ଶଲରା

ଶଲରା ଏକ ଲତା ଜାତୀୟ ଉଦ୍ଭିଦ। କେହି କେହି ଏହାକୁ ପାଞ୍ଚ ଆଙ୍ଗୁଳିଆ ଲତା ବୋଲି କହିଥାନ୍ତି, କାରଣ ଏହାର ପତ୍ର ଦେଖିବାକୁ ଠିକ୍ ହାତ ପାପୁଲି ପରି ଓ ଏଥିରେ ହାତର ଆଙ୍ଗୁଳି ପରି ପାଞ୍ଚଟି ଆକୃତି ମଧ୍ୟ ରହିଥାଏ। ଏଇ ପତ୍ର ଗୁଡ଼ିକ ଅଳ୍ପକେ କଲରାପତ୍ର ପରି ଦିଶେ। ଏହାର ଫଳଗୁଡ଼ିକ ଛୋଟ ବରକୋଳି ଆକାରର। ଏଗୁଡ଼ିକ ଶିବଲିଙ୍ଗପରି ଦିଶୁଥିବାରୁ ଏହାକୁ ଶିବଲିଙ୍ଗୀ ବୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ଏ ଗୁଡ଼ିକ ପାଚିଲେ ଲାଲ ଦେଖାଯାଏ। ଏ ଲତାର ସର୍ବାଙ୍ଗ ଦୁର୍ଗନ୍ଧମୟ। ବାଡ଼ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗଛ ଉପରେ ଏହା ମାଡ଼ିଥାଏ। ଭାରତରେ ସର୍ବତ୍ର ଏହା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ଓଡ଼ିଶାରେ କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଲୋକେ ଛଞ୍ଚିଣାକୁ ଶଲରା ବୋଲି କହିଥାନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ବାସ୍ତବରେ ଏ ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ଭନ୍ନ।

ବିବିଧ ଭାରତୀୟ ପ୍ରାଦେଶିକ ନାମ

ପ୍ରାଦେଶିକ ଭାଷା	ନାମ
ଓଡ଼ିଆ	ଶଲରା, ଶିବଲିଙ୍ଗୀ, ପାଞ୍ଚଆଙ୍ଗୁଳିଆ
ସଂସ୍କୃତ	ଶିବଲିଙ୍ଗୀ, ଲିଙ୍ଗୀକା, ଶିବଜା, ଦେବୀ ଲିଙ୍ଗଜା, ଈଶ୍ୱରୀ, ବହୁପତ୍ରୀ, ଚିତ୍ରପଳା, ଚଣ୍ଡା, ଚଣ୍ଡାଳୀ, ଚଣ୍ଡାବତୀ ଓ ଶିବ ମଲ୍ଲିକା କୁହାଯାଏ।
ହିନ୍ଦୀ	ଶିବଲିଙ୍ଗୀ, ପଞ୍ଚାଗୁରିଆ
ତେଲୁଗୁ	ପଞ୍ଚାଗୁଲ
ବଙ୍ଗଳା	ଶିବଲିଙ୍ଗୀ, ଲିଙ୍ଗିନୀ

ଶାସ୍ତ୍ରୋକ୍ତ ଗୁଣ

ପ୍ରବଳ କଟୁରସ, ରସାୟନ, ଉଷ୍ଣବୀର୍ଯ୍ୟ, ପୁଷ୍ଟିକର, ରକ୍ତ ଶୋଧକ, ଗର୍ଭଦାୟକ, ମସ୍ତିସ୍କ ବଳଦାୟକ, କ୍ଷୁଧାବର୍ଧକ, କାନ୍ତି ପ୍ରଦାୟକ, ଜ୍ୱର, ରକ୍ତବିକାର, କୁଷ୍ଠ, ଅମ୍ଳପିତ୍ତ, ଦଦ୍ରୁ, ବ୍ରଣ, କ୍ଷତ, ଉପଦଂଶ, ଅସ୍ତ୍ରାଘାତ, କୃମି, ବାତ ଓ ସର୍ପବିଷ ନାଶକ ଅଟେ।

ବ୍ୟବହାର

ଏହାର ମଞ୍ଜିକୁ ସ୍ତ୍ରୀ ରୋଗ, ବିଶେଷକରି ବନ୍ଧ୍ୟାତ୍ୱ ପାଇଁ ଏହାର ଉପଯୋଗ କରାଯାଏ। ଏହାର କଞ୍ଚାଫଳ ଅଜୀର୍ଣ, ଆମାଶୟ, ରକ୍ତବିକାର, ମଳରୋଧ ଓ ଶୂଳ ଆଦିର ନିବାରଣ କରେ। ଏହାର ପତ୍ର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଚର୍ମରୋଗର ଔଷଧ ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ଏହାର ମୂଳ ଗୁଳ୍ମ, ପ୍ଳୀହା, ଅଗ୍ନିମାନ୍ଦ୍ୟ ଆଦି ଦୂରକରେ। ଏହାର ସର୍ବାଙ୍ଗ ମସ୍ତିସ୍କଭ୍ରମ, ରକ୍ତବିକାର ଓ ଅଜୀର୍ଣ ଆଦିର ଶାମକ ଅଟେ।

ବାହାର ଆଧାର

ବନୌଷଧି ବିଜ୍ଞାନ. କୃଷ୍ଣବ୍ରହ୍ମା ଶତପଥି. ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥ ଷ୍ଟୋର, ଅଲିଶା ବଜାର, କଟକ