Dorbia
| Dorbia | |
|---|---|
 | |
| Caracteristicas | |
| Longor | 71,9 km |
| Bacin | 568 km2 |
| Bacin collector | Garona |
| Debit mejan | 13,10 m3⋅s-1 (Milhau) |
| Regim | cevenòl |
| Riu | |
| Font | Augal |
| · Localizacion | Arfi |
| · Altitud | 1 301 m |
| · Coordenadas | 44° 03′ 40″ N, 3° 34′ 31″ E |
| Confluéncia | Tarn |
| · Localizacion | Milhau |
| · Coordenadas | 44° 06′ 04″ N, 3° 05′ 12″ E |
| Geografia | |
| Païses traversats | França |
| Regions traversadas | Occitània |
La Dorbia es un riu d'Occitània que raja dins los departaments franceses del Gard e de l'Avairon, en region Occitania, e un afluent esquèrra del Tarn, donc un sosafluent de Garona.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]Riu del Massís central en Occitània de 71,9 km de longor[1], sa font se situa dins lo massís del Lingas al sud del mont Augal sus la comuna de Arfi (Gard), a 1 301 m d'altitud, entre los dos pòrt de Montals e pòrt de Giralenca[2]. La font es vesina de la carrièra D548, e dels tres camins GR 60, GR7 e GR de país Torn del Viganés.
Raja globalement d'èst cap a l'oèst[3], puèi bordeja lo causse del Larzac (al sud oèst) que trenca del causse Negre (al nòrd èst). .
Confluís dins lo riu Tarn, riba esquèrra, a Milhau, a 357 m d'altitud[4].
Las gòrjas de la Dorbia
[modificar | Modificar lo còdi]
Las gorjas de la Dorbia se situan majoritàriament dins lo departament francés de l'Avairon; mas una pichona partida es dins lo departament francés du Gard. C'est au pied du village de Dórbias que la riu s'enfonza dins un estreit de penjals plan boscats. Aqueste percors s'atenua quand la Dorbia apròcha lo vilatge de Sent Joan del Bruèlh. Après Nant, la riu trauca lo calcari, separant los causses Negre e del Larzac, e aquò fins a Milhau, ont la riu rejonh lo Tarn. Aquesta partida de las gorjas de la Dorbia es lo luòc mai toristic amb de sites coma los vilatges penjat de Cantobre e de Sent Veran, l'anciana molina de Còrs, e lo site pròche del Clapàs Vièlh, al dessús del vilatge de La Ròca.
Comunas e cantons passats
[modificar | Modificar lo còdi]Dins los dos departaments de l'Avairon e del Gard, la Dorbia passa detz comunas e cinc cantons:
- dins le sens amont cap aval:
- Gard: Arfi (font), Brèu e Salagòssa, Dórbias, Trève, Reven,
- Avairon: Sent Joan del Bruèlh, Nant, Sant Andrieu, La Ròca, Milhau (confluéncia).
En tèrmes de cantons, la Dorbia pren sa font dins le canton del Vigan, passa los canton de Trève, canton de Nant, canton de Peiralèu, confluís dins lo canton de Milhau Èst, l'ensems dins los arrondiment del Vigan, arrondiment de Milhau.
Affluents
[modificar | Modificar lo còdi]- Riu de Puèglong (rd), 7,7 km ;
- Lo Crosolos (re), 8,9 km;
- lo Valat de las Gardias (re);
- lo Valat de Prunaret (re);
- lo Valat de Duzas (re);
- lo riu de las Crosas (re);
- riu del Vialar (re);
- riu del Bruèlh (re);
- rui de Sant Gleva (rd);
- Lo Robieu (re), 6,5 km ;
- lo riu de Brevinca (re);
- Riu del Lingas (re), 6,5 km ;
- Lo Durson (re), 7,1 km ;
- Lo Trevezel (rd), 29,6 km
- Riu de Garèna (rd) 17,4 km ;
- Vabre dels Rajals (rd).
