ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଏନ. ମେନନ

ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଏନ. ମେନନ
ଜନ୍ମ୨୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୮୯୯
ମୃତ୍ୟୁ୩୦ ନଭେମ୍ବର ୧୯୯୪
ଜାତୀୟତାଭାରତୀୟ

ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଏନ. ମେନନ (୨୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୮୯୯[] - ୩୦ ନଭେମ୍ବର ୧୯୯୪ []) ଜଣେ ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ[] ଏବଂ ରାଜନେତା ଥିଲେ । ସେ ୧୯୬୨ ମସିହାରୁ ୧୯୬୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରାଜ୍ୟର ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ।

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ

[ସମ୍ପାଦନା]

ଲକ୍ଷ୍ମୀ ତ୍ରିଭାନ୍ଦ୍ରମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରି ଥିଲେ । ସେ ରାମ ବର୍ମା ଥାମ୍ପାନ ଏବଂ ମାଧବୀକୁଟ୍ଟୀ ଆମ୍ମାଙ୍କ ସନ୍ତାନ ଥିଲେ । ୧୯୩୦ ମସିହାରେ, ସେ ପ୍ରଫେସର ଭି.କେ. ନନ୍ଦନ ମେନନଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ, ଯିଏ କେରଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଉପ-କୁଳପତି (୧୯୫୦–୧୯୫୧)[], ପାଟଣା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଉପ-କୁଳପତି ଏବଂ ଇଣ୍ଡିଆନ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ ଅଫ ପବ୍ଲିକ ଆଡମିନିଷ୍ଟ୍ରେସନର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଥିଲେ ।

ବୃତ୍ତି

[ସମ୍ପାଦନା]
୩ ଜୁନ ୧୯୬୩

ସେ ୧୯୫୨ ମସିହାରୁ ୧୯୬୬ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକ ରାଜ୍ୟସଭାର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ।[] ସେ ୧୯୫୨ରୁ ୧୯୫୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସଂସଦୀୟ ସଚିବ, ୧୯୫୭ରୁ ୧୯୬୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଡେପୁଟି ମନ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ୧୯୬୨ରୁ ୧୯୬୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରାଜ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।[] ୧୯୬୭ ମସିହାରେ ରାଜନୈତିକ ସେବାରୁ ଅବସର ନେବା ପରେ ସେ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ୟୁନିଭରସିଟି ପ୍ରେସଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ 【ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ପାମ୍ପଲେଟ୍ସ ଇଣ୍ଡିଆନ ଆଫେୟାର୍ସ】 ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ମହିଳାଙ୍କ ଉପରେ ଏକ ପୁସ୍ତକ ଲେଖିବା ସହ ସାମାଜିକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ।[] ତାଙ୍କର ସେବାକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେବାକୁଯାଇ ତାଙ୍କୁ ୧୯୫୭ ମସିହାରେ ପଦ୍ମ ଭୂଷଣ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ।[]

ମେନନ ରାଜନୀତି ପରେ ନିଜର ସକ୍ରିୟ ଜୀବନକୁ ଜାତିର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଥିଲେ । ସେ ଅଲ ଇଣ୍ଡିଆ ମହିଳା ସମ୍ମିଳନୀରେ ବହୁ ବର୍ଷ ଧରି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ତଥା ପୃଷ୍ଠପୋଷକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ମୋରାରଜୀ ଦେଶାଇଙ୍କ ସହ 【ଅଲ ଇଣ୍ଡିଆ ପ୍ରୋହିବିଶନ କାଉନସିଲ】"ସମସ୍ତ ଭାରତ ନିଷେଧ ପରିଷଦ"ର ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ । ୧୯୮୮ ମସିହାରେ, ସେ ଏ.ପି. ଉଦୟଭାନୁ ଏବଂ ଜନସନ ଜେ. ଏଡୟାରନମୁଳାଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ମଦ୍ୟପାନ ଏବଂ ଡ୍ରଗ ସୂଚନା କେନ୍ଦ୍ର (ADIC)-ଭାରତର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାର ଚେୟାରମ୍ୟାନ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ମହିଳାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନିରକ୍ଷରତା ବିଲୋପ ପାଇଁ ଅଲ ଇଣ୍ଡିଆ କମିଟିର ସଭାପତି ତଥା ୧୯୭୨ରୁ ୧୯୮୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କସ୍ତୁରବା ଗାନ୍ଧୀ ନ୍ୟାସନାଲ ମେମୋରିଆଲ ଟ୍ରଷ୍ଟର ଚେୟାରମ୍ୟାନ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।[]

ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ସରକାରରେ ରାଜ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମେନନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ତ୍ରିଭାନ୍ଦ୍ରମଠାରେ 【ଥମ୍ବା ଇକ୍ୱାଟୋରିଆଲ ରକେଟ ଲଞ୍ଚିଂ ଷ୍ଟେସନ】ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ସହ ଜଡିତ ଅମଲାଗିରି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସୁଗମ କରିବାରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା ।[୧୦]

  1. "Unsung Heroes Detail, Ministry of Culture". Retrieved 27 March 2023.
  2. IASSI Quarterly, Volume 15. Indian Association of Social Science Institutions, 1996.
  3. Lakshmi, C.S. (2 March 2000). "Strong voice, solid ideas". The Hindu. Retrieved 5 March 2016.[dead link]ଛାଞ୍ଚ:Cbignore
  4. "University of Kerala, Thiruvananthapuram". way2universities.com. Archived from the original on 6 March 2016. Retrieved 6 March 2016.
  5. Rajya Sabha members biographical sketches 1952 – 2003. rajyasabha.nic.in.
  6. Women Members of the Rajya Sabha. Rajya Sabha Secretariat. New Delhi, 2003.
  7. Bālā, U.; Sharma, A. (1986). Indian Women Freedom Fighters, 1857–1947 (in ଜର୍ମାନ). Manohar. p. 74. ISBN 9788185054131. Retrieved 2020-07-31. She was the Founder – member of the All – India Women ' s Conference , and of the Federation of University Women .
  8. "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 October 2015. Retrieved 21 July 2015.
  9. Annual Report 2014-15. Kasturba Gandhi National Memorial Trust.
  10. "Remembering the guiding light". www.deccanchronicle.com. Retrieved 2020-10-26.