Yanoconodon ei un genre escantit de mamifèr monotipic er especimèn mès representatiu deth qual ei Yanoconodon allini, que demorèc pendent eth Mesozoïc en China. A sigut classat coma un fossil de transicion pera formacion dera sua aurelha mieja, a miei camin entre era des mamifèrs actuals e es mamaliformes.
Siguec trapat ena formacion Haujiying, en Qiaotou, ena provincia de Gebei, en China e se sap pas de segur quan i demorèc. Es fossils trapadi en Qiaotou son coneishuts per aver demorat pendent eth cretacèu inferior, e açò vò díder hè 122 milions d'ans [1].
Yanoconodon ère un Eutriconodont, un grop semblant as Triconodonts que demoraren pendent ena epòca des dinosaures. Totun, quauqu'ns coma Repenomanus creisheren plan e es desvoloparen en ues bèsties tan granes que podien, eri, minjar petits dinosaures [2]. Yanoconodon ère dera madeisha familha que Jeholodons [3].
Eth nom Yanoconodon ei pr'amor que siguec trapat enes montanhes de Yan, en eth nòrd dera provincia de Yebei, on se trapèc eth sòn fossil olotipe. Canodon vò díder dent tuc. Eth nom dera espècia allini vie deth nom deth cercaire de mamifèrs Edgar Allin, coneishut per sòns estudis dera aurelha mieja entre es mamifèrs [4] [5].
Yanoconodon ère un mamifèr petit que hèia solament 13 cm de longada. Ère plan leugèr e probablaments minjave insectes, vèrmes e d'autes invertebradi. Coma d'autes Eutriconodonts, Yanoconodon caçave probablaments pendent es nets, luenh deth perilh des dinosaures predators que minjaven pendent eth dia. Coma plan de mamifèrs Yanoconodon avie ues pates cuertes qu'èren utilizades entà excavar era tèrra [6] [7].
Eth fossil de Yanoconodon siguec trapat enes montanhes Yan, a 300 km de Pequin. Ère tan ben conservat qu'es scientifics podèren estudiar enquias uassi dera aurelha mieja. Era anatomia d'aguesta a sigut des d'alavetz coma ua pèira Rosetta dera evolucion dera aurelha mieja des mamifèrs. Ath delà, Yanoconodon avie costelhes lumbars, ua caracteristica plan pauc comuna en es mamifèrs d'aué [8]. Joholodents, qu'ère tanben un Eutriconodont, non a pas aguestes costelhes lumbars e s'a ditz qu'aguesti cambis morfologics èren per cambis en es gens de Hox, particolarments en eth grop Hox 10 [9].
En es arrats ua mutacion en eth gen Hox 10 condusís entà era aparicion des costelhes lumbars. Aquerò confirma era teoria que ditz qu'aqueri gens an evolucionat entà hèr aparéisher un aute còp es costlehes lumbars des ancessors atau coma s'a vist ena morfologia des Eutricondonts.
Referéncies