Idrologia
[modificar | Modificar lo còdi]- Debit minim d'estivatge o VCN3 : 2,7 m3/s
- Debit maxim: 728 m3/s (aigada del 21 de setembre de 1980)
La Dorbia a Milhau
[modificar | Modificar lo còdi]La Dorbia es une riu abondant, a aigadas grandas amb desbordaments coma es lo cas de gaireben totes los rius del bacin del Tarn d'origina cevenòla. Son debit foguèt es observat dempuèi 1918, sus la comuna de Milhau situada a la confluéncia amb lo Tarn. Lo bacin versant de la riu es de 548 km2[5], a 360 m d'altitud.
Lp modul de la riu a Millau es de 13,10 m3/s.
La Dorbie présente de fluctuacions sasonièras de debit pro atenuadas, coma es sovent lo cas dels rius del Massís central. Lo regim del riu coneis dos periòdes opausats. Las aigas anautas se debanan a la davalada de prima ont lo debit mensal mejan de 16,1 a 19,2 m3/s, de novembre a mai (maximu en genièr). Las aigas bassas se debanan en estiu, de julhèt a setembre, amb una bassa du debit mejan mensal anant fins a 4,47 m3/s en agost, que pasmens es d'impotança. Los dos autres meses, junh e octobre, son doas estapas de transition brèvas. Mas las fluctuacions de debit son plan mai importantas sus de corts periòdes e tanben amb los ans.
Estivatge o bassas aigas
[modificar | Modificar lo còdi]A l'estivatge, lo VCN3 pòt càser fins a 2,7 m3/s, en cas de periòde quinquenal sec, o 2 700 litres per segonda, çò que demora gaireben abondant. Aqueste nivèl a l'estiatge se deu subretot a las nombrosas fonts e resurgéncias que provesisson de grands complements d'aiga e que ven dels rets quarstics fòrça rics en aiga situats sota los causses que bordejan la Dorbia, lo causse Negre al nòrd, e lo causse del Larzac al sud.
Aigadas
[modificar | Modificar lo còdi]Las aigadas pòdon èsser gradassas a causa de la talha gaireben pichona del riu e de son bacin versant. Los QIX 2 e QIX 5 valon respectivament 200 e 330 m3/s. Lo QIX 10 de 410 m3/s, lo QIX 20 de 490 m3/s, alara que lo QIX 50 puja a 590 m3/s.
Lo debit instantanèu maximal registrat sus la comuna de Milhau pendent aqueste periòde, foguèt 728 m3⋅/s lo 21 de setembre de 1980, alara que la valor jornalièra maximale èra de 445 m3/s lo 5 de novembre de 1994. Comparant la primièra d'aquestas valors a l'escala dels QIX del riu, apareis qu'aquesta aigada èra plan mai importanta que l'aigada cinquantenala calculada pel QIX 50, e donc excepcionala. La nautor maximala instantanèa foguèt de 729 cm o 7,29 m lo 5 de novembre de 1994
Lama d'aiga e debit especific
[modificar | Modificar lo còdi]En conclusion, la Dorbia es una riu abondanta, plan provesida per fòrta precipitacions e subretot de la partida cevenòla. La lama d'aiga rajant dins son bacin versant es de 756 millimètres annalament, çò qu'es mai de dos còps mai que la mejana d'ensemble de tota la França (320 millimètres), mas es tanben plan superior a la mejana del bassin del Tarn (478 millimètres). Lo debit especific (o Qsp) d'aqueste riu atenh lo chifre de 23,9 litres per segonda e per quilomètre carrat de bacin.
Vejatz tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ Sandre, « Fiche cours d'eau - La Dourbie (O33-0400) » (consulté le 23 juin 2014)Modèl:Sandre
- ↑ Modèl:Géoportail
- ↑ .
- ↑ Modèl:Géoportail
- ↑ Banque Hydro - MEDDE, « Synthèse de la Banque Hydro - La Dourbie à Millau (Massebieau 3) (O3394030) » (consulté le 24 juin 2014)Modèl:Hydro