ਨਮਲ ਝੀਲ (نمل جھیل) ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਜ਼ਿਲੇ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਨਮਲ ਘਾਟੀ ਦੇ ਇਕ ਕੋਨੇ 'ਤੇ ਇਕ ਪਿੰਡ ਰਿਖੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਇਹ 1913 ਵਿੱਚ ਨਮਲ ਡੈਮ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਨਮਲ ਡੈਮ ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਕੋਈ 32 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਝੀਲ ਦੀ ਸਤਹ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ ਸਾਢੇ ਪੰਜ ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਪਾਸੇ ਪਹਾੜ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਹਨ। [1]
1913 ਵਿੱਚ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਨੇ ਸਿੰਚਾਈ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਇਸ ਨਮਲ ਝੀਲ 'ਤੇ ਇੱਕ ਡੈਮ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਸ਼ਹਿਰ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿੰਜਿਆ। ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੀਤਣ ਨਾਲ ਅਤੇ ਥਾਲ ਨਹਿਰ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਅਤੇ ਟਿਊਬਵੈੱਲਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਯੋਗਤਾ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘਟ ਗਈ।
ਡੈਮ ਦੇ ਗੇਟਾਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਸਿੰਚਾਈ ਵਿਭਾਗ ਬਾਕਾਇਦਾ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੇ। ਪਹਾੜੀ ਤੂਫ਼ਾਨ ਅਤੇ ਮੀਂਹ ਸਾਲ ਭਰ ਨਮਲ ਝੀਲ ਨੂੰ ਭਰਦੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੋਕੇ ਵਰਗੀ ਸਥਿਤੀ ਕਾਰਨ ਇਹ ਝੀਲ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸੁੱਕ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ 100 ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਘਟਨਾ ਹੈ। [2] ਇਸ ਵੇਲੇ ਇਸ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਖ਼ਰਾਬ ਹੈ[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] .
ਨਮਲ ਨਹਿਰ ਦਸੰਬਰ 1913 ਵਿੱਚ ਕਢੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸਨੂੰ ਨਮਲ ਅਤੇ ਮੂਸਾ-ਖੇਲ਼ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਖੱਡ ਨਹਿਰ ਦੇ ਪਾਰ ਬਣੇ ਡੈਮ ਦੀ ਝੀਲ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਮਿਲਿਆ। ਨਹਿਰ ਦੀ ਪੂਛ ਮੀਆਂਵਾਲੀ ਵਿਖੇ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਸਿਵਲ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਨਹਿਰ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਨੰਬਰ 84, ਮਿਤੀ 9 ਜੂਨ 1914 ਦੁਆਰਾ 1905 ਦੇ ਮਾਈਨਰ ਕੈਨਾਲਜ਼ ਐਕਟ ਦੀ ਅਨੁਸੂਚੀ-1 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ [3]
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (link)