Ekvipotensiell temperatur

Ekvipotensiell temperatur, òg kalla Theta-e ${\displaystyle \left(\theta _{e}\right)}$, er eit mål på stabiliteten til lufta ved eit visst trykk, fukt og temperatur. Viss ein tenkjer seg ein luftpakke med ein viss temperatur eit godt stykke over bakkenivå, der all fukt kondenserer og fell ut som regn, så kan den latente varmen som vert frigjeve brukast til å varme opp den tørre lufta. Temperaturen i ein slik luftpakke vert kalla ekvivalent temperatur. Ekvipotensiell temperatur får ein då ved å rekne oss langs tørr-adiabaten ned til havnivå. Til dømes kan luftpakken i utgangspunktet ligge i 1000 m høgd med ein ekvivalent temperatur på 5 °C. Visst ein senkar luftpakken tørr-adiabatisk (ca 1 °C/100 m) vil den ekvipotensielle temperaturen i dette tilfellet vere 5 °C + 10 °C = 15 °C.

Denne metoden kan ein bruke som eit mål på stabiliteten til lufta i forskjellige trykknivå.

Likninga for theta-e er som følgjer:

${\displaystyle \theta _{e}=T_{e}\left({\frac {p_{0}}{p}}\right)^{\frac {R}{c_{p}}}\approx \left(T+{\frac {l_{v}}{c_{p}}}r\right)\left({\frac {p_{0}}{p}}\right)^{\frac {R}{c_{p}}}}$

der:

• ${\displaystyle T_{e}}$ = ekvivalent temperatur
• T = Temperaturen i trykknivå p
• ${\displaystyle p}$ = trykket (hPa)
• ${\displaystyle p_{0}}$ = standard referanse trykk (1000 hPa)
• ${\displaystyle R}$ = spesifikk gasskonstant for luft (287 J/(kg·K))
• ${\displaystyle c_{p}}$ = spesfikk varme til tørrluft med konstant trykk (1004 J/(kg·K))
• ${\displaystyle l_{v}}$ = latent varme frå fordamping ((2400 kJ/kg {ved 25 °C} til 2600 kJ/kg {ved -40 °C})
• r = blandingsforholdet til vassdamp i luft.

Sjå òg

• potensiell temperatur

Referansar

• M K Yau and R.R. Rogers, Short Course in Cloud Physics, Third Edition, publisert av Butterworth-Heinemann, 1. Januar, 1989, 304 sider. EAN 9780750632157 ISBN 0-7506-3215-1
• http://meted.ucar.edu/awips/validate/thetae.htm Arkivert 2006-07-21 ved Wayback Machine.