ਹੱਬ ਡੈਮ | |
---|---|
![]() | |
ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਾਮ | حب ڈیم |
ਦੇਸ਼ | Pakistan |
ਟਿਕਾਣਾ | Sindh-Balochistan provincial border 45 kilometres (28 mi) north-east of Karachi |
ਗੁਣਕ | 25°15′21″N 67°6′51″E / 25.25583°N 67.11417°E |
ਮੰਤਵ | Municipal Industrial Irrigation[1] |
ਉਸਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ | ਸਤੰਬਰ 1963[1] |
ਉਦਘਾਟਨ ਮਿਤੀ | ਜੂਨ 1981[1] |
ਉਸਾਰੀ ਲਾਗਤ | Rs. 1191.806 ਮਿਲੀਅਨ (US$4.1 million)[1] |
ਓਪਰੇਟਰ | WAPDA |
Dam and spillways | |
ਡੈਮ ਦੀ ਕਿਸਮ | Earth fill dam |
ਰੋਕਾਂ | Hub river Shoring Nullah |
Reservoir | |
ਕੁੱਲ ਸਮਰੱਥਾ | 687,276 acre⋅ft (0.847742 km3)[2] |
ਸਰਗਰਮ ਸਮਰੱਥਾ | 656,000 acre⋅ft (0.809 km3)[1] |
ਗੈਰਸਰਗਰਮ ਸਮਰੱਥਾ | 41,806 acre⋅ft (0.051567 km3)[2] |
Catchment area | 3,410 square miles (8,800 km2)[2] |
ਤਲ ਖੇਤਰਫਲ | 29.06 square miles (75.3 km2)[2] |
Installed capacity | .5v MW |
ਅਹੁਦਾ | 10 May 2001 |
ਹਵਾਲਾ ਨੰ. | 1064[3] |
ਗ਼ਲਤੀ: ਅਕਲਪਿਤ < ਚਾਲਕ।
ਹਬ ਡੈਮ ( Urdu: حب ڈیم ) ਹੱਬ ਨਦੀ ' ਤੇ ਇੱਕ ਸਰੋਵਰ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੰਧ ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਦੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਕਰਾਚੀ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਹੱਬ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ 56 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਡੈਮ 857000 ਏਕੜ ਫੁੱਟ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸਟੋਰੇਜ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਨਾਲ 24300 ਏਕੜ ਤੱਕ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਡੈਮ ਹੈ (ਸਰੋਤ? ). ਇਹ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਰੋਤ ਹੈ ਜੋ ਮੈਟਰੋਪੋਲੀਟਨ ਸ਼ਹਿਰ ਕਰਾਚੀ ਨੂੰ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।[4]
1974 ਵਿੱਚ, ਸਿੰਧ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਡੈਮ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਸੈੰਕਚੂਰੀ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦਾ ਆਕਾਰ ਲਗਭਗ 27219 ਹੈਕਟੇਅਰ ਹੈ। ਇਹ ਕ੍ਰੇਨਾਂ, ਪੈਲੀਕਨ, ਬੱਤਖਾਂ ਅਤੇ ਵੇਡਰਾਂ ਲਈ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਆਲ੍ਹਣੇ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਖੇਤਰ ਹੈ। ਇਹ ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਛੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ਵੀ ਹੈ। ਡੈਮ ਨੂੰ 1 ਮਈ 2001 ਨੂੰ ਰਾਮਸਰ ਸਾਈਟ ਵਜੋਂ ਮਨੋਨੀਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ[4]
ਹੱਬ ਡੈਮ ਵੀ ਇੱਕਟੂਰਿਜ਼ਮ ਦੀ ਥਾਂ ਹੈ। ਵੀਕੈਂਡ ਦੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ 'ਤੇ ਕਰਾਚੀ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਪਿਕਨਿਕ, ਤੈਰਾਕੀ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਣ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।[4] ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਠਹਿਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਵਪਡਾ ਦਾ ਰੈਸਟ ਹਾਊਸ ਵੀ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਫਰਵਰੀ ਅਤੇ ਮਾਰਚ 2019 ਵਿੱਚ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਬਰਸਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡੈਮ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ 276 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਡਿੱਗ ਗਿਆ ਸੀ। ਫਰਵਰੀ ਅਤੇ ਮਾਰਚ 2019 ਵਿੱਚ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਬਾਰਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਸਪੈਲ ਨੇ ਹੱਬ ਡੈਮ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, 3 ਮਾਰਚ, 2019 ਤੱਕ ਇਹ ਪੱਧਰ 34890 ਫੁੱਟ ਵਧ ਕੇ 70 ਫੁੱਟ ਹੋ[5] ਡੈਮ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ 27 ਅਗਸਤ 2020 ਨੂੰ ਲਗਭਗ 13 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 340 ਫੁੱਟ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ[6] ਡੈਮ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ 18 ਜੁਲਾਈ 2021 ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਅਧਿਕਤਮ ਸਮਰੱਥਾ 335 ਫੁੱਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ[7]
ਅਗਸਤ 2018 ਵਿੱਚ, ਵਪਡਾ ਨੇ[8] ਹੱਬ ਡੈਮ ਦੀ ਸਟੋਰੇਜ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਅਤੇ ਡੈਮ 'ਤੇ ਛੋਟੇ ਪਣ-ਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪਰ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਗਸਤ 2020 ਤੱਕ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਜ਼ਮੀਨੀ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ।