ਓਮ ਪੀ ਬਹਿਲ

ਓਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਬਹਿਲ (1927–2004) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਅਣੂ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ, ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੀ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੀ। [1] ਉਹ ਹਿਊਮਨ ਕੋਰੀਓਨਿਕ ਗੋਨਾਡੋਟ੍ਰੋਪਿਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। [2] ਉਹ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਹੈਲਥ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਖੋਜ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। [3] ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ 1973 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤੀਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। [4]

ਜੀਵਨੀ

[ਸੋਧੋ]

ਓਪੀ ਬਹਿਲ ਦਾ ਜਨਮ 1927 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਲਾਇਲਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। [3] ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਆਲ-ਇੰਡੀਆ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਜਾ ਕੇ, ਉਸਨੇ 1962 ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਮਿਨੇਸੋਟਾ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੀਐਚਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਜਨਰਲ ਮਿਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੋਜ ਸਹਿਯੋਗੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ; ਇਥੇ ਉਸਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕਰਿਆਨੇ ਦੇ ਬੈਗਾਂ ਸੰਬੰਧੀ ਇੱਕ ਕਾਢ ਲਈ ਇੱਕ ਪੇਟੈਂਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਤਾ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਅਗਲੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ, ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਬਾਇਓਕੈਮਿਸਟਰੀ ਅਤੇ ਮੋਲੀਕਿਊਲਰ ਬਾਇਓਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਪੋਸਟ-ਡਾਕਟੋਰਲ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1964 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੱਖਣੀ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ। [2] ਅਗਲੇ ਸਾਲ, ਉਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਫੈਕਲਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਫੇਲੋ ਵਿਖੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹ 1971 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਬਣਿਆ ਅਤੇ 1976-83 ਦੌਰਾਨ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਮੁਖੀ ਰਿਹਾ। [3]

ਬਹਿਲ ਦੇ ਮੁੱਖ ਯੋਗਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖੀ ਕੋਰੀਓਨਿਕ ਗੋਨਾਡੋਟ੍ਰੋਫਿਨ (HCG), ਜਿਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਬਾਰੇ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਨੇ ਘਰੇਲੂ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਟੈਸਟਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ। [1] ਉਸਦੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ, ਮੌਲੀਕਿਊਲਰ ਐਂਡ ਸੈਲੂਲਰ ਅਸਪੈਕਟਸ ਆਫ਼ ਰੀਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ: ਮੋਲੇਕਿਊਲਰ ਐਂਡ ਸੈਲੂਲਰ ਅਸਪੈਕਟਸ ਆਫ਼ ਰੀਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ, [5] ਅਤੇ ਕਈ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ ਅਤੇ ਲੇਖਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ। [6] ਉਹ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ਕੌਂਸਲ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਹੈਲਥ ਦੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ਖੋਜ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਰਿਹਾ। [1] ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੁਆਰਾ ਗਠਿਤ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਤਬਾਦਲੇ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। [3] ਉਹ ਅਮਰੀਕਨ ਕੈਂਸਰ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦਾ ਡੇਰਨਹੈਮ ਫੈਲੋ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਕੋਲਕੋਪ ਮੈਡਲ (1978) ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਅਨ ਭਾਰਤੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦਾ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨਾਂ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵੀ ਮਿਲਿਆ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਸਨੂੰ 1973 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ [4]

ਬਹਿਲ ਦਾ ਵਿਆਹ ਨਿਰਮਲ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜੋੜੇ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਸਨ। ਦਸੰਬਰ 2004 ਵਿੱਚ 87 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਉਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਹਨ। [3] ਬਫੇਲੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇੱਕ, ਓਮ ਪੀ. ਅਤੇ ਨਿਰਮਲ ਬਹਿਲ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰਸ਼ਿਪ, ਬਹਿਲ ਜੋੜੇ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ, ਜਨਤਕ ਚੈਰਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਦਸ ਲੱਖ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੀ ਸਥਾਈ ਨਿਧੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। [7]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. 1.0 1.1 1.2 "The Om P. and Nirmal Bahl Professorship in Biological Sciences". University at Buffalo. 2016. Retrieved July 18, 2016.
  2. 2.0 2.1 "Research Summary". University at Buffalo. 2016. Archived from the original on ਜੁਲਾਈ 10, 2010. Retrieved July 18, 2016.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 "Fundraising Effort to Create Bahl Professorship". State University of New York. 3 October 2005. Retrieved July 18, 2016.
  4. 4.0 4.1 "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2016. Archived from the original (PDF) on ਅਕਤੂਬਰ 15, 2015. Retrieved January 3, 2016.
  5. Dharam S. Dhindsa; Om P. Bahl (6 December 2012). Molecular and Cellular Aspects of Reproduction. Springer Science & Business Media. ISBN 978-1-4684-5209-9.
  6. Choh Hao Li (12 May 2014). Hormonal Proteins and Peptides. Elsevier. pp. 186–. ISBN 978-1-4832-5796-9.
  7. "Om P. and Nirmal Bahl Professorship". UB Foundation. 2016. Retrieved July 18, 2016.