Una tartana es una embarcacion de vela latina utilizada autrescòps en Mar Mediterranèa per la pesca e lo cabotatge. Per extension lo meteis nom foguèt balhat tanben a las rets de pesca rebaladas per aquelas naus.
Bassas de popa e de proa, las tartanas mesuravan entre 16 e 20 m, amb un arbre perpendicular a la quilha en son mitan, qu'arborava la vela latina sonada mèstre e un defés sonat polacra.
En Occitània aquelas embarcacions èran tradicionalas per las còstas de Lengadòc e de Provença[1]. Las tartanas foguèron presentas en Mediterranèa Occidentala dempuèi l'Edat Mejana[2] e fins a l'aveniment de las naus de motor. Segon d'unes estudis sus la basa d'analisis lingüisticas e literàrias, l'origina de las tartanas serián las còstas del golf del Leon ont èran inicialament de pus pichonas dimensions. Lo mot es present dins divèrsas lengas, mas sembla que son etimologia siá occitana[3] [4] per lisament del sens, lo meteis mot designant tanben la busa o d'autres aucèls de preda.