ਕੁਰਮਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ

ਕੁਰਮਾਲੀ
कुर्माली, कुरमाली
ਪੰਚਪਰਗਨੀਆ
ਜੱਦੀ ਬੁਲਾਰੇ	ਭਾਰਤ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼
ਇਲਾਕਾ	ਝਾਰਖੰਡ ਅਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਇਲਾਕੇ
Native speakers	310,000 (1997) Census results conflate some speakers with Hindi.[1]
ਭਾਸ਼ਾਈ ਪਰਿਵਾਰ	ਹਿੰਦ-ਯੂਰਪੀ Indo-Iranian Indo-Aryan Eastern Group ਬਿਹਾਰੀ ਕੁਰਮਾਲੀ
ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਕੋਡ
ਆਈ.ਐਸ.ਓ 639-3	Either: kyw – ਕੁਰਮਾਲੀ tdb – ਪੰਚਪਰਗਨੀਆ

ਕੁਰਮਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਝਾਰਖੰਡ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅੰਤਰ-ਰਾਜੀ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਖੇਤਰ ਉਡੀਸ਼ਾ ਸਿਖਰ, ਨਾਗਪੁਰ, ਅੱਧਾ - ਅੱਧੀ ਖੜਗਪੁਰ ਅਖਾਣ ਤੋਂ ਗਿਆਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਰਮਾਲੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਰਾਜਨਿਤੀਕ ਨਕਸ਼ਾ ਦੁਆਰਾ ਪਰਿਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਕੇਵਲ ਛੋਟਾਨਾਗਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਉੜੀਸਾ ਵਿੱਚ ਕਯੋਂਝਰ, ਬੋਨਈ, ਬਾਮਡਾ, ਮਿਉਰਗੰਜ, ਸੁੰਦਰਗੜ੍ਹ, ਪੱਛਮ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪੁਰੂਲੀਆ, ਮਿਦਨਾਪੁਰ, ਬੰਕੁਰਾ, ਮਾਲਦਾ, ਦਿਨਾਜਪੁਰ ਦੇ ਸੀਮਾਵਰਤੀ ਇਲਾਕਿਆਂ, ਜੋ ਬਿਹਾਰ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਛੋਟਾਨਾਗਪੁਰ ਦੇ ਰਾਂਚੀ, ਹਜ਼ਾਰੀਬਾਗ, ਗਿਰਿਡੀਹ, ਧਨਬਾਦ, ਸਿੰਹਭੂਮ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਭਾਗਲਪੁਰ ਇਲਾਕੇ ਅਤੇ ਸੰਥਾਲਪਰਗਨਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਸ਼ਾ ਕੇਵਲ ਕੁਰਮੀਆਂ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਿਵਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਭਾਵ-ਤਬਾਦਲੇ ਦਾ ਵੀ ਸਾਧਨ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਸਾਹਿਤ ਬੰਗਲਾ ਅਤੇ ਉੜੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।ਝਾਰਖੰਡ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਰਮਾਲੀ ਚਰਯਪਦ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦਾ ਰੂਪ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।^[2]

ਹਵਾਲੇ

1. [1]
2. "Jharkhand movement: ethnicity and culture of silence - Sajal Basu - Google Books". Books.google.co.in. Retrieved 2012-08-25.