ਓਫੀਓਕੋਰਡੀਸੈਪਸ(ਉੱਲੀ)
| ਓਫੀਓਕੋਰਡੀਸੈਪਸ(ਉੱਲੀ) | |
|---|---|
| |
| ਉੱਲੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਮਰਿਆ ਹੋਇਆ ਕੀੜਾ | |
Scientific classification 
| |
| Missing taxonomy template (fix): | ਓਫੀਓਕੋਰਡੀਸੈਪਸ(ਉੱਲੀ) |
| Type species | |
| ਓਫੀਓਕੋਰਡੀਸੈਪਸ ਬਲਾਟੀ ਪੈੱਚ (1931)
| |
| Synonyms | |
|
ਕੋਰਡੂਸੈਪੀਉਡੇਅਸ ਸਟਿਫਲਰ (1941) | |
ਓਫੀਓਕੋਰਡੀਸੀਪਸ ਓਫੀਓਕੋਰਡੀਸੀਪੀਟਾਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉੱਲੀ ਦੀ ਇੱਕ ਜੀਨਸ ਹੈ। [1] ਵਿਆਪਕ ਜੀਨਸ, ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1931 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮਾਈਕੋਲੋਜਿਸਟ ਟੌਮ ਪੈਚ ਦੁਆਰਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਣਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 140 ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ ਜੋ ਕੀੜਿਆਂ 'ਤੇ ਉੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇੱਕ ਸਪੀਸੀਜ਼ ਕੰਪਲੈਕਸ, ਓਫੀਓਕੋਰਡੀਸੇਪਸ ਯੂਨੀਲੈਟਰੇਲਿਸ, ਕੀੜੀਆਂ 'ਤੇ ਇਸਦੇ ਪਰਜੀਵੀਵਾਦ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕੀੜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਫੈਲਾ ਸਕੇ, ਕੀੜੀ ਨੂੰ ਮਾਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕੀੜੀਆਂ ਦੇ ਸਿਰ ਤੋਂ ਇਸਦੇ ਫਲਦਾਰ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਉਗਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਛੱਡਦਾ ਹੈ। ਕੀੜੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਉੱਲੀ ਮਾਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਇਹ ਕਾਤਲ ਉੱਲੀ Ophiocordyceps unilateralis (ਓਫੀਓਕੋਰਡੀਸੇਪਸ ਯੂਨੀਲੈਟਰੇਲਿਸ) ਹੈ ਇਹ ਉੱਲੀ ਕੀੜੀ ਨੂੰ ਰੋਗ ਗਰੱਸਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਅੰਦਰੇ ਅੰਦਰ ਵਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਸੁਭਾਅ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਕੇ ਉਸਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਰੋਗ ਗਰੱਸਤ ਕੀੜੀ ਆਪਣੀ ਕਲੋਨੀ ਛੱਡ ਕੇ ਕਿਸੇ ਬੂਟੇ ਦੀ ਟੀਸੀ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਪੱਤੇ ਨਾਲ਼ ਚਿੰਬੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਣ ਤਿਆਗ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉੱਲੀ ਫਿਰ ਕੀੜੀ ਦੇ ਸਿਰ ਤੋਂ ਪੁੰਗਰਦੀ ਹੈ, ਵਧਦੀ-ਫੁਲ਼ਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀਆਂ ਕੀੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬੀਜਾਣੂ ਛੱਡਦੀ ਹੈ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਉੱਲੀ ਦੀ ਜਿਉਣ ਚੱਕਰ ਚਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉੱਲੀ ਸਿਰਫ਼ ਕੀੜੀਆਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਦੇ ਪ੍ਰਜਣਨ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਹੀ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈ ਹੈ। [2] ਇਸ ਦੇ ਬੀਜਾਣੂ [3] [4] [5] ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਸੰਕਰਮਿਤ ਕੀੜੀਆਂ ਨੂੰ ਉਚਾਈ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸੁਭਾਵਕ ਡਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਲ੍ਹਣਿਆਂ ਦੀ ਸਾਪੇਖਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਪੌਦੇ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦੇ ਹਨ - ਇੱਕ ਸਿੰਡਰੋਮ ਜਿਸਨੂੰ "ਸਿਖਰ ਰੋਗ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [6] ਕੀੜੀ ਆਪਣੇ ਜਬਾੜੇ ਨੂੰ "ਮੌਤ ਦੀ ਪਕੜ" ਵਿੱਚ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਜਕੜ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਾਈਸੀਲੀਆ ਕੀੜੀ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਤੋਂ ਉੱਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੌਦੇ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੱਕ ਸਿਲਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ। [6] ਕੀੜੀਆਂ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਬੀਜਾਣੂ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਡਿੱਗਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੀਜਾਣੂਆਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹੋਰ ਕੀੜੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਚੱਕਰ ਜਾਰੀ ਰਹੇ। [7] ਕੀੜੀਆਂ ਦੀ ਉੱਚ ਘਣਤਾ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਕਬਰਿਸਤਾਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [8]
ਜਰਮਨੀ ਵਿਚ ਓਫੀਓਕੋਰਡੀਸੇਪਸ ਇਕਪਾਸੜ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਪਕੜ ਵਿਚ ਇਕ ਕੀੜੀ ਦਾ 48 ਮਿਲੀਅਨ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਫਾਸਿਲ ਲੱਭਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। [9]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Outline of Ascomycota – 2007". Myconet. 13. Chicago, USA: The Field Museum, Department of Botany: 1–58. December 2007.
{{cite journal}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ ਗੁਰਮੇਲ ਬੇਗਾ
- ↑ Bhanoo SN (24 August 2010). "In Fossilized Leaf, Clues to a Zombie Ant". The New York Times.
- ↑ Zimmer C (24 October 2019). "After This Fungus Turns Ants Into Zombies, Their Bodies Explode". The New York Times.
- ↑ "Hidden diversity behind the zombie-ant fungus Ophiocordyceps unilateralis: four new species described from carpenter ants in Minas Gerais, Brazil". PLOS ONE. 6 (3): e17024. March 2011. Bibcode:2011PLoSO...617024E. doi:10.1371/journal.pone.0017024. PMC 3047535. PMID 21399679.
{{cite journal}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 6.0 6.1 Sheldrake, Merlin (2021). Entangled Life (in English). New York: Random House. p. 96. ISBN 978-0-525-51032-1.
{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Pontoppidan, Maj-Britt; Himaman, Winanda; Hywel-Jones, Nigel L.; Boomsma, Jacobus J.; Hughes, David P. (2009-03-12). "Graveyards on the Move: The Spatio-Temporal Distribution of Dead Ophiocordyceps-Infected Ants". PLOS ONE (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 4 (3): e4835. Bibcode:2009PLoSO...4.4835P. doi:10.1371/journal.pone.0004835. ISSN 1932-6203. PMC 2652714. PMID 19279680.
- ↑ Pontoppidan, Maj-Britt; Himaman, Winanda; Hywel-Jones, Nigel L.; Boomsma, Jacobus J.; Hughes, David P. (2009-03-12). "Graveyards on the Move: The Spatio-Temporal Distribution of Dead Ophiocordyceps-Infected Ants". PLOS ONE (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 4 (3): e4835. Bibcode:2009PLoSO...4.4835P. doi:10.1371/journal.pone.0004835. ISSN 1932-6203. PMC 2652714. PMID 19279680.
- ↑ Hughes, David P.; Wappler, Torsten; Labandeira, Conrad C. (2011-02-23). "Ancient death-grip leaf scars reveal ant–fungal parasitism". Biology Letters. 7 (1): 67–70. doi:10.1098/rsbl.2010.0521. PMC 3030878. PMID 20719770.