ਕਾਲੀਦਾਸ ਸਨਮਾਨ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Kalidas Samman; ਹਿੰਦੀ: कालिदास सम्मान) ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਹਰ ਸਾਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਕਲਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਲੇਖਕ ਕਾਲੀਦਾਸ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਲੀਦਾਸ ਸਨਮਾਨ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1980 ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਵੇਂ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ: ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ, ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ, ਥੀਏਟਰ ਅਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ । 1986-87 ਤੋਂ 2008-09 ਤੱਕ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਰਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਕਾਲੀਦਾਸ ਸਨਮਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ:[1]
ਸਾਲ | ਨਾਮ | ਖੇਤਰ |
---|---|---|
1980–81 | ਸੇਮਨਗੁਡੀ ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਅਈਅਰ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਮੱਲਿਕਾਰਜੁਨ ਮਨਸੂਰ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ | |
1981–82 | ਕੇ ਜੀ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਨ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ |
1982–83 | ਸੋਂਭੁ ਮਿੱਤਰਾ | ਥੀਏਟਰ |
1983–84 | ਰੁਕਮਣੀ ਦੇਵੀ ਅਰੁੰਡਲੇ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ |
1984–85 | ਕੁਮਾਰ ਗੰਧਰਵ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
1985–86 | ਰਾਮ ਕੁਮਾਰ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ |
1986–87 | ਜ਼ਿਆ ਮੋਹੀਉਦੀਨ ਡਾਗਰ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਇਬਰਾਹਿਮ ਅਲਕਾਜ਼ੀ | ਥੀਏਟਰ | |
ਨਾਰਾਇਣ ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਬੇਂਦਰੇ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
1987–88 | ਰਵੀ ਸ਼ੰਕਰ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਵੀ. ਸਤਿਆਨਾਰਾਇਣ ਸਰਮਾ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਪੀ.ਐਲ. ਦੇਸ਼ਪਾਂਡੇ | ਥੀਏਟਰ | |
ਐੱਮ.ਐੱਫ. ਹੁਸੈਨ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
1988–89 | ਐਮ.ਐਸ. ਸੁਬੂਲਕਸ਼ਮੀ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਕੇਲੁਚਰਨ ਮਹਾਪਾਤਰਾ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਤ੍ਰਿਪਤੀ ਮਿੱਤਰਾ | ਥੀਏਟਰ | |
ਤਾਇਬ ਮਹਿਤਾ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
1989–90 | ਵਿਲਾਇਤ ਖਾਨ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਗੁਰੂ ਬਿਪਿਨ ਸਿੰਘ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਹਬੀਬ ਤਨਵੀਰ | ਥੀਏਟਰ | |
ਵਾਸੂਦੇਓ ਐਸ ਗਾਇਤੋਂਡੇ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
1990–91 | ਪਦਮ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ |
ਵਿਜੇ ਤੇਂਦੁਲਕਰ | ਥੀਏਟਰ | |
1991–92 | ਅਲੀ ਅਕਬਰ ਖਾਨ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਰਾਮ ਨਰਾਇਣ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ | |
ਵੇਮਪਤਿ ਚਿਨ੍ਨਾ ਸਤ੍ਯਮ੍ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਵਿਜੇ ਮਹਿਤਾ | ਥੀਏਟਰ | |
ਜਗਦੀਸ਼ ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
1992–93 | ਰਮਨਕੁਟੀ ਨਾਇਰ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ |
ਅੰਮਨੂਰ ਮਾਧਵ ਚੱਕਯਾਰ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਬਾਦਲ ਸਰਕਾਰ | ਥੀਏਟਰ | |
ਸੱਯਦ ਹੈਦਰ ਰਜ਼ਾ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
1993–94 | ਸ਼ਾਂਤਾ ਰਾਓ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ |
ਬੀ.ਵੀ. ਕਾਰੰਤ | ਥੀਏਟਰ | |
1994–95 | ਪਦਮਾਵਤੀ ਸ਼ਾਲੀਗ੍ਰਾਮ-ਗੋਖਲੇ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਕਵਲਮ ਨਾਰਾਇਣ ਪਾਨਿਕਰ | ਥੀਏਟਰ | |
1995–96 | ਅੱਲਾ ਰਾਖਾ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਇੰਸਟਰੂਮੈਂਟਲ |
ਸਿਤਾਰਾ ਦੇਵੀ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਮੰਨਾ ਡੇ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਵੋਕਲ | |
1996–97 | ਕਿਸ਼ਨ ਮਹਾਰਾਜ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਮ੍ਰਿਣਾਲਿਨੀ ਸਾਰਾਭਾਈ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ ਲਾਗੂ | ਥੀਏਟਰ | |
ਸ਼ੀਲਾ ਭਾਟੀਆ | ਥੀਏਟਰ | |
ਭੂਪੇਨ ਖੱਖੜ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
