Steinsporvar

Steinsporvar
Bantusteinsporv, Petronia superciliaris i Sør-Afrika Foto: Alan Manson
Bantusteinsporv, Petronia superciliaris i Sør-Afrika
Foto: Alan Manson
Systematikk
Rike: Dyr Animalia
Rekkje: Ryggstrengdyr Chordata
Underrekkje: Virveldyr Vertebrata
Klasse: Fuglar Aves
Orden: Sporvefuglar Passeriformes
Overfamilie: Passeroidea
Familie: Sporvefamilien Passeridae
Slekt: Steinsporvar Petronia
Linnaeus, 1766

Steinsporvar utgjer fugleslekta Petronia. Artar i denne slekta lever i Europa, Asia og Afrika, det viktigaste utbreiingsområdet ligg i Afrika. Nokre gonger kan arten steinsporv vitje Sentral-Europa som 'vagrant', ein sjeldan gjest.

Det er fem artar i Petronia. Dei genetiske skilnaden i høve til Passer er ikkje veldig store. IUCN klassifiserer alle artar av steinsporvar som livskraftige.

Steinsporvar når ei kroppslengd på mellom 13 og 16 centimeter. Dette er kompakt bygde fuglar, i tilhøve til kroppsstorleiken er hovudet stort og dei har kort, kraftig nebb, som ender ein spiss tupp. Dei skil seg frå dei nært nærskylde Passer-sporvane med ein litle gul flekk på strupen. Krattsteinsporv viser ein liten kjønnsdimorfisme, dei fire av artane viser ingen. Kroppsbygning, habitat og lætet er svært likt det ein finn i slekta Passer.

Av dei fem artene er éin, nemleg bantusteinsporv, avgrensa i utbreiinga si til det afrikanske kontinentet. Krattsteinsporv og savannesteinsporv har utbreiing i Afrika og Den arabiske halvøya. Gulstrupesteinsporv finn ein berre i Asia, og arten steinsporv har den vidaste utbreiinga i slekta, frå nordvestlege Afrika og Sør-Europa austover til vestlege Mongolia, Mandsjuria og den nordvestlege delen av Sichuan i Asia. Tidvis kjem tilfeldige gjestar av arten steinsporv til land som Storbritannia og Polen.

Petronia-sporvane brukar ei litt anna økologisk nisje og er sterkare knytt til i tre og buskar enn Passer. Ein finn dei i moderat tørr til tørr, open skog, halvtørt krattlandskap og ved utkanten av landbruksareal og jordbruksareal. Unntaket er igjen arten steinsporv, som lever hovudsakleg i karrige, steinete åsar med lite vegetasjon.

Petronia-sporvar i rekkjefølgje etter Clementslista versjon 6.8 frå august 2013[1] med norske namn etter Norske navn på verdens fugler.[2]

  • Første versjon av denne artikkelen byggjer på «Steinsperlinge» frå Wikipedia på tysk, den 11. januar 2012, artikkelen gav følgjande referanse:
    • C. Hilary Fry und Stuart Keith (Hrsg): The Birds of Africa – Volume VII., Christopher Helm, London 2004, ISBN 0-7136-6531-9

Referansar

[endre | endre wikiteksten]
  1. Clements, J.F.; T.S. Schulenberg; M.J. Iliff; B.L. Sullivan; C.L. Wood; D. Roberson (august 2013), The eBird/Clements checklist of birds of the world: Version 6.8 (CSV), Cornell Lab of Ornithology, henta 10. august 2014 
  2. Syvertsen, P. O., Ree, V., Hansen, O. B., Syvertsen, Ø., Bergan, M., Kvam, H., Viker, M. & Axelsen, T. 2008. Virksomheten til Norsk navnekomité for fugl (NNKF) 1990-2008. Norske navn på verdens fugler. Norsk Ornitologisk Forening sin nettstad (publisert 22.5.2008)

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]