Waco Aircraft Company

Waco Aircraft Company
	Waco GXE (model 10) tweedekker uit 1928 in het Historic Aircraft Restoration Museum
Oprichting	1920 (Opgeheven in 1947)
Oprichter(s)	George E. Weaver, Clayton Bruckner en Elwood Junkin
Land	Verenigde Staten
Hoofdkantoor	Troy, Ohio (VS)
Producten	Vliegtuigfabriek
Portaal	Economie

Waco UIC-cabinevliegtuig met 210 pk Continental-stermotor

Waco Aircraft Company was een Amerikaanse fabrikant van vooral eenmotorige tweedekkervliegtuigen voor transport en personenvervoer. De firma werd in 1920 opgericht door: George E. Weaver, Clayton Bruckner en Elwood Junkin. Tussen 1920 en 1940 was Waco een goed verkocht vliegtuigmerk van robuuste vliegtuigen voor handelsreizigers, postvliegers en bushvliegers. Ook de avontuurlijke vliegende circussen en barnstormers in het Amerikaanse interbellum maakten veel gebruik van de Waco-dubbeldekkers. Waco produceerde ook cabinevliegtuigen voor luchttaxibedrijven.^[1]^[2]

Gedurende de Tweede Wereldoorlog produceerde Waco grote Waco CG-4-zweefvliegtuigen voor het transport van troepen en militair materieel. Deze zijn onder andere gebruikt voor de Operatie Market Garden (de slag om Arnhem).

In de jaren 1960 en 1970 werd de naam Waco opnieuw gebruikt als Amerikaanse handelsnaam voor diverse in licentie gebouwde Franse en Italiaanse vliegtuigen.

Modellen

Waco Cootie: Eenzitter dubbeldekker / parasol eendekker, 1 stuks geproduceerd en later herbouwd.
Waco modellen 4 tot 7: Gemaakt uit diverse army-surplus Curtiss JN-4 onderdelen samen met nieuwe uitwisselbare vleugeldelen. Voortgedreven door een 90 pk Curtiss OX-5 watergekoelde V-8-motor.
Waco 8: Eerste Waco-cabinevliegtuig. Geleverd met een 200 pk watergekoelde Liberty V-12-motor, 1 gebouwd.
Waco 9: Eerste in serie gebouwde model met Curtiss OX-5 watergekoelde V-8-motor. 270 gebouwd.
Waco 10: Meest gebouwde model van Waco, 1.623 geproduceerd tussen 1927 en 1933. Verbeterde versie van de Waco 9 met Curtiss OX-5 watergekoelde V-8-motor, 90 pk-motor. In 1928 hernoemd naar Waco GXE. Drie zitplaatsen: 1 piloot plus daarvoor 2 side-by-side passagier-zitplaatsen onder de vleugel. Maximumsnelheid: 156 km/u. Overtreksnelheid: 60 km/u. Vliegbereik: 610 km. Veel gebruikt toestel in de jaren 1920 en 1930 door de zogenaamde Barnstormers die rondreisden door Amerika om het publiek te laten kennismaken met de luchtvaart.
Waco ASO: Diverse Waco 10-varianten. Geleverd met diverse merken ster-, lijn- en V-motoren van 180-300 pk.
Waco ATO en CTO: ASO-varianten met taps toelopende vleugels.

Waco JWM en JYM Postvliegtuigen: Diverse aangepaste ASO-modellen met stermotoren van 300-330 pk en een verlengde romp.
Waco KBA: Versie uit de A-serie met twee side-by-side zitplaatsen en uitgerust met een Kinner K-5 100 pk-stermotor
Waco UPF: Trainingsversie met dubbele besturing voor vliegscholen uit de F-Serie. Continental 220 pk stermotor, meer dan 600 exemplaren van gebouwd.
Waco Cabine Vliegtuigen: Diverse dubbeldekker vliegtuigen met passagierscabine, uitgevoerd met stermotoren van 165-300 pk. Veel gebruikt als privé- of zakenvliegtuig. Maximumsnelheid rond de 200 km/u. 4-5 zitplaatsen. Leeggewicht ongeveer 750 kg. Maximale belading rond de 550 kg (Model UIC).
Waco Custom Cabine-vliegtuigen (sesquiplanes): Diverse cabinevliegtuigen in sesquiplane (anderhalf-dekker)-uitvoering. De N-serie toestellen waren uitgevoerd met een neuswiel in plaats van een staartwiel. Alle modellen uit de E-serie waren gemotoriseerd met stermotoren van 300-420 pk.

Waco Gliders: Diverse zweefvliegtuigen. Van elementaire eenzitters tot grote zweefvliegtuigen voor troepentransport zoals de Waco CG-4

Waco Aristocraft: Laatste Waco-model uit 1947. Uitgevoerd als eendekker met vleugelstijlen. Ongebruikelijke configuratie met duwpropeller achterop de cabine (tussen twee staartbomen) waarbij de motor voorin de romp is geplaatst. Er bleek geen markt voor en er is slechts 1 prototype van gebouwd.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (en) Brandley, Raymond H. (1979). Ask Any Pilot - The authentic history of Waco airplanes and the biographies of the founders, Clayton J. Brukner and Elwood J. "Sam" Junkin. R. H. Brandly. ISBN 978-0960273409.
↑ (en) Juptner, Joseph (1977). U.S. Civil Aircraft. Vol. 7. Aero Publishers, Inc. pp. 97–100. ISBN 978-0816891740.

[1] (en) Brandley, Raymond H. (1979). Ask Any Pilot - The authentic history of Waco airplanes and the biographies of the founders, Clayton J. Brukner and Elwood J. "Sam" Junkin. R. H. Brandly. ISBN 978-0960273409.

[2] (en) Juptner, Joseph (1977). U.S. Civil Aircraft. Vol. 7. Aero Publishers, Inc. pp. 97–100. ISBN 978-0816891740.

[1]

[2]