ਮੋਉਮਿਤਾ ਦੱਤਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Moumita Dutta) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੈ ਜੋ ਸਪੇਸ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ (SAC), ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ISRO) - ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨੀ/ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਕੋਲ ਆਪਟੀਕਲ ਅਤੇ ਆਈਆਰ ਸੈਂਸਰ/ਯੰਤਰ/ਪੇਲੋਡ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੈਮਰੇ ਅਤੇ ਇਮੇਜਿੰਗ ਸਪੈਕਟਰੋਮੀਟਰ) ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹੈ। ਉਹ 2014 ਵਿੱਚ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਟੀਮ ਮਾਰਸ ਆਰਬਿਟਰ ਮਿਸ਼ਨ (MOM) ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ MOM ਦੇ ਪੰਜ ਪੇਲੋਡਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।[1]
ਮੋਉਮਿਤਾ ਦੱਤਾ | |
|---|---|
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਰਾਜਾਬਾਜ਼ਾਰ ਸਾਇੰਸ ਕਾਲਜ (ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ) |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਭਾਰਤੀ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਇਸਰੋ |
| ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਕੰਮ | ਮਾਰਸ ਔਰਬਿਟਲ ਮਿਸ਼ਨ, 2014 |
ਦੱਤਾ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[2] ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਅਤੇ 2004 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ਇਸਰੋ) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ। ਦੱਤਾ ਦੀ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ, ਨੌਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।[3] ਦੱਤਾ ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੰਗਲ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਮੈਨੇਜਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।[4] ਦੱਤਾ ਨੇ ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਰਾਜਾਬਾਜ਼ਾਰ ਸਾਇੰਸ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਅਪਲਾਈਡ ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਵਿੱਚ ਐਮ ਟੈਕ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 2006 ਵਿੱਚ ਸਪੇਸ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਓਸ਼ਨਸੈਟ, ਰਿਸੋਰਸਸੈਟ, ਹਾਈਸੈਟ, ਚੰਦਰਯਾਨ I ਅਤੇ ਮਾਰਸ ਆਰਬਿਟਰ ਮਿਸ਼ਨ ਵਰਗੇ ਕਈ ਵੱਕਾਰੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਮੰਗਲ ਲਈ ਮੀਥੇਨ ਸੈਂਸਰ ਲਈ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਮੈਨੇਜਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਸੰਪੂਰਨ ਆਪਟੀਕਲ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਵਿਕਾਸ, ਅਨੁਕੂਲਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਅਤੇ ਸੈਂਸਰ ਦੇ ਕੈਲੀਬ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਟੀਕਲ ਯੰਤਰਾਂ (ਭਾਵ ਇਮੇਜਿੰਗ ਸਪੈਕਟਰੋਮੀਟਰ) ਦੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ 'ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ' ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਖੋਜ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਸੈਂਸਰਾਂ ਦਾ ਛੋਟਾਕਰਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਪਟਿਕਸ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[5]
ਉਹ ਮੰਗਲਯਾਨ ਲਈ ਇਸਰੋ ਟੀਮ ਆਫ਼ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਅਵਾਰਡ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਪੁਲਾੜ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਸਾਹਿਤ, ਰਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖਣ, ਪਾਠ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।