ਪਰੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ | |
|---|---|
| 7ਵਾਂ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦਾ ਗਵਰਨਰ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 01 ਮਾਰਚ 1962 – 30 ਜੂਨ 1967 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਐਚ. ਵੀ. ਆਰ. ਅਯੰਗਰ |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਐਲ. ਕੇ. ਝਾਅ |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ | 1903 ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਭਾਰਤ |
| ਕੌਮੀਅਤ | ਭਾਰਤੀ |
| ਸਿੱਖਿਆ | ਐਮ.ਏ. |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] |
| ਕਿੱਤਾ | ਸਿਵਿਲ ਸੇਵਕ, ਬੈਂਕਰ |
| ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੰਮ | ਗਵਰਨਰ, ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ.; ਵਿੱਤ ਸਕੱਤਰ; ਚੇਅਰਮੈਨ, ਐਸ.ਬੀ.ਆਈ. |
ਪਰੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਓ.ਬੀ.ਈ. (ਜਨਮ 1 ਮਾਰਚ 1903) [1] 1 ਮਾਰਚ 1962 ਤੋਂ 30 ਜੂਨ 1967 ਤੱਕ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸੱਤਵੇਂ ਗਵਰਨਰ ਸੀ।[2] ਆਪਣੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਤੋਂ ਉਲਟ ਉਹ ਇੰਡੀਅਨ ਆਡਿਟ ਐਂਡ ਅਕਾਉਂਟਸ ਸਰਵਿਸ (ਆਈ.ਏ. ਐਂਡ ਏ.ਐੱਸ.) ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ 1946 ਦੇ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਆਨਰਜ਼ ਵਿੱਚ ਆਰਡਰ ਆਫ਼ ਦ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਐਂਪਾਇਰ (ਓ.ਬੀ.ਆਈ.) ਦਾ ਅਫ਼ਸਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਾਜਪਾਲ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਸੈਕਟਰੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।
ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ. ਗਵਰਨਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਉਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਨ [3] ਤਤਕਾਲੀਨ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੱਤਰ ਲਿਖ ਕੇ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਲੋੜੀਂਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਆਰਥਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ 5, 10 ਅਤੇ 100 ਦੇ ਕਰੰਸੀ ਨੋਟਾਂ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[4]
ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ 1964 ਵਿੱਚ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀਅਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ, 1963 ਵਿੱਚ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਰੀਫਾਇਨੈਂਸ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ 1964 'ਚ ਯੂਨਿਟ ਟਰੱਸਟ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ।
ਪੀ. ਸੀ. ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਦੁਆਰਾ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਗ੍ਰੇ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੁਰਲੱਭਤਾ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਉੱਚਾ ਵਿਕਰੀ ਮੁੱਲ ਹੈ। ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਦੁਆਰਾ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ 10 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਵਿੱਚ ਅੱਜ 800 ਤੋਂ 1000 ਰੁਪਏ ਮਿਲਦੇ ਹਨ।[5] ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ. ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, 5, 10 ਅਤੇ 100 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਨੋਟ ਕੁਲੈਕਟਰਾਂ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਿਲਦੇ ਹਨ।