Zilverazide

Zilverazide
Algemeen
Molecuulformule	AgN3
IUPAC-naam	zilver(I)azide
Andere namen	knalzilver
Molmassa	149,888 g/mol
CAS-nummer	13863-88-2
Wikidata	Q418547
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Gevaar
H-zinnen	H200
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	geen
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast
Dichtheid	4,42 g/cm³
Smeltpunt	(ontleedt) 250 °C
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Zilverazide is een anorganische verbinding met als brutoformule AgN₃. De witte, vaste stof is een explosief en staat ook bekend onder de naam knalzilver.

Bereiding

Zilverazide kan gemaakt worden door aan een oplossing van zilvernitraat in water een oplossing van natriumazide toe te voegen. Het zilverazide slaat als een witte stof neer:

${\displaystyle {\ce {AgNO3 + NaN3 -> AgN3 + NaNO3}}}$

Structuur en eigenschappen

Röntgendiffractie laat zien dat zilverazide een coördinatiepolymeer is, waarin Ag⁺ gecoördineerd is door vier, in één vlak liggende azide-ionen. Elk uiteinde van een azide-ion coördineert met twee Ag⁺-ionen. De structuur van de vaste stof bestaat uit een stapeling van op deze wijze opgebouwde lagen van AgN₃. De lagen zijn aan elkaar gekoppeld via zwakkere Ag-N-bindingen.^[1]

Stapeling van de AgN3-lagen in kristalrooster	Coördinatiesfeer rond Ag^+	Coördinatiesfeer rond N3^−

De bekendste reactie van zilverazide is de ontleding van de vaste stof, waarbij stikstofgas vrijkomt:

${\displaystyle {\ce {2 AgN3 -> 3 N2 + 2 Ag}}}$

Zilverazide was, net als lood(II)azide, een vervangmiddel voor het in oorlogstijd moeilijk vindbare kwikfulminaat (wegens het daarvoor noodzakelijke kwik).

Toxicologie en veiligheid

Zilverazide kan, zoals ook de aziden van andere zware metalen, op gevaarlijke wijze exploderen. Het moet verwijderd blijven van hitte- of ontstekingsbronnen.

Bronnen, noten en/of referenties

1. Schmidt, C. L. Dinnebier, R.; Wedig, U.; Jansen, M. (2007). Crystal Structure and Chemical Bonding of the High-Temperature Phase of AgN₃. Inorganic Chemistry 46: 907-916. DOI: 10.1021/ic061963n.