ਜੀਨ ਬਰਾਡੀ

ਜੀਨ ਬਰਾਡੀ ਮੂਰੀਅਲ ਸਪਾਰਕ ਦੇ ਬਿਹਤਰੀਨ ਨਾਵਲ ਦ ਪ੍ਰਾਈਮ ਆਫ ਮਿਸ ਜੀਨ ਬਰਾਡੀ[1](1961) ਵਿੱਚ; ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਵਲ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ, ਲੇਕਿਨ ਮੌਲਿਕ ਥਿਏਟਰ ਅਤੇ ਕਾਵਿ-ਲਸੰਸ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਭਿੰਨ, ਪ੍ਰੇਸਨ ਏਲਨ ਦੇ ਇਸ ਨਾਮ ਦੇ ਡਰਾਮੇ ਅਤੇ 1969 ਦੀ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਾਲਪਨਿਕ ਪਾਤਰ ਹੈ।

ਮਿਸ ਬਰਾਡੀ ਇੱਕ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਦੁਨੀਆ ਦੇਖਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਉੱਚ ਆਦਰਸ਼ਵਾਦੀ ਪਾਤਰ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੂਤਰਵਾਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਲੀਸ਼ੇ ਬਣ ਗਏ ਹਨ।

ਪਾਤਰ ਦਾ ਨਾਮ, ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਜੀਨ ਬਰਾਡੀ (ਉਰਫ ਜੀਨ ਵਾਟ), ਜੋ ਵਿਲੀ ਬਰਾਡੀ ਦੀ ਰਖੇਲ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੱਖ ਵੰਸ਼ਜ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਾਲਪਨਿਕ ਬਰਾਡੀ ਕਰਦੀ ਹੈ; ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਹ ਅਸਲੀ ਜੀਨ ਬਰਾਡੀ ਦੀ ਕਾਲਪਨਿਕ ਹਮਨਾਮ ਹੈ। ਅਸਲੀ ਡਿਕਾਨ ਵਿਲੀ ਬਰਾਡੀ ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੈਬਿਨੇਟਮੇਕਰ ਅਤੇ ਜਿਬਟ (ਫ਼ਾਂਸੀ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਮਸ਼ੀਨ) ਦਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਡਿਜਾਇਨ ਕੀਤਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਿਕਾਨ ਬਰਾਡੀ ਕਰਕ ਓ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦਾ ਇੱਕ ਡਿਕਾਨ ਸੀ; ਉਸਨੇ ਆਬਕਾਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਨੂੰ ਲੁੱਟ ਲਿਆ ਸੀ; ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਜਿਸ ਜਿਬਟ ਨਾਲ ਫ਼ਾਂਸੀ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਉਹ ਉਸਦਾ ਖ਼ੁਦ ਆਪਣਾ ਡਿਜਾਇਨ ਕੀਤਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਪਾਤਰ

[ਸੋਧੋ]

