Kripos
| Kripos | |||
 | |||
 | |||
| Org.form | Organisasjonsledd | ||
|---|---|---|---|
| Org.nr. | 974760827 | ||
| Skipa | 1959 | ||
| Hovudkontor | Oslo | ||
| Land | Noreg | ||
| Nettstad | https://www.politi.no/kripos/ (norsk) | ||
Den nasjonale eininga retta mot organisert og annan alvorleg kriminalitet (Kripos) er ein nasjonal politietat under Politidirektoratet.[1]
Oppgåver
[endre | endre wikiteksten]Kripos har som oppgåve å vera:
- eit nasjonalt kompetansesenter for norsk politi,
- ansvarleg for å behandla sentrale register i politiet,
- eit nasjonalt kriminalteknisk laboratorium,
- eit kontaktpunkt for internasjonalt politisamarbeid (gjennom Europol og Interpol),
- ein aktør for førebygging og samfunnstryggleik.[2]
Historie
[endre | endre wikiteksten]Kriminalpolitisentralen vart oppretta i 1959 då kriminallaboratoriet, identifiseringssentralen, kriminalregisteret og Polititidende vart skilt ut frå Oslo politikammer. I 1960 tok Kripos òg over ansvaret for det norske Interpolkontoret.
Utvikling
[endre | endre wikiteksten]Tidlegare var Kripos eit reint bistandsorgan for norsk politi. E-avdelinga (etterforskingsavdelinga), òg kalla «Mordkommisjonen», vart oppretta i 1967. Den 1. januar 2005 vart Kriminalpolitisentralen erstatta av eit nytt organ – Den nasjonale eininga retta mot organisert og annan alvorleg kriminalitet – som vart tilført politiet sitt datakrimsenter (tidlegare underlagt Økokrim) og det særskilte etterforskingsprosjektet «Catch» (tidlegare underlagt Politidirektoratet). I tillegg til dette fekk eininga ein eigen påtalekompetanse som gjorde det mogeleg for etaten å opna etterforsking av saker sjølv. I 2015 vart det oppretta ein seksjon i Kripos for tidlegare uoppklara drapssaker, ein såkalla «cold case»-seksjon.[3]
Namn
[endre | endre wikiteksten]Namnet «Kripos» var opphavleg eit akronym henta frå ordet Kriminalpolitisentralen. Ved nedlegginga av Kriminalpolitisentralen den 1. januar 2005, vart forkortinga for Kriminalpolitisentralen – Kripos – vidareført, men vart tilført Nye foran namnet, slik at eininga i daglegtale vart kalla «Nye Kripos».[4][5] Den 20. januar 2006 vart forkortinga Nye Kripos endra tilbake til Kripos – slik at det noverande formelle namnet til etaten vart «Den nasjonale eininga retta mot organisert og annan alvorleg kriminalitet (Kripos)».[6]
Tilsette
[endre | endre wikiteksten]Kripos har per i dag 700 tilsette.[7] Om lag halvparten av desse har ei politiutdanning, medan dei resterande er kjemikarar (analytisk kjemi, uorganisk kjemi, organisk kjemi), laborantar, psykologar, fotografar, omsetjarar, IT-spesialistar eller skriftgranskarar.
Leiarar for Kripos
[endre | endre wikiteksten]- 1959–1976 : Arne Kleveland (politiinspektør)
- 1976–1993 : Bjørn Heggelund (politiinspektør)
- 1993–2005 : Arne Huuse (politimeister)
- 2005–2009 : Odd Olsen Ingerø
- 2009–2012 : Odd Reidar Humlegård
- 2013–2020 : Ketil Haukaas
- 2020– : Kristin Ottesen Kvigne[8]
Sjå òg
[endre | endre wikiteksten]Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ «Kontakt særorgan og andre enheter». Politiet. Henta 2. januar 2023.
- ↑ «Hovedarbeidsområder», Politiet (på norsk bokmål), henta 2. januar 2023
- ↑ «Ny enhet for uoppklarte drapssaker - Politiets Fellesforbund». 23. februar 2015. Arkivert frå originalen 30. desember 2016. Henta 30. desember 2016.
- ↑ «Vedtak om nedleggelse av Kriminalpolitisentralen og opprettelse av Nye Kripos - Lovdata», lovdata.no, henta 2. januar 2023
- ↑ Astrid Meland og Oliver Orskaug (6. januar 2006), «Nye gamle Kripos», dagbladet.no (på norsk), henta 2. januar 2023
- ↑ «Vedtak om endring av navn fra Nye Kripos til Kripos - Lovdata», lovdata.no, henta 2. januar 2023
- ↑ «Kripos», Politiet (på norsk bokmål), henta 2. januar 2023
- ↑ «Kvigne blir ny Kripos-sjef» (på norsk). 3. april 2020. Henta 8. juni 2020.
- Denne artikkelen bygger på «Kripos» frå Wikipedia på bokmål, den 2. januar 2023.