ਗਾਯਾਤਰੀ ਸੰਕਰਨ

ਗਾਯਾਤਰੀ ਸੰਕਰਨ
ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਗਾਇਤਰੀ ਸ਼ੰਕਰਨ।
ਜਨਮ
ਸਮਾਲਕੋਟ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ
ਪੇਸ਼ਾਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ, ਗਾਇਕ, ਵਾਇਲਨਵਾਦਕ, ਵੀਨਾ ਵਿਆਖਿਆਕਾਰ
ਵੈੱਬਸਾਈਟhttp://www.gayatrisankaran.com/

ਡਾ. ਗਾਇਤਰੀ ਸੰਕਰਨ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Dr. Gayatri Sankaran) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰਨਾਟਿਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ ਹੈ।[1] ਜੋ ਕਾਰਨਾਟਿਕ ਵੋਕਲ ਅਤੇ ਵਾਇਲਨ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।[2][3] ਉਹ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਆਰਟ ਐਂਡ ਕਲਚਰ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਦੀ ਇਕਾਈ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਇਯਾਲ ਈਸਾਈ ਨਾਟਕ ਮਨਰਮ ਤੋਂ ਕਲਾਈਮਾਮਨੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।[4][5] ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2006 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਚੌਥਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹੈ,[6] ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਨੇਤਰਹੀਣ ਔਰਤ ਬਣ ਗਈ।[7]

ਜੀਵਨੀ

[ਸੋਧੋ]

ਡਾ. ਗਾਇਤਰੀ ਸੰਕਰਨ ਇੱਕ ਕਾਰਨਾਟਿਕ ਵੋਕਲਿਸਟ, ਵਾਇਲਿਸਟ, ਵੀਨਾ ਵਿਆਖਿਆਕਾਰ ਹੈ।[8] ਉਹ ਸਮਾਲਕੋਟ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਤਿਰੂਵਨਮਿਉਰ, ਚੇਨਈ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਆਪਣੀ ਮਾਂ, ਸੁਬੂਲਕਸ਼ਮੀ ਗੁਰੂਨਾਥਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅੱਲਾਮਰਾਜੂ ਸੋਮੇਸ਼ਵਰ ਰਾਓ ਤੋਂ ਸੰਗੀਤ ਸਿੱਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਰੁਕਮਣੀ ਦੇਵੀ ਅਰੁੰਦਲੇ ਦੇ ਕਲਾਕਸ਼ੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਸਿੱਖਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਡਾਂਸਯੂਜ਼ ਨੌਜਵਾਨ ਗਾਇਤਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਪੁਡੁੱਕੋਡੂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਮੂਰਤੀ ਅਤੇ ਵੈਰਾਮੰਗਲਮ ਐਸ ਲਕਸ਼ਮੀਨਾਰਾਇਣਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵੋਕਲ ਅਤੇ ਵਾਇਲਨ ਵਿੱਚ ਡਿਪਲੋਮਾ ਅਤੇ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਡਿਪਲੋਮਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਪੱਕਾਲਾ ਰਾਮਾਡੋਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਵਾਇਲਨ ਸਿੱਖੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਲਾਲਗੁੜੀ ਜੈਰਾਮਨ ਅਤੇ ਕੇਜੇ ਯੇਸੁਦਾਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਦੋਵੇਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਵਾਇਲਨ-ਸੰਗੀਤ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ 1988 ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਕੈਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਟਾਫ ਕਲਾਕਾਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਿਕ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੋਟੀ ਦੇ ਗ੍ਰੇਡ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਹਲਕੇ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਵਾਇਲਨ ਵਿੱਚ ਬੀ ਹਾਈ ਗ੍ਰੇਡ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਉਸਨੇ ਮਦਰਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਥੀਸਿਸ, ਕਾਲੀਦਾਕੁਰੀਚੀ ਵੇਦਾਂਤ ਭਾਗਵਤਾਰ ਦੇ ਸ਼ੈਲੀਗਤ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਲਈ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ (ਪੀਐਚਡੀ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਤਿਰੂਵਨਮਿਯੂਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਘਰ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਅਤੇ ਔਨਲਾਈਨ ਕਾਰਨਾਟਿਕ ਸੰਗੀਤ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ।[9][10] ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਸੰਗੀਤ ਲਈ ਬ੍ਰੇਲ ਲਿਪੀ ਨੋਟੇਸ਼ਨ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।[11] ਉਹ ਸਾਊਥ ਜ਼ੋਨ ਕਲਚਰਲ ਸੈਂਟਰ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਮੰਤਰਾਲੇ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਚੋਣ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਹੈ।[12]

