeyeriidae, sommige Traversodontidae zoals Exaeretodon, een groep therapsiden en herbivore dinosauriërs als Pisanosaurus.
- ↑ Saurosuchus. www.prehistoric-wildlife.com. Geraadpleegd op 11-01-2023.
- ↑ Fossilworks: Saurosuchus. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 11-01-2023.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Saurosuchus op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.