ਜੈਅੰਤੀ ਨਟਰਾਜਨ (ਜਨਮ 7 ਜੂਨ 1954) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹੈ। ਉਹ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਰਾਜ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦਿਆਂ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਸੰਸਦ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੀ ਗਈ ਹੈ। ਜੁਲਾਈ 2011 ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ 2013 ਤੱਕ, ਉਹ ਜੰਗਲਾਤ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰੀ (ਸੁਤੰਤਰ ਚਾਰਜ) ਸੀ। ਉਸਨੇ 21 ਦਸੰਬਰ 2013 ਨੂੰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਜੰਗਲਾਤ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। 30 ਜਨਵਰੀ 2015 ਨੂੰ, ਉਸਨੇ ਚੇਨਈ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦੇਵੇਗੀ ਅਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੁਆਰਾ "ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬੇਨਤੀਆਂ" ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਅਧਾਰ ਸਨ ਕਿ ਕੀ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਉਹ ਇੱਥੋਂ ਬਦਲ ਗਿਆ ਸੀ। 2014 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਕਾਰਪੋਰੇਟ-ਅਨੁਕੂਲ ਸਟੈਂਡ ਲਈ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪੱਖੀ ਸਥਿਤੀ[1]
ਜੈਅੰਤੀ ਨਟਰਾਜਨ ਦਾ ਜਨਮ ਮਦਰਾਸ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਡਾ. ਸੀ.ਆਰ. ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ ਅਤੇ ਰੁਕਮਣੀ ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਯੰਤੀ ਨਟਰਾਜਨ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਮਾਜ ਸੇਵਿਕਾ ਸਰੋਜਨੀ ਵਰਦੱਪਨ ਦੀ ਭਤੀਜੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਨਾਨਾ ਐੱਮ. ਬਕਥਾਵਤਸਲਮ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਂਗਰਸੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਅਤੇ 1963 ਅਤੇ 1967 ਦਰਮਿਆਨ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਚੇਨਈ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਕੂਲ, ਸੈਕਰਡ ਹਾਰਟ ਮੈਟ੍ਰਿਕ ਹਾਇਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ, ਚਰਚ ਪਾਰਕ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਜਯੰਤੀ ਨੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਏਥੀਰਾਜ ਕਾਲਜ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮਦਰਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਆਸ ਵਕੀਲ ਬਣ ਗਈ। ਆਪਣੇ ਵਪਾਰਕ ਅਭਿਆਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸਨੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਵੂਮੈਨਜ਼ ਕਾਨਫਰੰਸ, ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਹਾਇਤਾ ਬੋਰਡ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਲਾਭਕਾਰੀ ਕੰਮ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਕੇਂਦਰ, ਮਦਰਾਸ[2][3] ਲਈ ਇੱਕ ਨਿਊਜ਼ਕਾਸਟਰ ਵਜੋਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।
ਉਸ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ। ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1986 ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਸਭਾ ਲਈ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ 1992 ਵਿੱਚ।
90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਜੈਅੰਤੀ ਨਟਰਾਜਨ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਹੋਰ ਨੇਤਾ ਜੋ ਨਰਸਿਮਹਾ ਰਾਓ ਤੋਂ ਨਾਖੁਸ਼ ਸਨ, ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੀਕੇ ਮੂਪਨਾਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਤਾਮਿਲ ਮਾਨੀਲਾ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਜੈਅੰਤੀ ਨਟਰਾਜਨ ਨੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ 1997 ਵਿੱਚ ਟੀਐਮਸੀ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਦੁਬਾਰਾ ਚੁਣੀ ਗਈ।
ਟੀਐਮਸੀ ਦਾ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਦ੍ਰਵਿੜ ਮੁਨੇਤਰ ਕੜਗਮ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਸੀ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਮੋਰਚਾ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਜਯੰਤੀ ਨਟਰਾਜਨ ਨੂੰ 1997 ਵਿੱਚ ਕੋਲਾ, ਸ਼ਹਿਰੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਅਤੇ ਸੰਸਦੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਮੂਪਨਾਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਨਾਲ, ਟੀਐਮਸੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਰਲੇਵੇਂ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਜਯੰਤੀ ਨਟਰਾਜਨ ਨੂੰ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਬੁਲਾਰਾ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ 12 ਜੁਲਾਈ 2011 ਨੂੰ ਯੂ.ਪੀ.ਏ. ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀ ਜੈਰਾਮ ਰਮੇਸ਼ ਦੀ ਥਾਂ ਵਾਤਾਵਰਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ 12 ਜੁਲਾਈ 2011 ਤੋਂ 20 ਦਸੰਬਰ 2013 ਤੱਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਜੰਗਲਾਤ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (ਸੁਤੰਤਰ ਚਾਰਜ) ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ 2014 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ[4]
ਸਹਾਰਾ ਡਾਇਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਬੰਧੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀਆਂ ਲਈ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੈਂਕੜੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਨਟਰਾਜਨ ਨੂੰ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਕਾਰਨ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ।[5] 2014 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ "ਜਯੰਤੀ ਟੈਕਸ" ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 2015 ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਬੂਤ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ। ਸਹਾਰਾ ਡਾਇਰੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਟਰਾਜਨ ਨੇ 30 ਜਨਵਰੀ 2015 ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ[6] ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਲਿਖੇ ਇੱਕ ਪੱਤਰ[7] ਵਿੱਚ, ਜਯੰਤੀ ਨਟਰਾਜਨ ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਤੰਤਰ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ' ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਸਾਖ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਵੱਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੱਤਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸਨੇ ਇਹ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਯੂਪੀਏ-2 ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀ ਦੇ ਅਧਰੰਗ ਲਈ ਬਲੀ ਦਾ ਬੱਕਰਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।[8] ਉਸ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਕੁਝ ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਲਏ, ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੇ ਅਫਵਾਹਾਂ ਫੈਲਾਈਆਂ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਰੁਖ ਕਾਰਨ 20 ਦਸੰਬਰ 2013 ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਟੀਐਮਸੀ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ, ਪਰ ਟੀਐਮਸੀ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਵੇਖਦਿਆਂ ਉਸਨੇ ਫੈਸਲਾ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਪਾਰਟੀ ਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਨਟਰਾਜਨ ਨੂੰ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਸਤੰਬਰ 2017 ਵਿਚ, ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਚੇਨਈ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ 'ਤੇ ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਛਾਪਾ ਮਾਰਿਆ ਸੀ।[9][10][11]
{{cite web}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)
{{cite web}}
: CS1 maint: numeric names: authors list (link)