ଅଜନସିଙ୍ଗେନିଆ

ଅଜନସିଙ୍ଗେନିଆ (English: Ajancingenia) ଡାଇନୋସର ବଂଶର ଜୀବ ଅଟେ ।[୧] ଏହି ଜୀବଟି ବର୍ତ୍ତମାନ ବିଲୁପ୍ତ । ଏହାର ଜୀବାଶ୍ମ ଓ ଅବଶେଷ ଏସିଆରୁ ମିଳିଥିଲା ।[ବିଦ୍ର ୧] ବହୁ ସ୍ୱର୍ଗୀୟ କ୍ରେଟାସିୟସ - ଜୀବାଷ୍ମ ଭୂବୈଜ୍ଞାନିକ ଗଠନ, ୭୦ ଲକ୍ଷ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ମଙ୍ଗୋଲୀୟର ଜୀବାଷ୍ମ ମିଳିଛି । ଅଜନସିଙ୍ଗେନିଆ ବିବିଧ ନମୁନାରୁ ଜଣାଯାଇଥାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର, ଗୋଡ, ଶ୍ରେଣୀ, କାନ୍ଧ କମର ବନ୍ଧ, ଆଶିଂକ ଖପୁରି ଓ କିଛି ମେରୁହାଡ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ରହିଛି । କିଛି ସାମଗ୍ରୀକୁ "ଅଜନନେସିୟା" ରୂପେ ସନ୍ଦର୍ଭିତ କରାଯାଇଥାଏ ଯାହା ଛୋଟ ସରଞ୍ଚନାରୁ ଆସିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଏଥିରୁ କିଛି ନମୁନା ଗୁଡିକୁ ପ୍ରଶ୍ନବାଚକ ଋପେ ମାନିନିଆ ଯାଇଛି ।[୩]

ଏହି ଡାଇନୋସରଟି କ୍ରେଟାସିଅସ ଯୁଗରେ ବାସ କରୁଥିଲା ।

ଇତିହାସ

[ସମ୍ପାଦନା]
ଏକ ଅଜ୍ଞାତ ନମୁନାର କଙ୍କାଳ

ଅଜନସିଙ୍ଗେନିଆ ପ୍ରଥମେ ୧୯୮୧ ମସିହାରେ ପେଲିୟୋଲାଜୀରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ପ୍ରଜାତିରେ "ରିଞ୍ଚେନ ବାର୍ସବୋଲ୍ଡ"ର ନାମ ଇଞ୍ଜେନିଆ ୟାନସିନ ଦିଆଯାଇଥିଲା । "ଇଞ୍ଜେନିଆ"ର ନାମ "ବାୟନଖୋଙ୍ଗର ପ୍ରୋଭିନ୍ସ"ର ମଙ୍ଗୋଲିୟର ଅଜଣା ଖୋବୁରର ଅବସାଦରୁ ବାହାରିଛି, ଯେଉଁଠାରେ ଏହିଗୁଡିକୁ ଏକତ୍ର କରାଯାଇଥିଲା । ସାମାନ୍ୟ ନାମ "ଇଞ୍ଜୋନିଆ"କୁ ଇଞ୍ଜୋନିଆ ମିର୍ବେଲୀସ (ଗେରଲାଚ, ୧୯୫୭), ଏକ ଟ୍ରିପିଲାଇଡିଡ ନେମାଟୋଡର ସାମାନ୍ୟ ନାମରୁ ପୂର୍ବାଧିକୃତ ଥିଲା । ୨୦୧୭ ମସିହାରେ, ଗ୍ରେଗରୀ ଫନଷ୍ଟୋନ ଈ.ଏ "ହେୟୁଏନିୟା"ର ଏକ ପ୍ରଜାତି ଋପେ ବର୍ଗୀକୃତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏକ ନୂତନ ସଂଯୋଗ "ହେୟୁଏନିୟା ୟୁଂହହିନୀ"ର ନିର୍ମାଣ ହୋଇଥିଲା ।[୪]

ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ

[ସମ୍ପାଦନା]

ଅଜନସିଙ୍ଗେନିଆ ୟୂନିଶିନ ଓବିରାପ୍ରୋର୍ଡସର ଅନ୍ତର୍ଗତରୁ ଆସିଥାଏ, ଯେପରି ଏକ ପବିସରୁ ଅଲଗା ଅଲଗା ସାଫ୍ଟ (ଅନ୍ୟ ବିଶେଷତା ମଧ୍ୟରେ) ସହିତ, ଏବଂ ତଳପାଟିର ହାଡର ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ଋପେ ଏସ-ବକ୍ରରେଖା ପାଟିହାଡ ମାର୍ଜି, ଲଘୁ କ୍ଷୁଦ୍ରଗ୍ରହ, ଏବଂ ଗୋଲ, ଯୋଡିହୋଇଥିବା କପାଳ ହାଡ କିଛି ସାମଗ୍ରୀରେ ମିଡଲାଇନ ସହିତ ଜୋଡିହୋଇଥିବା ତାରଯୁକ୍ତ ପ୍ଲେଟ୍ସ ଏବଂ ଏକ ଛୋଟ ବାହ୍ୟଆବରଣ "କାରିନା" ସାମିଲ ରହିଛି ।

