ରତ୍ଲାମ ରାଜ୍ୟ

ରତ୍ଲାମ ରାଜ୍ୟ
रत्लाम रियासत
Princely State of ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ
1652–1948 →
Flag Coat of arms
Flag Coat of arms
Location of ରତ୍ଲାମ
Location of ରତ୍ଲାମ
Ratlam State in the Imperial Gazetteer of India
History
 •  Established 1652
 •  Independence of India 1948
Area
 •  1901 ୧,୭୯୫ km2 (୬୯୩ sq mi)
Population
 •  1901 ୮୩,୭୭୩ 
Density ୪୬.୭ /km2  (୧୨୦.୯ /sq mi)
Today part of Madhya Pradesh, India
Public Domain This article incorporates text from a publication now in the public domain: Chisholm, Hugh, ed. (1911). "article name needed" . Encyclopædia Britannica Eleventh Edition (11th ed.). Cambridge University Press. {{cite encyclopedia}}: Invalid |ref=harv (help)
ରତ୍ଲାମର ରାଜା ପଦମ  ସିଂହଙ୍କ ଅଙ୍କିତ ଚିତ୍ର 
ରତ୍ଲାମର ମହାରାଜା ସଜ୍ଜନ ସିଂହ ଗେନେରାକ୍ଲ ଋମିଂତନଙ୍କ ସହ 1915 ମସିହାରେ ଫ୍ରାନ୍ସ ରେ 

ରତ୍ଲାମ ରାଜ୍ୟ[୧] ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ କାଳରେ ଏକ ରାଜକୀୟ ଅଧୀନ ରାଜ୍ୟ ଥିଲା । ଏହା ମାଳବ ଏଜେନ୍ସି ଅଧିନସ୍ଥ ଥିଲା । 

ଅଧୁନା ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶର ରତ୍ଲାମ ଜିଲ୍ଲାର ରତ୍ଲାମ ସହର ସେ ସମୟରେ ଏହି ରାଜ୍ୟର ରାଜଧାନୀ ଥିଲା । ପୂର୍ବରୁ ଏକ ବିଶାଳ ରାଜ୍ୟ ଥିବା ରତ୍ଲାମ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଔରଙ୍ଗଜେବଙ୍କ ସମୟରେ ତାଙ୍କର ଆକ୍ରମଣର ଶିକାର ହେଇ ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳ ସହ ତାହାର ରାଜା ରତନ ସିଂହଙ୍କୁ ହରେଇଥିଲା । ରାଜ୍ୟର ଶାସକ ତାଙ୍କର ମହାରାଜା ଉପାଧି ମଧ୍ୟ ହରେଇଥିଲେ । ତେବେ 1819 ମସିହାରେ ରତ୍ଲାମ ରାଜ୍ୟ ବ୍ରିଟିଶ ମାନଙ୍କ ସହ ସନ୍ଧି କରି ଏହାର ଶାସକ ସଜ୍ଜନ ସିଂହ ପୁଣି ମହାରାଜା ପଦବୀ ପାଇଥିଲେ । .[୨]

ଇତିହାସ 

[ସମ୍ପାଦନା]

 ରତ୍ଲାମ ରାଜ୍ୟ 1652 ମସିହାରେ ରତନ ସିଂହଙ୍କଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାପିତ ହେଇଥିଲା । ତାଙ୍କର 12 ଜନ ପତ୍ନୀ ଥିଲେ । ରତ୍ଲାମ ରାଜ୍ୟର ଆୟତନ 1795 ବର୍ଗକିଲୋମିଟର ଥିଲା । ଏହା ସାଇଲାନା ରାଜ୍ୟର ସୀମାରେ ଥିଲା । 1901 ଜନଗଣନାରେ ଏହାର ଜନସଂଖ୍ୟା 83,773 ଥିଲା । ରତ୍ଲାମ ସହରର ଜନସଂଖ୍ୟା 36,321 ଥିଲା । ରତ୍ଲାମ ରାଜ୍ୟରେ ଶଷ୍ୟ ସହ ଅଫିମ ଉତ୍ପାଦନ ହଉଥିଲା ।  

ପୂର୍ବରୁ ଗ୍ୱାଲିଆର ଅହିନ ରାଜ୍ୟ ହିସାବରେ ଥିବା ବେଳେ 1819 ମସିହାରେ ରତ୍ଲାମ ରାଜ୍ୟ ବ୍ରିଟିଶ ରକ୍ଷଣରେ ରହିଥିଲା ।  

1948 ଜୁନ 15ରେ ଏହି ରାଜ୍ୟ ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ସଂଘ ସହ ସମ୍ମିଳିତ ହେଲା । 

ଶାସକ 

[ସମ୍ପାଦନା]

ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ଧରି ରତ୍ଲାମ ରାଜ୍ୟ ସୁର୍ଜ୍ୟବଂଶୀ ରାଠୋର ବଂଶୀୟ ରାଜା ମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଶାସିତ ହେଇଥିଲା । ଯୋଧପୁର , ବୀକାନେର ଓ କିଶାନଗଡ  ର ରାଜାମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ବଂଶର ଥିଲେ । 

ପୁନଶ୍ଚ ଦେଖଣା 

[ସମ୍ପାଦନା]
  • List of Rajput dynasties and states
  • Malwa Agency

ଆଧାର 

[ସମ୍ପାଦନା]
  1. ↑ Imperial Gazetteer of India, v. 21, p. 240.
  2. ↑ Princely States of India

ବାହାର ଲିଙ୍କ 

[ସମ୍ପାଦନା]