ବଣାଇ ରାଜ୍ୟ

ବଣାଇ ରାଜ୍ୟ ବଣାଇ
Princely State of British India
12th century–1948 →
Location of Bonai Bonai State in the Imperial Gazetteer of India
History
•	Established	12th century
•	Accession to the Union of India	1948
Area
•	1892	୮,୯୦୭ km^2 (୩,୪୩୯ sq mi)
Population
•	1892	୨୪,୦୨୬
	Density	୨.୭ /km^2  (୭ /sq mi)
Rajput Provinces of India - Bonai (Princely State)

ବଣାଇ ରାଜ୍ୟ   (ଓଡ଼ିଆ: ବଣାଇ), ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ ସମୟରେ ଥିବା ଏକ ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ । ଏହା ଏକଦା ଛୋଟନାଗପୁର ରାଜ୍ୟ ସମୂହର ଅଂଶ ବିଶେଷ ଥିଲା ଓ ଏହାର ରାଜଧାନୀ ବଣାଇଗଡ^[୧]ଠାରେ ଥିଲା । ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହା ଓଡ଼ିଶାର ସୁନ୍ଦରଗଡ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହାର ଆୟତନ 8,907 ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ଓ 1892ରେ ଏହାର ଜନସଂଖ୍ୟା 24,026 ଥିଲା 

ଇତିହାସ 

ପ୍ରାଚୀନ ବଣାଇ ରାଜ୍ୟ 12 ତମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଜଯପୁର କୁଚୱାହ ରାଜପୁତ ବଂଶର ଚାରି ଭାଇଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣଙ୍କଦ୍ୱାରାଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାପିତ ହେଇଥିଲା । ସେମାନେ ପୁରୀକୁ ତୀର୍ଥ ଯାତ୍ରାରେ ଆସିଥିବା ସମୟରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଅକ୍ତିଆରକୁ ନେଇ ରାଜ୍ୟ ଭାବରେ ସ୍ଥାପନ କରି ରହିଗଲେ । ଆଉ ଜଣେ ଭାଇ ତାଳଚେର ରାଜ୍ୟ ସ୍ଥାପନ କରି ଶାସକ ଭାବେ ରହିଥିବା ଏଲେ ଅନ୍ୟ ଦୁଇ ଭାଇ ନିହତ ହେଇଥିଲେ । ^[୨]

Tବଣାଇର ଶାସକ ରାଠୋର ରାଜପୁତ ଥିଲେ ଓ ସରେଇକେଲା, ଖରସୁଆ ଓ ରେଢାଖୋଲ ଶାସକ ମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କିତ ଥିଲେ । 1948 ଏପ୍ରିଲ 15ରେ ବଣାଇର ଶେଷ ଶାସକ ଭାରତୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରାସଙ୍ଘକୁ ନିଜର ରାଜ୍ୟ ସମର୍ପଣ କରିଥିଲେ । ^[୩]

ଶାସକ 

ବଣାଇ ରାଜ୍ୟର ଶାସକଙ୍କୁ " ରାଜା " ଉପାଧିରେ କୁହାଯାଉଥିଲା । ^[୪]

ବଣାଇର ରାଜା  ସବୁ 

• 1804–1851 : ଦୟାନିଧି ଚନ୍ଦ୍ର deo(died 1851)
• 1851–1876 : ଚନ୍ଦ୍ର ଦେଓ 
• 1876-1898 : ଇନ୍ଦ୍ର ଦେଓ 
• 1898 -1902 : ନୀଳାମ୍ବର ଚନ୍ଦ୍ର ଦେଓ 
• 19 Feb 1902 – 1947? : ଧରଣିଧର ଦେଓ 

ପୁନଶ୍ଚ ଦେଖଣା 

• Eastern States Agency
• Chota Nagpur States

ଆଧାର 

1. Malleson, G. B.: An historical sketch of the native states of India, London 1875, Reprint Delhi 1984
2. Rajput Provinces of India - Talcher (Princely State)
3. Bonai Princely State
4. Princely States of India A-J