କମଳା ଭାସିନ

ଇଂରାଜୀ ଲିଙ୍କ

https://or.wikipedia.org/wiki/Kamla_Bhasin

କମଳା ଭାସିନ
ଢାକା ସାହିତ୍ୟ ଉତ୍ସବ ୨୦୧୭ରେ
ଜନ୍ମ ଓ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ	(1946-04-24)୨୪ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୪୬ Shaheedanwali ସହିଦାଁୱାଲି, ମଣ୍ଡି ବହାଉଦ୍ଦିନ, ପଞ୍ଜାବ, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ[୧]
ମୃତ୍ୟୁ	୨୫ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୧(2021-09-25) (ବୟସ ୭୫) ଦିଲ୍ଲୀ, ଭାରତ
ବୃତ୍ତି	ନାରୀବାଦ କର୍ମୀ, ସାହିତ୍ୟିକ
ଭାଷା	ହିନ୍ଦୀ, ଇଂରାଜୀ
ଶିକ୍ଷା	କଳାରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର
ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ	ରାଜସ୍ଥାନ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ, ମଂଷ୍ଟର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ
ସାହିତ୍ୟ କୃତି	ବର୍ଡ଼ର୍ସ ଆଣ୍ଡ ବାଉଣ୍ଡେରିଜ : ଓମେନେ ଇନ ଇଣ୍ଡିଆ'ସ ପାର୍ଟିସନ (ବହି)

କମଳା ଭାସିନ (୨୪ ଅପ୍ରେଲ ୧୯୪୬ - ୨୫ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୧) ଜଣେ ଭାରତୀୟ ନାରୀବାଦ କର୍ମୀ ଓ ସାହିତ୍ୟିକା ଥିଲେ । ୧୯୭୦ ମସିହାରୁ କମଳା ଲିଙ୍ଗବାଦ, ଶିକ୍ଷା, ମାନବ ବିକାସ ଓ ମିଡ଼ିଆ ଉପରେ ଲେଖାଲେଖି କରି ଆସୁଥିଲେ ।^[୨][୩] ସେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ବସବାସ କରୁଥିଲେ । ନାରୀବାଦୀ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସଙ୍ଗତ ସହିତ ସେ ସଂଶ୍ଳୀଷ୍ଠ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ କବିତା କ୍ୟୁଁ କି ମେଁ ଲଡ଼କି ହୁଁ, ମୁଝେ ପଢ଼ନା ହେ ପାଇଁ ସେ ପରିଚିତ ଥିଲେ ।^[୪] ୱାନ ବିଲିୟନ ରାଇଜିଂ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପାଇଁ ସେ ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆର ପ୍ରତିନିଧି ଥିଲେ ।

୨୦୦୨ ମସିହାରେ କମଳା ମିଳିତ ଜାତିସଂଘରେ କରୁଥିବା ଚାକିରୀରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ ସଙ୍ଗତ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଥିଲେ । ସେ ଥିଲେ ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଓ ପରାମର୍ଶକ ।^[୫] ସେ ସାମାଜିକ ସୁବିଧାଠାରୁ ବଞ୍ଚିତ ଆଦିବାସୀ ଓ ଅନ୍ୟ କର୍ମଜୀବି ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ କାମ କରୁଥିଏଲ୍ । ନାଟକ, ପୋଷ୍ଟର ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମାଧ୍ୟମ ସହିତ ସେ ଏହି ଅଶିକ୍ଷିତ ବା ଅଳ୍ପଶିକ୍ଷିତ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଜାଗ୍ରତ କରୁଥିଲେ ।^[୫][୬]