ଏହା ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଓଭିରାପ୍ଟୋରିଡ୍ସରୁ ଅଲଗା ଅଟେ, ମାନୁଆଲ ଅଙ୍କରେ ଲିକ୍ୱିଡ ଟୁ ଡିଜିଜ ଦ୍ୱିତୀୟ, ଏବଂ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଓଭିରାପ୍ଟୋରିଡ୍ସରୁ "ନେମେଗଟୋମାଇଆ ବାର୍ସବୋଲ୍ଡି"କୁ ଛାଡି ମାନୁଆଲ ଅଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅଲଗା ଅଲଗା ଉଙ୍ଗୁଆଲ IIରୁ ୧୦୦%ରୁ ଅଧିକ ବଡ଼ ଅଟେ ।[୩]

ଏକ ମହିଳାକୁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରୁଥିବା ପୁରୁଷର ପୁନଃନିର୍ମାଣ

ତଳେ "କ୍ଲାଡୋଗ୍ରାଫ" ଫାଣ୍ଟି 'ଏଟ ଅଲ'ଦ୍ୱାରା ଏକ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରାଯାଇଛି, 2012[୫]

Oviraptoridae

ଓଭିରାପ୍ଟର


unnamed

ରିଞ୍ଚେନିଆ



ସିଟିପାଟି



unnamed

ଖାନ


unnamed

କଞ୍ଚୋରାପ୍ଟର


unnamed

ମଚାଇରାସଉରସ


unnamed

"ଇନ୍ଗେନିଆ"


unnamed

ନେମେଗଟୋମାଇଆ



ହେୟୁଆନ୍ନିଆ








ଆହୁରି ଦେଖନ୍ତୁ

[ସମ୍ପାଦନା]

ଆଧାର

[ସମ୍ପାଦନା]
  1. ↑ Olshevsky, G. (1995 onwards). Dinosaur Genera List Archived 2011-07-15 at the Wayback Machine.. Retrieved February 24, 2014.
  2. ↑ Bin Zhu; et al. Age of Initiation of the India-Asia Collision in the East-Central Himalaya (PDF). Department of Earth and Atmospheric Sciences, University at Albany. p. 281. Archived from the original (PDF) on 2008-12-17. Retrieved 19 November 2008.
  3. ↑ ୩.୦ ୩.୧ Easter, J. (2013). "A new name for the oviraptorid dinosaur "Ingenia" yanshini (Barsbold, 1981; preoccupied by Gerlach, 1957)". Zootaxa. 3737 (2): 184–190. doi:10.11646/zootaxa.3737.2.6.
  4. ↑ Funston, G.F.; Mendonca, S.E.; Currie, P.J.; Barsbold, R. (2017). "Oviraptorosaur anatomy, diversity and ecology in the Nemegt Basin". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. doi:10.1016/j.palaeo.2017.10.023.
  5. ↑ Fanti F, Currie PJ, Badamgarav D (2012). "New Specimens of Nemegtomaia from the Baruungoyot and Nemegt Formations (Late Cretaceous) of Mongolia." PLoS ONE, 7(2): e31330. doi:10.1371/journal.pone.0031330

ନୋଟ

[ସମ୍ପାଦନା]
  1. ↑ ଏହାର ଅବଶେଷ ଭାରତ ଭିନ୍ନ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଏସୀୟ ପ୍ରାନ୍ତରୁ ମିଳିଥିଲା, କାରଣ ପ୍ରାୟତଃ ମେସୋଜୋଇକ ଯୁଗ ସାର ଭାରତ ଏକ ଅଲଗା ଭୂଖଣ୍ଡ ଥିଲା, କ୍ରେଟାସିଅସ ଯୁଗର ଶେଷ ବେଳକୁ ଭାରତ ୬ ଇଞ୍ଚ/ବର୍ଷ ବେଗରେ ଏସିଆ ଆଡକୁ ଘୁଞ୍ଚିବା ଆରମ୍ଭ କଲା ।[୨]

ବହି ଆଧାର

[ସମ୍ପାଦନା]
  • Walters, M. & J. Paker (1995). Dictionary of Prehistoric Life. Claremont Books. ISBN 1-85471-648-4.
  • Weishampel, D.B., P. Dodson & H. Osmólska (eds.) (2004). The Dinosauria, Second Edition. University of California Press. ISBN 0-520-24209-2.