ਤਾਰਾ ਰਾਣੀ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵਾ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | ਬਿਹਾਰ, ਭਾਰਤ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਛੱਡੋ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਫੁਲੇਂਦੂ ਬਾਬੂ |
ਤਾਰਾ ਰਾਣੀ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Tara Rani Srivastava) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਛੱਡੋ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।[1][2] ਉਹ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪਤੀ, ਫੁੱਲੇਂਦੂ ਬਾਬੂ, ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਸਾਰਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।[3] 1942 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਸੀਵਾਨ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵੱਲ ਮਾਰਚ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਸਨੇ ਫਿਰ ਵੀ ਮਾਰਚ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਕੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਪੰਜ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੱਕ ਉਹ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੀ।
ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਦਾ ਜਨਮ ਪਟਨਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਾਰਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਫੁਲੇਂਦੂ ਬਾਬੂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਸਤਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲਿੰਗ ਅਸਮਾਨਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਤਾਰਾ ਰਾਣੀ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਰੋਸ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ।[4]
12 ਅਗਸਤ 1942 ਨੂੰ, ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੁਆਰਾ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ, ਉਸਨੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਸੀਵਾਨ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਝੰਡਾ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮਾਰਚ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ, ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕੰਮ ਜਿਸਨੂੰ "ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਉਲੰਘਣਾ" ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।[5] ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ’ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ’ਤੇ ਲਾਠੀਚਾਰਜ ਕੀਤਾ । ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਾਬੂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਤਾਂ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾ ਦਿੱਤੀ। ਫੁਲੇਂਦੂ ਬਾਬੂ ਗੋਲੀ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਬਾਬੂ ਦੇ ਜ਼ਖਮਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਸਾੜੀ ਤੋਂ ਪਾੜੇ ਹੋਏ ਕੱਪੜੇ ਦੀਆਂ ਪੱਟੀਆਂ ਨਾਲ ਪੱਟੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਾਰਾ ਰਾਣੀ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵੱਲ ਆਪਣਾ ਮਾਰਚ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ; ਵਾਪਸੀ 'ਤੇ, ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਦੀ ਸੱਟਾਂ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। 15 ਅਗਸਤ 1942 ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਛਪਰਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਸਭਾ ਰੱਖੀ ਗਈ। ਉਹ 15 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਤੱਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣੀ ਰਹੀ।