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ

ଭାରତକୁ ମଧ୍ୟରାତ୍ରରେ ସ୍ୱାଧୀନତା ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିବାରୁ ଓ ନିଜେ ସେହି ସମୟର ପାଖାପାଖି ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବାରୁ, କମଳା ନିଜକୁ "ଦ ମିଡ଼ନାଇଟ ଜେନେରେସନ" ବା ମଧ୍ୟରାତ୍ର ପିଢ଼ୀ ଭାବରେ ପରିଚିତ କରାଉଥିଲେ ।^[୭] ତାଙ୍କ ପିତା ରାଜସ୍ଥାନର ଜଣେ ଡାକ୍ତର ଥିଲେ । ଛଅ ଜନ ଭାଇ ଭଉଣୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କମଳାଙ୍କ ସ୍ଥାନ ଥିଲା ଚତୁର୍ଥ ।^[୭][୮] ଗ୍ରାମୀଣ ପରିବେଶରେ ସେ ବଢ଼ିଥିବାରୁ ସେଠାକର ମହିଳାମାନଙ୍କ ସମସ୍ୟା ବିଷୟରେ ସେ ଭଲଭାବରେ ଅବଗତ ଥିଲେ ।^[୫]

ରାଜସ୍ଥାନରେ ସେବା ମନ୍ଦିରରେ କାମ କରୁଥିବା ସମୟରେ କମଳା ତାଙ୍କ ଭାବି-ପତିଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ । ନିଜ ପତିଙ୍କୁ ସେ ଜଣେ ନାରୀବାଦୀ ପୁରୁଷ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରୁଥିଲେ ଓ ନାରୀମାନଙ୍କ ମଙ୍ଗଳ ପାଇଁ ସ୍ୱାମୀଙ୍କଠାରୁ ତାଙ୍କୁ ଅନେକ ପ୍ରଗତିଶୀଳ ଉପଦେଶ ମିଳୁଥିଲା । ପରେ ଅବଶ୍ୟ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ସହ କମଳାଙ୍କର ସମ୍ପର୍କ ଖରାପ ହୋଇଥିଲା । ନିଜ ସାବାଳିକ ଝିଅର ମୃତ୍ୟୁ ତାଙ୍କୁ ଗଭିର ଦୁଃଖ ଦେଇଥିଲା । ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ମଧ୍ୟ ଏକ ଟିକାର ପ୍ରତିକୁଳ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଯୋଗୁ ବିକଳାଙ୍ଗ ହୋଇଯାଇଥିଲେ ।^[୭][୮]

ଶିକ୍ଷା ଓ ବୃତ୍ତିଗତ ଜୀବନ

କମଳା, ରାଜସ୍ଥାନ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ କରି ପଶ୍ଚିମ ଜର୍ମାନୀର ମଂଷ୍ଟର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ସମାଜଶାସ୍ତ୍ରରେ ଅଧିକ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ । ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ କରି ସେ ଜର୍ମାନୀରେ କିଛିଦିନ ଅଧ୍ୟାପନା କରିଥିଲେ ।^[୭][୬] ତାପରେ ସେ ଭାରତ ଫେରି "ସେବା ମନ୍ଦିର"ରେ କାର୍ଯ୍ୟରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଭାରତରେ କାମ କରି, ସେ ବର୍ଣ୍ଣବୈଷମ୍ୟ ଓ ନାରୀବାଦ ପରିପୂରକ ବୋଲି ବୁଝିପାରିଥିଲେ ।^[୭] ସେ ପରେ ଜାତିସଂଘରେ କାମ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୭୬ ମସିହାରେ ସେ ବଙ୍ଗଳାଦେଶକୁ ଯାଇ ସେଠାରେ ଗଣସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ରରେ କାମ କରିଥିଲେ ।^[୯] ଏଠାରେ ସେ ଜଫରୁଲ୍ଲା ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଥିଲେ ଓ ତାଙ୍କୁ ସେ ନିଜର ଗୁରୁ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।^[୫] "ସଙ୍ଗତ" ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହିତ ସେ ସବୁବେଳେ ଜଡ଼ିତ ଥିଲେ କିନ୍ତୁ ୨୦୦୨ ମସିହାରେ ସେ ଜାତିସଂଘର ଚାକିରୀରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ "ସଙ୍ଗତ" ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହିତ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ କାମ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ୱାନ ବିଲିୟନ ରାଇଜିଂ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସହିତ ସେ ଓତଃପ୍ରୋତଃ ଭାବରେ ଜଡ଼ିତ ରହିଥିଲେ । ୨୦୧୭ରେ ସେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ନେପାଳର କାଠମାଣ୍ଡୁ ସହରରେ ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।^[୧୦]

