ਪੀ. ਲੰਕੇਸ਼

ਪਾਲੀਆ ਲੰਕੇਸ਼ (8 ਮਾਰਚ 1935 - 25 ਜਨਵਰੀ 2000) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ, ਗਲਪ ਲੇਖਕ, ਨਾਟਕਕਾਰ, ਅਨੁਵਾਦਕ, ਸਕ੍ਰੀਨਪਲੇ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ। ਉਹ ਅਵਾਰਡ ਜੇਤੂ ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵੀ ਸੀ।

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ

ਲੰਕੇਸ਼ ਦਾ ਜਨਮ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਸ਼ਿਮੋਗਾ ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ ਕੌਨਾਗਵੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਵਿਖੇ ਸੈਂਟਰਲ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਆਨਰਜ਼ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਲੰਕੇਸ਼ ਨੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਕਾਲਜ, ਮੈਸੂਰ ਤੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ^{[1] [2]}

ਉਸ ਦੀ 1976 ਵਿੱਚ ਆਈ ਫਿਲਮ ਪੱਲਵੀ ਇੱਕ ਸਿਨੇਮਾਤਮਕ ਬਿਰਤਾਂਤ, ਔਰਤ ਨਾਇਕਾ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਦੱਸੀ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਨਾਵਲ ਬੀਰੂਕੂ ਤੇਅਧਾਰਿਤ - ਸਰਬੋਤਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਵਾਰਡ (ਸਵਰਨ ਕਮਲ) ਜੇਤੂ ਰਹੀ। ^[3] ਲੰਕੇਸ਼ ਨੇ 1980 ਵਿੱਚ ਬੰਗਲੌਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਕੰਨੜ ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਕੰਨੜ ਟੈਬਲਾਇਡ ਲੰਕੇਸ਼ ਪਤ੍ਰਿਕਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ^[4]

ਲੰਕੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਰਚਨਾ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਕੇਰੀਆ ਨੀਰਾਨੂ ਕੇਰੇਗੇ ਚੇਲੀ (1963) ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬੀਰੁਕੂ (“ਦਿ ਫਿਸਰ ”), ਮੁਸਾਂਝਿਆ ਕਥਾਪ੍ਰਸੰਗ (ਦੁਪਹਿਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ), ਅੱਕਾ (ਭੈਣ) ਨਾਵਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ; ਨਾਟਕ ਟੀ. ਪ੍ਰਸਨਾਨਾ ਗ੍ਰਹਿਸਤ੍ਰਸ਼ਮਾ (" ਟੀ. ਪ੍ਰਸਾਣਾ ਦਾ ਘਰੋਗੀਪੁਣਾ"), ^[5] ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ("ਇਨਕਲਾਬ"), ^{[6] [7]} ਨੰਨਾ ਟਾਂਗੀਗੋਂਡੂ ਗੰਡੂ ਕੋਡੀ ("ਮੇਰੀ ਭੈਣ ਲਈ ਇੱਕ ਲਾੜਾ") ^{[8] [9]} ਅਤੇ ਗੁਣਮੁਖਾ ("ਸੰਜੋਗ"); ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਉਮਾਪਤੀ ਪਾਤਰ ਦੀ ਵਿਦਵਤਾ ਯਾਤਰਾ ("ਉਮਾਪਤੀ ਦਾ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਟ੍ਰਿਪ"), ਕਾਲੂ ਕਰਗੁਵਾ ਸਮਾਯਾ (ਜਦੋਂ ਪੱਥਰ ਪਿਘਲਦਾ ਹੈ ; 1993 ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੇ ਜੇਤੂ), ਪਾਪਦਾ ਹੂਗਲੂ, (ਚਾਰਲਸ ਬਾਦੇਲੇਅਰ ਦੇ ਲੇਸ ਫਲੇਅਰਸ ਡੂ ਮੱਲ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ) ਅਤੇ ਡੋਰ ਓਡੀਪਸ ਮੱਟੂ ਐਂਟੀਗੋਨ, (ਸੋਫੋਕਲੀਜ਼ ਦੇ ਐਂਟੀਗੋਨ ਅਤੇ ਓਡੀਪਸ ਰੈਕਸ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ).^[10]

