Ulrich Gerard Lauts

Ulrich Gerard Lauts
Algemene informatie
Titulatuur professor
Geboren 19 mei 1787
Amsterdam
Overleden 25 juli 1865
Utrecht
Nationaliteit(en) Nederlands
Geboorteland Nederland
Beroep(en) Handelaar, (hoog)leraar, auteur en diplomaat

Ulrich Gerard Lauts (Amsterdam, 19 mei 1787 - Utrecht, 25 juli 1865) was een Nederlands handelaar, hoogleraar in de Nederlandse taal en literatuur en auteur. Lauts publiceerde over diverse onderwerpen, waaronder Nederlandse taal- en letterkunde, aardrijkskunde en (koloniale) geschiedenis. In zijn latere levensjaren was hij diplomaat namens de republiek Oranje-Vrijstaat en de Zuid-Afrikaansche Republiek.

Lauts werd geboren als zoon van Frederik Ulrich Lauts, lid van een voorstaanstaand Amsterdams handelshuis. Na de dood van zijn vader in 1811 reisde hij door Duitsland, Engeland en Denemarken. Na de vereniging van Nederland en België vestigde hij zich in Brussel, waar hij in 1821 aangesteld werd tot leraar in de Nederlandse taal- en letterkunde aan het Atheneum aldaar. In augustus 1830, na de Belgische opstand, werd hij als hoogleraar verbonden aan het Koninklijk Instituut voor de Marine te Medemblik. In 1840 nam hij daar ontslag en vestigde zich in Kampen, Leiden, en wederom in Kampen. Zijn laatste levensjaren bracht hij te Utrecht door.

In mei 1855 werd hij benoemd tot consul-generaal voor de Boerenrepubliek Oranje-Vrijstaat, maar trad in 1857 af door een conflict met de Vrijstaatse regering.[1] Hij werd toen diplomatiek agent van de Zuid-Afrikaansche Republiek. Die functie oefende hij tot zijn dood uit.

Tot zijn publicaties behoren onder meer:

  • Woordenboek van Nederlandsche gelijkluidende en klankverwante woorden (homonymes): met de beteekenis in het Fransch, Brussel: 1826
  • Woordenboek voor de spelling der Nederlandsche taal, Brussel: 1827
  • Zelfopoffering van J.C.J. van Speyk, plegtig gevierd door het Koninklijk instituut voor de marine, Leeuwarden 1831 (met A. Beeloo);
  • Japan in zijne staatkundige en burgerlijke inrigtingen en het verkeer met Europesche natiën, Amsterdam: 1847
  • De Kaapsche landverhuizers, of Neerlands afstammelingen in Zuid-Afrika, Leiden: 1847
  • Het eiland Balie en de Balienezen, Amsterdam: 1848
  • Invloed van de Fransche staatsomwenteling van het jaar 1789, op de lotgevallen van Nederland, Amsterdam: 1848
  • Levensschets van Koning Willem III tot aan de inhuldiging, Amsterdam: 1849;
  • De adressen en het album in onderling verband beschouwd, Utrecht 1854
  • Geschiedenis van de Kaap de Goede Hoop, Nederlandsche volkplanting. 1652-1806, Amsterdam 1854
  • Geschiedenis van de vestiging, Uitbreiding, Bloei en verval van de magt der Nederlanders in Indië (drie delen), Groningen: 1852-1860
  • Het April-ministerie en de wet op het lager onderwijs beschouwd, Amsterdam: 1856;
  • Eenige oogenblikken uit het leven van Koning Willem III, Kampen 1863;
  • Geschiedenis van de veroveringen der Nederlanders in Indie tot den tegenwoordigen tijd: Van het jaar 1812 tot den tegenwoordigen tijd, Kampen 1864

Verder schreef Lauts brochures, een groot aantal bijdragen in tijdschriften en een paar schoolboekjes.

In augustus 1830 huwde Lauts te Brussel met Caroline Colson, een Engelse van afkomst. Zij kregen één zoon. Na haar overleden hertrouwde hij in 1857 en kreeg opnieuw twee kinderen.