ରଚନାବଳୀ

ପିତୃତତ୍ତ୍ୱ ଓ ଲିଙ୍ଗବୌଷମ୍ୟ ବାବଦରେ ସେ ଲେଖିଥିବା ବହି ସବୁ ୩୦ଟି ବିଭିନ୍ନ ଭାଷାରେ ଅନୁବାଦିତ ହୋଇଛି ଓ ବିଭିନ୍ନ ଏନଜିଓ ଏହି ପୁସ୍ତକ ଗୁଡ଼ିକୁ ନିଜ କାମରେ ବ୍ୟବହାର କରିଛନ୍ତି ।

ରଚନାବଳୀ

• ଲାଫିଂ ମ୍ୟାଟର୍ସ - ୨୦୦୫ (ବିନ୍ଦିଆ ଥାପରଙ୍କ ସହ ସହ-ଲେଖନ)
• ଫେମିନିଜିମ ଆଣ୍ଡ ଇଟ୍ସ ରିଲିଭାନ୍ସ ଇନ୍ ସାଉଥ ଏସିଆ
• ବର୍ଡ଼ର୍ସ ଆଣ୍ଡ ବାଉଣ୍ଡେରିଜ : ଓମେନେ ଇନ ଇଣ୍ଡିଆ'ସ ପାର୍ଟିସନ^[୧୧]
• ଅଣ୍ଟରଷ୍ଟାଣ୍ଡିଂ ଜେଣ୍ଡର^[୧୨]

ମୃତ୍ୟୁ

କର୍କଟ ରୋଗରେ ପୀଡ଼ିତ ହୋଇ, କମଳା ୨୦୨୧ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୫ ତାରିଖରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।^{[୧୩][୧୪]}

ଆଧାର

1. "Let's change the world: Kamla Bhasin". The Dawn. 29 July 2005. Retrieved 25 September 2021.
2. Shifa, Nazneen. ""The Womens Movement is a larger thing" - Interview with Kamla Bhasin". South Asia Citizens Web. Archived from the original on 12 December 2013. Retrieved 7 December 2013.
3. Durrani, Ammara (2017-05-10). "An Indian who talks about love with Pakistan is seen as a traitor: Kamla Bhasin". Herald Magazine (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2021-09-25.
4. "Men are not biologically violent". Dhaka Tribune. 28 April 2016. Archived from the original on 18 October 2016. Retrieved 2016-10-18.
5. "Capitalist patriarchy – the new enemy". The Daily Star. 2016-04-30. Retrieved 2016-10-18.
6. "Kamla Bhasin on why 'azadi' was never Kashmir's alone". www.dailyo.in. Retrieved 2016-10-18.
7. Pisharoty, Sangeeta Barooah (26 April 2013). "She lives it!". The Hindu. Retrieved 9 December 2013.
8. "When she fights for her - The Himalayan Times". The Himalayan Times (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 2015-10-11. Retrieved 2016-10-18.
9. "Kamla Bhasin: 40 years in solidarity with Bangladesh". bdnews24.com. Retrieved 2016-10-18.
10. "Nepali Times | The Brief » Blog Archive » South Asia rising". www.nepalitimes.com. Retrieved 2016-10-18.
11. Menon, Ritu; Bhasin, Kamla (1998-01-01). Borders & Boundaries: Women in India's Partition (in ଇଂରାଜୀ). Rutgers University Press. ISBN 9780813525525.
12. "Understanding Gender (Kali Monographs)". Goodreads. Retrieved 2017-02-25.
13. "Kamla Bhasin, noted activist and author, passes away at 75". Hindustan Times (in ଇଂରାଜୀ). 2021-09-25. Retrieved 2021-09-25.
14. "Feminist icon Kamla Bhasin passes away". The Indian Express. 25 September 2021. Retrieved 25 September 2021.

ବାହର ଆଧାର

• Kyunki main ladki hoon, mujhe padhna hai - video of Bhasin reciting her poem