1997–98 | ਪੰਡਿਤ ਜਸਰਾਜ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਕਲਾਮੰਡਲਮ ਕਲਿਆਨਿਕੂਟੀ ਅੰਮਾ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਤਾਪਸ ਸੇਨ | ਥੀਏਟਰ | |
ਅਕਬਰ ਪਦਮਸੀ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
1998–99 | ਡੀ ਕੇ ਪੱਤਮਲ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਕਲਾਨਿਧੀ ਨਾਰਾਇਣਨ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਗਿਰੀਸ਼ ਕਰਨਾਡ | ਥੀਏਟਰ | |
ਅਰਪਿਤਾ ਸਿੰਘ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
1999–2000 | ਹਰੀਪ੍ਰਸਾਦ ਚੌਰਸੀਆ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਕੇਪੀ ਕਿੱਟੱਪਾ ਪਿੱਲੈ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਸਤਿਆਦੇਵ ਦੂਬੇ | ਥੀਏਟਰ | |
ਫਰਾਂਸਿਸ ਨਿਊਟਨ ਸੂਜ਼ਾ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
2000–01 | ਐੱਮ. ਬਾਲਮੁਰਲੀਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਰੋਹਿਣੀ ਭਾਤੇ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਜ਼ੋਹਰਾ ਸਹਿਗਲ | ਥੀਏਟਰ | |
ਸੰਖੋ ਚੌਧਰੀ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
2001–02 | ਸੁਮਤਿ ਮੁਤਕਰ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਯਾਮਿਨੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਕੇ.ਵੀ. ਸੁਬਾਨਾ | ਥੀਏਟਰ | |
ਜੋਗੇਨ ਚੌਧਰੀ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
2002–03 | ਰਹੀਮ ਫਹੀਮੁਦੀਨ ਡਾਗਰ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਕੁਮੁਦਿਨੀ ਲਖੀਆ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਖਾਲਿਦ ਚੌਧਰੀ[1] | ਥੀਏਟਰ | |
ਗੁਲਾਮ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ੇਖ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
2003–04 | ਵੀ.ਜੀ. ਜੋਗ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਚੰਦਰਲੇਖਾ[2] | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਸਿੰਘ (ਨਾਟਕਕਾਰ) | ਥੀਏਟਰ | |
ਹਿੰਮਤ ਸ਼ਾਹ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
2004–05 | ਪ੍ਰਭਾ ਅਤਰੇ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘਾਜੀਤ ਸਿੰਘ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਦੇਵੇਂਦਰ ਰਾਜ ਅੰਕੁਰ | ਥੀਏਟਰ | |
ਨਾਗਜੀ ਪਟੇਲ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
2005–06 | ਜ਼ਾਕਿਰ ਹੁਸੈਨ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਕਨਕ ਰੀਲੇ[3] | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਰਤਨ ਥਿਆਮ | ਥੀਏਟਰ | |
ਮਨਜੀਤ ਬਾਵਾ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
2006–07 | ਪੁਤ੍ਰਰਾਜ ਗਾਵੈ ॥ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਸੋਨਲ ਮਾਨਸਿੰਘ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਵਿਮਲ ਲਠ | ਥੀਏਟਰ | |
ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਵੇ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
2007–08 | ਪੰ. ਬਲਵੰਤਰਾਏ ਭੱਟ 'ਭਾਵਰੰਗ' | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਸੀ.ਵੀ. ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ[4] | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਪੁਰੰਦਰੇ[5] | ਥੀਏਟਰ | |
ਸਤੀਸ਼ ਗੁਜਰਾਲ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
2008–09 | ਛੰਨੂਲਾਲ ਮਿਸ਼ਰਾ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
ਜੈਰਮਾ ਪਟੇਲ | ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਰਟਸ | |
ਕਲਾਮੰਡਲਮ ਗੋਪੀ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ | |
2009–10 | ਸਰੋਜਾ ਵੈਦਿਆਨਾਥਨ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ |
ਐਨ ਰਾਜਮ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ | |
2010–11 | ਅਨੁਪਮ ਖੇਰ | ਥੀਏਟਰ |
2012–13 | ਕੇਸ਼ਵ ਰਾਓ ਸਦਾਸ਼ਿਵ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਮੁਸਲਗਾਂਵਕਰ | |
2014–15 | ਰਾਜ ਬਿਸਾਰੀਆ | ਥੀਏਟਰ |
2015–16 | ਬੰਸੀ ਕੌਲ | ਥੀਏਟਰ |
2015–16 | ਰੌਬਿਨ ਡੇਵਿਡ[6][7] | ਮੂਰਤੀ ਕਲਾ |
2016–17 | ਰਾਮ ਗੋਪਾਲ ਬਜਾਜ[8] | ਥੀਏਟਰ |
2017–18 | ਲਕਸ਼ਮੀ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥਨ [9] | |
2018 | ਅੰਜੋਲੀ ਇਲਾ ਮੇਨਨ[10] | ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਆਰਟਸ |
2018 | ਸੁਰਿੰਦਰ ਵਰਮਾ | ਥੀਏਟਰ |
2020 | ਅਰੁਣਾ ਸਾਈਰਾਮ | ਭਾਰਤੀ ਸੰਗੀਤ (ਕਰਨਾਟਿਕ ਸੰਗੀਤ) |
2022 | ਪੰ. ਵੈਂਕਟੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ | ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ |
2024 | ਰਘੁਪਤਿ ਭਟ | ਗੰਜੀਫਾ ਆਰਟਸ |