ਲੰਕੇਸ਼ ਪਤ੍ਰਿਕਾ

ਲੰਕੇਸ਼ ਸੰਨ 1980 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 2000 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਲੰਕੇਸ਼ ਪਤ੍ਰਿਕਾ ਦਾ ਸੰਪਾਦਕ ਰਿਹਾ। ^[11] ਇਕ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਅਤੇ ਲੋਹੀਆਵਾਦੀ , ਉਹ ਆਪਣੇ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ, ਜਾਤੀ-ਵਿਰੋਧੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ^[12] ਲੰਕੇਸ਼ ਪੈਟ੍ਰਿਕ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਸਨੇ ਅਤੇ ਦੋਸਤ ਤੇਜਸਵੀ ਅਤੇ ਕੇ. ਰਾਮਦਾਸ ਨੇ  ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਨਵੀਂ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਕਰਨਾਟਕ ਪ੍ਰਗਤੀਰੰਗ ਵੇਦਿਕ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਲਈ ਲਾਮਬੰਦ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ^[13] ਇਸ ਦੌਰੇ ਦਾ ਹਾਲ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਸੰਪਾਦਕੀ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ। ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਦੂਰ ਦੁਰਾਡੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬਾਂ, ਦਲਿਤਾਂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਦੇਖ ਕੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਵਜੋਂ ਸਮਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ। ^[14] ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੰਕੇਸ਼ ਪਤ੍ਰਿਕਾ ਨੂੰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ, ਇੱਕ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਉਸ ਦੀ ਧੀ ਗੌਰੀ ਲੰਕੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਇੰਦਰਜੀਤ ਲੰਕੇਸ਼। ^[15] ਲੰਕੇਸ਼ ਦੀ ਦੂਜੀ ਧੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਕਵਿਤਾ ਲੰਕੇਸ਼ ਹੈ। ^[16] ਲੰਕੇਸ਼ ਪਤ੍ਰਿਕਾ, ਪਹਿਲੇ ਕੰਨੜ ਟੈਬਲਾਈਡ ਵਜੋਂ, ਕਰਨਾਟਕ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਰਿਹਾ ਸੀ. ਇਸ ਨਾਲ ਹਾਏ ਬੰਗਲੌਰ ਅਤੇ ਅਗਨੀ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਟੈਬਲੋਇਡ ਸਥਾਪਤ ਹੋ ਗਈਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੁਰਮ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਘੁਟਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕੀਤਾ। ^[17]

ਮੌਤ

ਲੰਕੇਸ਼ ਦੀ 64 ਜਨਵਰੀ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ 25 ਜਨਵਰੀ 2000 ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ^[18]

ਹਵਾਲੇ

2. Manake Karanjiya Sparsha. Compiled by Gauri Lankesh.Lankesh Prakashana.Bengaluru(2010) page i
4. Manake Karanjiya Sparsha. Compiled by Gauri Lankesh. Lankesh Prakashana.Bengaluru(2010) page i
5. Dutta, Amaresh (1988). Encyclopaedia of Indian Literature, Volume 2. Sahitya Akademi. p. 1244. ISBN 9788126011940. Retrieved 7 December 2017.
13. Short History of Young Socialist League (PDF). Lohia Today. pp. 28–29. Archived from the original (PDF) on 12 ਸਤੰਬਰ 2016. Retrieved 7 December 2017. {{cite book}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
17. Ajjampura, Manjunatha (25 January 2010). "ಪಿ ಲಂಕೇಶ್ ಎಂಬ ಹೆಸರೇ ವಿಸ್ಮಯ [The Name Lankesh Itself is a Marvel]". Kannada, One India.Com. Retrieved 7 December 2017.
18. Sabharwal, Gopa (29 August 2017). India Since 1947: The Independent Years. Penguin UK. ISBN 9789352140893. Retrieved 7 December 2017. {{cite book}}: |work= ignored (help)