«Sixteen Tons» er ein song om ein kolgruvearbeidar, basert på livet i kolgruvene i Muhlenberg County i Kentucky.[1] Han vart skriven og først spelt inn av Merle Travis i Radio Recorders Studio B i Hollywood i California den 8. august 1946. Cliffie Stone spelte bass på innspelinga.[2] Det var den første utgjevinga til Capitol på albumet Folk Songs of the Hills (juli 1947).[3] Singelen selde til gullplate.
Linja «You load sixteen tons and what do you get? Another day older and deeper in debt,» kom frå eit brev skriven av broren til Travis, John.[1] Ei anna linje kom frå faren deira, som var gruvearbeidar, som sa «I can't afford to die. I owe my soul to the company store.»[4]
Ein versjon frå 1955 vart spelt inn av Tennessee Ernie Ford og gjekk til topps på Billboard-lista,[5] medan ein annan versjon av Frankie Laine berre vart gjeven ut i Vest-Europa, der han gav konkurranse til versjonen til Ford.
«Sixteen Tons» er berre tilskriven Merle Travis på alle innselingar[5] og er registrert i BMI som ein Merle Travis-komposisjon. George S. Davis, ein visesongar og låtskrivar som hadde arbeidd i gruvene i Kentucky, hevda på ei innspeling for Folkways Records i 1966 å ha skrive songen som «Nine-to-ten tons» i 1930-åra.[7] Han hevda òg forskjellige gonger å ha skrive songen som «Twenty-One Tons». Det finst ikkje bevis for påstanden til Davis.[8]
Laine-versjonen vart ikkje gjeven ut i USA, men selde godt i Storbritannia. Ford-versjonen kom ut 17. oktober og hadde seld to millionar eksemplar innan 15. desember same året.[12]
Songen er blitt spelt inn på plate eller framført på konsert av mange musikarar:
1955: Sungen live av Elvis Presley på tidlege konsertar i 1950-åra, men aldri spelt inn.
1955: The Weavers spelte songen på konsertalbumet The Weavers at Carnegie Hall.[13]
1987: Frank Tovey på albumet Tyranny & the Hired Hand.
1990: Eric Burdon sin versjon vart nytta i opninga av komedien Joe Versus the Volcano. Denne vart spelt inn tidleg i 1980-åra, men kom ikkje ut før i 1988 på albumet Nightwinds Dying. I 1992 spelte han inn ein annan versjon som kom ut på konsertalbumet «Access All Areas» n 1993.
Armand Mestral gav ut ein fransk versjon kalla «Seize tonnes» i 1956.
Ein tysk versjon av songen kalla «Sie hieß Mary-Ann» vart gjeven ut av fleire artistar i 1956 og 1957, mellom andre av Ralf Bendix og Freddy Quinn.
Ein spansk versjon, «16 Toneladas», vart spelt inn av den katalanske songaren José Guardiola og vart ein hit i Spania og Latin-Amerika i 1960.[23]
Ein italiensk versjon av I Giganti frå 1968.
Den brasilianske komponisten Roberto Neves skreiv ein portugisisk versjon, «Dezesseis Toneladas», først spelt inn av Noriel Vilela i 1971.[24][25]
Adriano Celentano gav ut ein italienskspråkleg versjon, «L'ascensore» i 1986.
Ein versjon kalla «靜心等» (Jìng Xin Deng) er ein kjend hit i Taiwan, tolka av den kinesiske songaren Zhang Lu og av Teresa Teng.
Det ungarske bandet Republic spelte inn ein versjon i 1998 kalla «Tizenhat tonna feketeszén» på albumet Üzenet.[26][27]
Finske Turo's Hevi Gee gav ut ein versjon på albumet Ei se mitn! kalla «Velkavankilaulu» i 1999.
Det serbiske hardrockbandet Riblja Čorba gav ut ein versjon i 1999 kalla «16 noći» på albumet Nojeva barka.
Den ukraniske visegruppa Ot Vinta! gav ut ein versjon på ukrainsk i 2013.[28][29]
Ei mexicansk gruppe, Hermanos Barron frå Monterrey spelte inn songen i 1980-åra som «16 Toneladas».[30]
Ein svensk versjon («Sexton ton») vart spelt inn i 1956 av Cacka Israelsson og gjeven ut som B-sida til singelen «Tro och Kärlek». Han vart omsett til svensk av Ingrid Reuterskiöld.
Ein annan svensk versjon («Sexton ton») vart spelt inn i 1970 av Gunnar Wiklund.
↑Collins, Ace (1996). The Stories Behind Country Music's All-time Greatest: 100 Songs. New York: The Berkeley Publishing Group. s. 91–93. ISBN1-57297-072-3.
↑Rice, Jo (1982). The Guinness Book of 500 Number One Hits (1st utg.). Enfield, Middlesex: Guinness Superlatives Ltd. s. 23. ISBN0-85112-250-7.
↑MDQ Merchandising LLC (2010). «Song List» and «Performing Credits». In Million Dollar Quartet (p. 5) [CD booklet]. New York City: Avatar Studios; and Chicago: Chicago Recording Company