ਨਾਵਲ ਵਿੱਚ, ਮਿਸ ਜੀਨ ਬਰਾਡੀ 1930 ਦੇ ਏਡਿਨਬਰਗ, ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਰੂੜ੍ਹੀਵਾਦੀ ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲ, ਮਾਰਸਿਆ ਬਲੇਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਟੀਚਰ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਕ੍ਰਿਸ਼ਮਈ ਕੁੰਵਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਅਜਨਬੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। 1930 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪ੍ਰਾਈਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਚੱਲ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਕਲਾਸ ਲਈ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਵੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਮਾ, ਕਲਾ ਅਤੇ ਫਾਸੀਵਾਦੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਾਈਮ ਦਾ ਮੁਕੰਮਲ ਲਾਭ ਮਿਲੇ। ਆਪਣੀ ਜਮਾਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦੀਦਾ ਲੜਕੀਆਂ ਦਾ ਗਰੁੱਪ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਰੀਮ ਦੀ ਕਰੀਮ ਵਿੱਚ ਢਾਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਨਾਵਲ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਸੈਂਡੀ, ਮੋਨਿਕਾ, ਜੇਨੀ, ਯੂਨਿਸ, ਰੋਜ ਅਤੇ ਮੈਰੀ ਮੈਕਗਰੇਗਰ ਹੈ। ਇੱਕ ਟੋਮਬੁਆਏ, ਜਾਇਸ ਏਮਿਲੀ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਬਰਾਡੀ ਸੈੱਟ ਵਿੱਚ ਜਬਰਦਸਤੀ ਵੜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਉਸਨੂੰ ਮਿਸ ਬਰਾਡੀ ਦੁਆਰਾ ਮੂਲ ਤੌਰ ਤੇ ਖਾਰਿਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੈਂਡੀ ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ ਇੱਕ ਮੱਠ ਵਿੱਚ ਨਨ, ਸਿਸਟਰ ਹੇਲੇਨਾ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ; ਮਰਿਅਮ ਮੈਕਗਰੇਗਰ ਇੱਕ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗ ਜਾਣ ਨਾਲ ਮਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ; ਅਤੇ ਜਾਇਸ ਏਮਿਲੀ ਸਪੇਨਿਸ਼ ਗ੍ਰਹਿ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਚੱਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਹੋਰ ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ ਮੁੱਖਅਧਿਆਪਿਕਾ, ਮਿਸ ਮੈਕੇ, ਇਸ ਤਥ ਤੋਂ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਿਸ ਬਰਾਡੀ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੜਕੀਆਂ ਬਾਕੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਹਨ, ਸਕੂਲ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਟੀਮ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸਕੂਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸੈਂਡੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੀਨੀਅਰ ਸਕੂਲ (ਜਿੱਥੇ ਮਿਸ ਬਰਾਡੀ ਪੜਾਉਂਦੀ ਨਹੀਂ), ਵਿੱਚ ਮਿਸ ਮੈਕੇ ਦੀ ਸੈਂਡੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਨਿਯੁਕਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇਸ ਸਚਾਈ ਨੂੰ ਕੁਰੇਦਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਹੁਣ ਵੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਮਿਸ ਬਰਾਡੀ ਜਵਾਨ ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੈਟ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਸੋਚਣ ਲੱਗ ਜਾਣਗੀਆਂ ਕਿ ਉਹ ਹੋਰ ਲੜਕੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹਨ। ਸੈਂਡੀ ਫਿਰ ਮਿਸ ਬਰਾਡੀ ਦੀ ਫਾਸੀਵਾਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਦੀ ਉਸਦੀ ਰੁਚੀ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਮਿਸ ਮੈਕੇ ਨੂੰ ਦੱਸਕੇ ਮਿਸ ਬਰਾਡੀ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ (ਪਹਿਲਾਂ, ਮਿਸ ਮੈਕੇ ਨੇ ਮਿਸ ਬਰਾਡੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੈਕਸ ਸਕੈਂਡਲ ਵਿੱਚ ਫੜਨ ਦੀ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ ਲੇਕਿਨ ਅਸਫਲ ਰਹੀ ਸੀ), ਜੋ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਹੁਣ ਸੌਖ ਨਾਲ ਉਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਮੈਰੀ ਨੇ ਉਸ ਨਾਲ ਦਗਾ ਕਮਾਇਆ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਸੈਂਡੀ ਸੀ।

ਨਾਵਲ ਵਿਚ, ਮਿਸ ਬਰਾਡੀ ਦੀ।946 ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

ਡਰਾਮਾ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਦੋਨੋਂ ਨਾਵਲ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਫਰਕ ਪਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਪ੍ਰੇਸੋਨ ਏਲਨ ਦੁਆਰਾ ਰੰਗ ਮੰਚ ਅਤੇ ਸਕਰੀਨ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਰੇਖਿਕ ਫ਼ੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ 1932 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਮਿਸ ਬਰਾਡੀ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਗਰਮੀ ਦੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਤੋਂ ਪਰਤ ਆਈ ਹੈ, ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕਿ ਉਸਦਾ ਪ੍ਰਾਈਮ ਆ ਚੁਕਿਆ ਹੈ। ਪਾਤਰ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੱਤ ਸਮਾਨ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁੱਝ ਪਾਤਰ ਵੱਖ ਹਨ ਅਤੇ/ਜਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅੰਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਮੈਰੀ ਮੈਕਗਰੇਗਰ, ਹੋਟਲ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਮਰਦੀ ਜੋ ਗ੍ਰੈਜੁਏਸ਼ਨ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਉਹ ਮਾਰਿਆ ਬਲੇਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਅੰਤਮ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਪੇਨਿਸ਼ ਗ੍ਰਹਿ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਲੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਮਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਸ ਗੱਡੀ ਨੂੰ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ ਉਡਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਡਰਾਮੇ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸੈਂਡੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਖਾ ਰਹੇ ਕੁੱਝ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ। ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਗ੍ਰੈਜੁਏਸ਼ਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸੈਂਡੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੁੜੀ ਦੀ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਹਾਣੀ ਇਥੇ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਮਿਸ ਬਰਾਡੀ ਨੂੰ ਸੈਂਡੀ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਧੋਖਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਸਕੂਲ ਛੱਡ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਚੱਲੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਡਰਾਮਾ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ 1936 ਦੇ ਸਕੂਲ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਹਫਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਗ੍ਰੈਜੁਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੈਂਡੀ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ ਮੈਰੀ ਮੈਕਗਰੇਗਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. Frank Kermode, Introduction, The Prime of Miss Jean Brodie, Everyman's Library, Alfred A. Knopf, New York, 2004, pp. xi