ਐਨਾ ਮਾਰੀਆ ਮੋਜ਼ੋਨੀ | |
---|---|
![]() |
ਅੰਨਾ ਮਾਰੀਆ ਮੋਜ਼ੋਨੀ (5 ਮਈ 1837-14 ਜੂਨ 1920) ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਬਾਨੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵੋਟ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਹੈ।
ਮੋਜ਼ੋਨੀ ਦਾ ਜਨਮ 1837 ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[1][2] ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਮੋਜ਼ੋਨੀ ਨੇ ਚਾਰਲਸ ਫ਼ੂਰੀਅਰ ਦੇ ਯੂਟੋਪੀਅਨ ਸਮਾਜਵਾਦ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਗਰੀਬਾਂ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ, ਇਹ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ "ਮੋਨਾਰਕਾਟੋ ਪੈਟ੍ਰਿਆਰਕੇਲ" (ਪੈਟ੍ਰਿਆਰਕਲ ਪਰਿਵਾਰ) ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਮਹਿਲਾ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਰਜ ਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।[3]
1864 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਇਤਾਲਵੀ ਸਿਵਲ ਕੋਡ (ਇਤਾਲਵੀ ਪਰਿਵਾਰਕ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਆਲੋਚਨਾ) ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਾਲੀ ਸੰਸਥਾ ਲਾ ਡੋਨਾ ਈ ਸੁਓਇ ਰੈਪੋਰਟੀ ਦੇ ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਔਰਤ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ। 1877 ਵਿੱਚ ਮੋਜ਼ੋਨੀ ਨੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵੋਟ ਅਧਿਕਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਪਟੀਸ਼ਨ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ। 1878 ਵਿੱਚ ਮੋਜ਼ੋਨੀ ਨੇ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਇਟਲੀ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ।[1]
ਸੰਨ 1879 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਜੌਹਨ ਸਟੂਅਰਟ ਮਿੱਲ ਦੁਆਰਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤੋਂ ਇਤਾਲਵੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਅਨੁਵਾਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।[4] ਸੰਨ 1881 ਵਿੱਚ ਮੋਜ਼ੋਨੀ ਹੋਰ ਗਣਤੰਤਰਵਾਦੀਆਂ, ਕੱਟਡ਼ਪੰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵੋਟ ਅਧਿਕਾਰ ਸਮੇਤ ਸਰਬਵਿਆਪੀ ਵੋਟ ਅਧਿਕਾਰ ਦੀ ਮੰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ। ਸੰਨ 1881 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਿਲਾਨ ਵਿੱਚ ਲੀਗ ਫਾਰ ਪ੍ਰਮੋਸ਼ਨ ਆਫ ਵਿਮੈਨ (ਲੀਗ ਪ੍ਰਮੋਟਰਿਸ ਡਿਗਲੀ ਇੰਟਰੈਸੀ ਫੈਮਮਿਨਿਲੀ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।
ਮੋਜ਼ੋਨੀ ਦੀ ਮੌਤ 14 ਜੂਨ 1920 ਨੂੰ ਰੋਮ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।[2]