Turid Balke

Turid Balke

Fødd25. juli 1921
FødestadKirkenes
Død5. januar 2000 (78 år)
Aktive år1949–2000
Verka somskodespelar, scenograf
Figurar frå «Balkeby». Skipet er 33 cm frå baug til hekk.
Foto: Kj. Lie

Turid Balke (fødd 25. juli 1921 i Kirkenes, daud 5. januar 2000 i Oslo) var ein norsk skodespelar, regissør, barnebokforfattar og scenograf.

Turid Balke filmdebuterte i 1953 i den norske filmen Brudebuketten. Ho var sist kjend som den plagsame naboen fru Smith i Karl & Co på TV2.

Turid Balke scenedebuterte i 1952 og har vore tilsett ved Trøndelag Teater, Folketeatret og Chat Noir, og dessutan frilansoppdrag ved fleire scener, blant andre ved Sødra Teater i Malmø i 1959. Blant hennar tidlege teaterrollar kan ein nemna Petrea i Det lykkelige valg, Hilde i Fruen fra havet og Kvitugla i Olav Duuns Medmenneske. Ho har utover skodespelarkarrieren sin skrive og iscenesett ei rekkje stykke for barn, blant anna En modig mygg som ho blant anna sette opp på Nationaltheatret i 1972. Frå 1972 var ho saman med Pernille Anker med på å starta opp barneteaterverksemda ved Scene 7, og dei to starta i 1975 frilansgruppa Filiokusteatret, der Balke var ei drivande kraft fram til 1982.

Film og TV

[endre | endre wikiteksten]

Turid Balke har òg gjort seg merka i fleire barnefilmar, blant anna i Ivo Caprinos Ugler i mosen frå 1959 og dei to Kamilla og tyven-filmane.

I 1963, 1964 og 1965 var ho programleiar for nokre av NRK TV sine barneprogram i serien I kosekroken; der framstod ho som Trollmor med ulike huslege syslar som å koka soppbrygg og stoppe sokkane til trollet Storfot.[1][2][3][4]

Ho har utover det hatt biroller i ei rekkje norske filmkomediar slik som Lån meg din kone (1958), Sønner av Norge (1961), Alle tiders kupp (1964) og Noe helt annet (1985). Ho hadde òg ei lita birolle i den amerikanske action-eventyr-filmen Den 13. krigeren frå 1999.

Biletkunstnar, forfattar og skapar av «Balkeby»

[endre | endre wikiteksten]

Turid Balke hadde òg utdanning frå Statens håndverks- og kunstindustriskole og både måla og laga fargerike treleiker, som gnavbrikker, små hus og figurar i det ho kalla «Balkeby», inspirert av Kirkenes frå barndommmen hennar.[5]

Ho fekk Kulturdepartementets illustrasjonspris for tegningene i Det begynte en fredag i Finvik.


Turid Balke var oldebarn av målaren Peder Balke.

Filmroller (utval)

[endre | endre wikiteksten]
  • 1953 – Brudebuketten
  • 1958 – Lån meg din kone
  • 1959 – Støv på hjernen
  • 1959 – Ugler i mosen
  • 1961 – Sønner av Norge
  • 1962 – Sønner av Norge kjøper bil
  • 1963 – Stompa Selvfølgelig
  • 1976 – Olsenbanden for full musikk
  • 1988 – Kamilla og tyven
  • 1989 – Kamilla og tyven II
  • 1989 – Tidlös kärlek
  • 1999 – Den 13. krigeren
  • 1975 – Benoni og Rosa (mini-serie)
  • 1982 – Brødrene Dal og spektralsteinene (TV-serie)
  • 1984 – Lykkeland (mini-serie)
  • 1989 – Marerittet (mini-serie)
  • 1998-99 – Karl & Co (TV-serie)
  • 1994 – Birolle som «damen i nr.14» i Mot i brøstet (TV-serie)

Barnebøker

[endre | endre wikiteksten]
  • 1974: Det begynte en fredag i Finvik
  • 1980: En modig mygg: et myggestikkstykke – oppført på Nationaltheatrets amfiscene 1971
  • 1997: Hilsen fra Dirut
  1. «I kosekroken med Turid Balke» (på norsk bokmål). 2. august 1963. Henta 23. november 2020 – via nrk.no. 
  2. «I kosekroken med Turid Balke» (på norsk bokmål). 28. februar 1964. Henta 23. november 2020 – via nrk.no. 
  3. «I kosekroken med Turid Balke» (på norsk bokmål). 18. september 1964. Henta 23. november 2020 – via nrk.no. 
  4. «I kosekroken med Turid Balke» (på norsk bokmål). 23. september 1965. Henta 23. november 2020 – via nrk.no. 
  5. Enger, Ruth Krefting (1993) «Turid Balke med pågangsmot og humør: En tusenkunstner med egen Balkeby». Aftenposten Morgen, 28.05.1993, s. 38

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]