ਗਾਇਤਰੀ, ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਫਾਰ ਕਲਚਰਲ ਰਿਲੇਸ਼ਨਜ਼ (ਆਈ.ਸੀ.ਸੀ.ਆਰ.) ਦੀ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕਲਾਕਾਰ, ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਮੰਤਰਾਲੇ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਰੋਲ ਮਾਡਲ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਸੁਰ ਗਾਇਕ ਸਮਸਤ ਤੋਂ ਸੁਰਮਨੀ ।, ਮੁੰਬਈ, ਦੱਖਣੀ ਚੇਨਈ ਦੇ ਲਾਇਨੈਸ ਕਲੱਬ ਤੋਂ ਈਸਾਈ ਚੂਦਰ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਗਣ ਸਭਾ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੱਲਵੀ ਗਾਇਕਾ, ਮਰਾਗਾਥਮ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਟਰੱਸਟ ਤੋਂ ਸਰਵੋਤਮ ਅਧਿਆਪਕ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਕੈਨੇਡਾ ਹਿੰਦੂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕੌਂਸਲ ਤੋਂ ਗਣ ਕੁਇਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਰੋਟਰੀ ਕਲੱਬ ਆਫ਼ ਮਦਰਾਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਐਵਾਰਡ। ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਯੂਥ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਇੰਡੀਅਨ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਸੋਸਾਇਟੀ ਅਵਾਰਡ, ਵਰਲਡ ਤੇਲਗੂ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਅਵਾਰਡ, ਪਦਮ ਸਾਧਨਾ ਅਵਾਰਡ, ਅਸੇਂਦਾਸ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸਵਰਨਾ ਤਰੰਗਿਨੀ ਅਵਾਰਡ ਵੀ ਮਿਲ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਸਨੂੰ 2006 ਵਿੱਚ ਡਾ.ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਤੋਂ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਨੇਤਰਹੀਣ ਔਰਤ ਬਣ ਗਈ। ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਇਯਾਲ ਈਸਾਈ ਨਾਟਕ ਮੰਦਰਮ ਨੇ 2011 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਕਲਾਇਮਾਮਨੀ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ।

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ "PadmaShri Dr. Gayatri Sankaran - Begada Varnam 'Intha Chala'". YouTube. 12 October 2012. Retrieved 13 March 2015.
  2. ↑ "ICCKL". ICCKL. 2015. Archived from the original on 2 ਅਪ੍ਰੈਲ 2015. Retrieved 12 March 2015. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  3. ↑ "Tamil Isai Manram". Tamil Isai Manram. 2015. Archived from the original on 2 April 2015. Retrieved 14 March 2015.
  4. ↑ "Kalaimamani". The Hindu. 2011. Retrieved 13 March 2015.
  5. ↑ "Lakshman Sruthi". Lakshman Sruthi. 2015. Archived from the original on 2 April 2015. Retrieved 14 March 2015.
  6. ↑ "Padma Shri" (PDF). Padma Shri. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 October 2015. Retrieved 11 November 2014.
  7. ↑ Swaminathan, Chitra (10 February 2014). "On a fresh note". The Hindu. Retrieved 16 November 2019.
  8. ↑ "India Art and Artists". India Art and Aartists. 2015. Archived from the original on 24 September 2015. Retrieved 13 March 2015.
  9. ↑ "India Art and Aartists". India Art and Aartists. 2015. Archived from the original on 24 September 2015. Retrieved 13 March 2015.
  10. ↑ "Swann". Swann. 2015. Archived from the original on 2 ਅਪ੍ਰੈਲ 2015. Retrieved 14 March 2015. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  11. ↑ "Indians in Kuwait". Indians in Kuwait. 2015. Retrieved 14 March 2015.
  12. ↑ "We Got Guru". We Got Guru. 2015. Archived from the original on 2 ਅਪ੍ਰੈਲ 2015. Retrieved 13 March 2015. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)