ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ

ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
ਕਿਸਮ
ਕਿਸਮ	ਇੱਕਸਦਨੀ
ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ
ਸਪੀਕਰ	ਕੁਲਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧਵਾਂ, ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ 21 ਮਾਰਚ 2022 ਤੋਂ
ਉਪ ਸਪੀਕਰ	ਜੈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਰੋੜੀ, ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ 30 ਜੂਨ 2022 ਤੋਂ
ਸਦਨ ਦੇ ਆਗੂ (ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ)	ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ, ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ 16 ਮਾਰਚ 2022 ਤੋਂ
ਨੇਤਾ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ	ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਬਾਜਵਾ, ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਤੋਂ
ਬਣਤਰ
ਸੀਟਾਂ	117 (ਬਹੁਮਤ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀਟਾਂ-59)
ਸਿਆਸੀ ਦਲ	ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ (92)   ਆਪ (92) ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ (25) ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ (18)   ਕਾਂਗਰਸ (18) ਹੋਰ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ (6)   ਅਕਾਲੀ (3)   ਭਾਜਪਾ (2)
ਮਿਆਦ	5 ਸਾਲ
ਚੋਣਾਂ
ਚੋਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ	ਪਹਿਲੀ ਪਿਛਲੀ ਪੋਸਟ
ਪਹਿਲੀਆਂ ਚੋਣ	26 ਮਾਰਚ 1952
ਆਖਰੀ ਚੋਣ	20 ਫਰਵਰੀ 2022
ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ
ਵਿਧਾਨ ਭਵਨ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਭਾਰਤ
ਵੈੱਬਸਾਈਟ
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ

ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ^[1] ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਇੱਕਸਦਨੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਇਹ 117 ਮੈਂਬਰੀ ਸਦਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ 16ਵੀਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹੈ। ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਚੋਣ 117 ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।^[2]

ਇਤਿਹਾਸ

ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ

ਇੱਕ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕੌਂਸਲ 'ਭਾਰਤੀ ਕੌਂਸਲਾਂ ਐਕਟ, 1861' ਅਧੀਨ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ. ਇਹ ਸਿਰਫ 'ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਐਕਟ 1919' ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, 'ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਐਕਟ 1935' ਦੇ ਤਹਿਤ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ 175 ਮੈਂਬਰੀ ਨਾਲ ਗਠਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1937 ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਤਲਬ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 1947 ਵਿੱਚ, ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ, ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਪੂਰਵ ਵਿਉਂਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 79 ਮੈਂਬਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।

1947 - ਵਰਤਮਾਨ

15 ਜੁਲਾਈ 1948 ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਅੱਠ ਰਿਆਸਤਾਂ ਨੇ ਇਕੋ ਅਹੁਦੇ ਪੈਪਸੂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਰਚਿਆ। ਅਪ੍ਰੈਲ 1952 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ (ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ) ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ (ਉੱਪਰੀ ਸਦਨ)। 1956 ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਨੂੰ ਪੁਨਰਗਠਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਪੰਜਾਬ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੀ ਸੀਟਾਂ 40 ਸੀਟਾਂ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 46 ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 1957 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 51 ਹੋ ਗਿਆ। ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ 1966 ਵਿੱਚ ਸੋਧਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਹਰਿਆਣਾ , ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ। ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ 40 ਸੀਟਾਂ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ 50 ਸੀਟਾਂ ਲਈ 104 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। 1 ਜਨਵਰੀ 1970 ਨੂੰ, ਵਿਧਾਨ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਸਦਨੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ 2022 ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲੇ

ਇਥੇ ਸਿਰਫ ਉਹਨਾ ਦਲਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਨੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ

ਰੈਂਕ	ਪਾਰਟੀ	ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ	ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ	ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ	% ਵਿੱਚ ਵੋਟ
1	ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ	117	92	42.01	23.71
2	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ	117	18	22.98	38.50
3	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ	97	3	17.68	25.24
4	ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ	68	2	6.60	5.39

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਗਵਰਨਰ ਦੀ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (1897-1920)^[3]

ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (ਕਾਰਜਕਾਲ)	ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ	ਕਾਰਜਕਾਲ
ਪਹਿਲੀ (1 ਨਵੰਬਰ 1898 - 3 ਜੁਲਾਈ 1909)	ਵਿਲਿਅਮ ਮਕੈਕਵਰਥ ਯੰਗ	1 ਨਵੰਬਰ 1897 - 28 ਫਰਵਰੀ 1902
	ਚਾਰਲਸ ਮੋਂਟਗੋਮਰੀ ਰਿਵਜ਼	10 ਨਵੰਬਰ 1902 - 28 ਫਰਵਰੀ 1907
	ਡੈਨਜ਼ਲ ਚਾਰਲਸ ਜੇਲ ਇਬਟਸਨ	29 ਜੁਲਾਈ 1905
		5 ਅਗਸਤ 1905
	ਲੂਈ ਵਿਲੀਅਮ ਡੇਨ	3 ਜੁਲਾਈ 1909
ਦੂਜੀ (3 ਜਨਵਰੀ 1910 - 14 ਦਸੰਬਰ 1912)		12 ਮਾਰਚ 1910 - 14 ਦਸੰਬਰ 1912
ਤੀਜੀ (4 ਜਨਵਰੀ 1913 - 19 ਅਪ੍ਰੈਲ 1916)		4 ਜਨਵਰੀ 1913 - 18 ਅਪ੍ਰੈਲ 1913
	ਮਾਈਕਲ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਓਡਵਾਇਅਰ	19 ਸਤੰਬਰ 1913 - 19 ਅਪ੍ਰੈਲ 1916
ਚੌਥੀ (12 ਜੂਨ 1916 - 6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1920)		12 ਜੂਨ 1916 - 7 ਅਪ੍ਰੈਲ 1919
	ਐਡਵਰਡ ਡਗਲਸ ਮੈਕਲੇਗਨ	10 ਨਵੰਬਰ 1919 - 6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1920
	ਹਰਬਰਟ ਜਾਨ ਮੇਨਾਰਡ (ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ)	21 ਨਵੰਬਰ 1918 - 12 ਦਸੰਬਰ 1918

ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (1921-1936)^[3]

ਪ੍ਰਧਾਨ

ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (ਕਾਰਜਕਾਲ)	ਨਾਮ	ਕਾਰਜਕਾਲ		ਰਾਜਪਾਲ
ਪਹਿਲੀ (8 ਜਨਵਰੀ 1921 - 27 ਅਕਤੂਬਰ 1923)	ਮੌਂਟਾਗੂ ਸ਼ੇਅਰਡ ਡੇਵਸ ਬਟਲਰ	8 ਜਨਵਰੀ 1921	21 ਮਾਰਚ 1922	ਐਡਵਰਡ ਡਗਲਸ ਮੈਕਲੇਗਨ
	ਹਰਬਰਟ ਐਲੇਗਜ਼ੈਂਡਰ ਕਾਸਨ	10 ਮਈ 1922	27 ਅਕਤੂਬਰ 1923
ਦੂਜੀ (2 ਜਨਵਰੀ 1924 - 27 ਅਕਤੂਬਰ 1926)		2 ਜਨਵਰੀ 1924	16 ਜਨਵਰੀ 1925	ਐਡਵਰਡ ਡਗਲਸ ਮੈਕਲੇਗਨ ਅਤੇ ਵਿਲੀਅਮ ਮੈਲਕਮ ਹੈਲੀ
	ਸ਼ੇਖ਼ ਅਬਦੁਲ ਕਾਦਿਰ	16 ਜਨਵਰੀ 1925	4 ਸਤੰਬਰ 1925
	ਸ਼ਹਾਬ-ਉਦ-ਦੀਨ ਵਿਰਕ	3 ਦਸੰਬਰ 1925	27 ਅਕਤੂਬਰ 1926
ਤੀਜੀ (3 ਜਨਵਰੀ 1927 - 26 ਜੁਲਾਈ 1930)		4 ਜਨਵਰੀ 1927	26 ਜੁਲਾਈ 1930	ਵਿਲੀਅਮ ਮੈਲਕਮ ਹੈਲੀ ਅਤੇ ਜੌਫਰੀ ਫਿਸ਼ਰਵੇ ਮੋਂਟੋਰਮੇਂਸੀ
ਚੌਥੀ (24 ਅਕਤੂਬਰ 1930 - 10 ਨਵੰਬਰ 1936)		25 ਅਕਤੂਬਰ 1930	24 ਜੁਲਾਈ 1936	ਜੀਓਫਰੀ ਫਿਟਜ਼ੇਰਵੇਅ ਮਾਂਟਮੋਰਨਰਸੀ, ਸਿਕੰਦਰ ਹਯਾਤ ਖ਼ਾਨ ਅਤੇ ਹਰਬਰਟ ਵਿਲੀਅਮ ਐਮਰਸਨ
	ਛੋਟੂ ਰਾਮ	20 ਅਕਤੂਬਰ 1936	10 ਨਵੰਬਰ 1936

ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ

ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ	ਨਾਮ	ਕਾਰਜਕਾਲ
ਪਹਿਲੀ	ਸਰਦਾਰ ਮਹਿਤਾਬ ਸਿੰਘ	23 ਫਰਵਰੀ 1921	24 ਅਕਤੂਬਰ 1921
	ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ	3 ਨਵੰਬਰ 1921	27 ਅਕਤੂਬਰ 1923
ਦੂਜੀ	ਸ਼ੇਖ਼ ਅਬਦੁਲ ਕਾਦਿਰ	5 ਜਨਵਰੀ 1924	16 ਜਨਵਰੀ 1925
	ਮੋਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ	5 ਮਾਰਚ 1925	27 ਅਕਤੂਬਰ 1926
ਤੀਜੀ	ਬੂਟਾ ਸਿੰਘ	5 ਜਨਵਰੀ 1927	21 ਜੁਲਾਈ 1927
	ਹਬੀਬੁੱਲਾ	21 ਜੁਲਾਈ 1927	26 ਜੁਲਾਈ 1930
ਚੌਥੀ	ਹਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ	8 ਨਵੰਬਰ 1930	17 ਜਨਵਰੀ 1931
	ਬੂਟਾ ਸਿੰਘ	2 ਮਾਰਚ 1931	10 ਨਵੰਬਰ 1936

ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ

ਨੰ.	ਨਾਮ	ਕਦੋ ਤੋਂ	ਕਦੋ ਤੱਕ	ਪਾਰਟੀ	ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ (1937-1947)
1	ਸ਼ਹਾਬ-ਉਦ-ਦੀਨ ਵਿਰਕ	6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1937	16 ਮਾਰਚ 1945	ਯੂਨੀਅਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ	1
2	ਸਤਿਆ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘਾ	21 ਮਾਰਚ 1946	4 ਜੁਲਾਈ 1947		2
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ (1947-ਹੁਣ ਤਕ)
1	ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ	1 ਨਵੰਬਰ 1947	20 ਜੂਨ 1951	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ	-
2	ਸਤ ਪਾਲ	5 ਮਈ 1952	18 ਅਪ੍ਰੈਲ 1954		ਪਹਿਲੀ
| 3	ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ	18 ਮਈ 1954	ਅਪ੍ਰੈਲ 1957
		ਅਪ੍ਰੈਲ 1957	13 ਮਾਰਚ 1962		ਦੂਜੀ
4	ਪ੍ਰਬੋਧ ਚੰਦਰਾ	14 ਮਾਰਚ 1962	18 ਮਾਰਚ 1964		ਤੀਜੀ
5	ਹਰਬੰਸ ਲਾਲ ਗੁਪਤਾ	25 ਮਾਰਚ 1964	19 ਮਾਰਚ 1967
6	ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ	21 ਮਾਰਚ 1967	13 ਮਾਰਚ 1969	ਅਕਾਲੀ ਦਲ - ਫਤਿਹ ਸਿੰਘ	ਚੌਥੀ
7	ਦਰਬਾਰਾ ਸਿੰਘ	14 ਮਾਰਚ 1969	ਮਾਰਚ 1972	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ	5 ਵੀਂ
		ਮਾਰਚ 1972	3 ਸਤੰਬਰ 1973	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ	6 ਵੀਂ
8 (i)	ਕੇਵਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ	25 ਸਤੰਬਰ 1973	30 ਜੂਨ 1977
9 (i)	ਰਵੀ ਇੰਦਰ ਸਿੰਘ	1 ਜੁਲਾਈ 1977	27 ਜੂਨ 1980	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ	7 ਵੀਂ
10	ਬ੍ਰਿਜ ਭੂਸ਼ਨ ਮੇਹਰਾ	1 ਜੁਲਾਈ 1980	13 ਅਕਤੂਬਰ 1985	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਗਰਸ	8 ਵਾਂ
9 (ii)	ਰਵੀ ਇੰਦਰ ਸਿੰਘ	15 ਅਕਤੂਬਰ 1985	27 ਮਈ 1986	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ	9 ਵੇ
11	ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਿਨਹਾਸ	2 ਜੂਨ 1986	15 ਮਾਰਚ 1992
12	ਹਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਅਜਨਾਲਾ	17 ਮਾਰਚ 1992	9 ਜੂਨ 1993	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਗਰਸ	10 ਵੀਂ
13	ਹਰਨਾਮ ਦਾਸ ਜੌਹਰ	21 ਜੁਲਾਈ 1993	23 ਨਵੰਬਰ 1996
14	ਦਿਲਬਾਗ ਸਿੰਘ ਡੱਲੇਕੇ	23 ਦਸੰਬਰ 1996	2 ਮਾਰਚ 1997
15 (i)	ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਟਵਾਲ	4 ਮਾਰਚ 1997	20 ਮਾਰਚ 2002	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ	11 ਵੀਂ
8 (ii)	ਕੇਵਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ	21 ਮਾਰਚ 2002	15 ਮਾਰਚ 2007	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ	12 ਵੀਂ
16	ਨਿਰਮਲ ਸਿੰਘ ਕਾਹਲੋ	16 ਮਾਰਚ 2007	19 ਮਾਰਚ 2012	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ	13 ਵੀਂ
15 (ii)	ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਟਵਾਲ	20 ਮਾਰਚ 2012	27 ਮਾਰਚ 2017		14 ਵੀਂ
17	ਰਾਣਾ ਕੇ ਪੀ ਸਿੰਘ	27 ਮਾਰਚ 2017	19 ਮਾਰਚ 2022	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ	15 ਵੀਂ
18	ਕੁਲਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧਵਾਂ	19 ਮਾਰਚ 2022	ਮੌਜੂਦਾ	ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ	16ਵੀਂ

ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਉੱਪ ਸਪੀਕਰ

ਨਾਮ	ਕਦੋ ਤੋਂ	ਕਦੋ ਤੱਕ	ਪਾਰਟੀ
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ (1937-1947)
ਦਸੌਂਧਾ ਸਿੰਘ	6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1937	7 ਅਪ੍ਰੈਲ 1941	ਯੂਨੀਅਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ
ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ	22 ਅਪ੍ਰੈਲ 1941	16 ਮਾਰਚ 1945
ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ	26 ਮਾਰਚ 1946	4 ਜੁਲਾਈ 1947
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ (1947-ਹੁਣ ਤਕ)
ਠਾਕੁਰ ਪੰਚਾਂ ਚੰਦ	03.11.1947	20.03.1951	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸ਼ੈਨੋ ਦੇਵੀ	26.03.1951	20.06.1951
ਡਾ. ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਢਿਲੋਂ	10.05.1952	17.05.1954
ਸਵਰੂਪ ਸਿੰਘ	19.05.1954	28.02.1962
ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸ਼ੈਨੋ ਦੇਵੀ	19.03.1962	31.10.1966
ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੋਹਨ	27.03.1967	27.11.1967	ਅਕਾਲੀ ਦਲ - ਫਤਿਹ ਸਿੰਘ
ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ	08.12.1967	23.08.1968	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ
ਬ੍ਰਿਗ. ਬਿਕਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬਾਜਵਾ	20.03.1969	24.04.1970
	28.07.1970	13.10.1971
ਡਾ. ਕੇਵਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ	28.03.1972	25.09.1973	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
ਨਾਸੀਬ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ	28.09.1973	30.04.1977
ਪੰਨਾ ਲਾਲ ਨਾਇਰ	08.07.1977	17.02.1980	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ
ਗੁਆਇਜਰ ਸਿੰਘ	08.07.1980	26.06.1985	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਗਰਸ
ਨਿਰਮਲ ਸਿੰਘ ਕਾਹਲੋ	05.11.1985	06.05.1986	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ
ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ	02.06.1986	05.03.1988
ਰੋਮੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਡੋਗਰਾ	07.04.1992	07.01.1996	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਗਰਸ
ਨਰੇਸ਼ ਠਾਕੁਰ	28.02.1996	11.02.1997
ਸਵਰਨ ਰਾਮ	18.06.1997	26.07.1997	ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ
ਬਲਦੇਵ ਰਾਜ ਚਾਵਲਾ	23.12.1997	31.12.1999
ਸਤਪਾਲ ਗੋਸੈਨ	05.09.2000	24.02.2002
ਪ੍ਰੋ. ਦਰਬਾਰੀ ਲਾਲ	26.06.2002	10.03.2003	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
ਬੀਰ ਦਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ	27.03.2003	09.07.2004
ਪ੍ਰੋ. ਦਰਬਾਰੀ ਲਾਲ	12.07.2004	03.2007
	03.2007	10.03.2012	ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ
ਦਿਨੇਸ਼ ਸਿੰਘ	20.03.2012	11.03.2017
ਅਜਾਇਬ ਸਿੰਘ ਭੱਟੀ	16.06.2017	ਮੌਜੂਦਾ	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ

ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ

ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਲਈ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਕੁੰਜੀਆਂ

•      ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ
•      ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ
•      ਬਹੁਜਨ ਸਮਾਜ ਪਾਰਟੀ
•      ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
•      ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ

ਨੰ.	ਨਾਮ	ਕਾਰਜਕਾਲ		ਪਾਰਟੀ
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ
1	ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਭਾਰਗਵ	1937	1940	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
2	ਲਾਲਾ ਭੀਮ ਸੈਨ ਸੱਚਰ	1940	1946
3	ਇਫਤਿਖ਼ਾਰ ਹੁਸੈਨ ਖਾਂ ਮਾਮਦੋਟ	1946	1947	ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ
-	ਖਾਲੀ	15 ਅਗਸਤ 1947	17 ਅਪ੍ਰੈਲ 1952	-
1	ਗੋਪਾਲ ਸਿੰਘ ਖ਼ਾਲਸਾ	17 ਅਪ੍ਰੈਲ 1952	ਅਪ੍ਰੈਲ 1957	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ
-	ਖਾਲੀ	ਅਪ੍ਰੈਲ 1957	ਅਪ੍ਰੈਲ 1962	-
2	ਗੁਰਨਾਮ ਸਿੰਘ	ਅਪ੍ਰੈਲ 1962	5 ਜੁਲਾਈ 1966	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ
-	ਖਾਲੀ	5 ਜੁਲਾਈ 1966	1 ਨਵੰਬਰ 1966	-
2	ਗੁਰਨਾਮ ਸਿੰਘ	1 ਨਵੰਬਰ 1 9 66	8 ਮਾਰਚ 1967	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ
3	ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਰਾੜੇਵਾਲਾ	9 ਮਾਰਚ 1967	24 ਨਵੰਬਰ 1967	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
-	ਖਾਲੀ	24 ਨਵੰਬਰ 1967	17 ਫਰਵਰੀ 1969	-
4	ਮੇਜਰ ਹਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ	17 ਫਰਵਰੀ 1969	14 ਜੂਨ 1971	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
-	ਖਾਲੀ	14 ਜੂਨ 1971	16 ਮਾਰਚ 1972	-
5	ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ	16 ਮਾਰਚ 1972	2 ਅਕਤੂਬਰ 1972	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ
6	ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ	2 ਅਕਤੂਬਰ 1972	30 ਅਪ੍ਰੈਲ 1977
-	ਖਾਲੀ	30 ਅਪ੍ਰੈਲ 1977	19 ਜੂਨ 1977	-
7	ਬਲਰਾਮ ਜਾਖੜ	19 ਜੂਨ 1977	17 ਫਰਵਰੀ 1980	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
-	ਖਾਲੀ	17 ਫਰਵਰੀ 1980	7 ਜੂਨ 1980	-
6	ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ	7 ਜੂਨ 1980	7 ਅਕਤੂਬਰ 1983	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ
-	ਖਾਲੀ	7 ਅਕਤੂਬਰ 1983	29 ਸਤੰਬਰ 1985	-
8	ਗੁਰਬਿੰਦਰ ਕੌਰ ਬਰਾੜ	29 ਸਤੰਬਰ 1985	11 ਮਈ 1987	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
-	ਖਾਲੀ	11 ਮਈ 1987	25 ਫਰਵਰੀ 1992	-
9	ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਕੈਥ	25 ਫਰਵਰੀ 1992	12 ਫਰਵਰੀ 1997	ਬਹੁਜਨ ਸਮਾਜ ਪਾਰਟੀ
10	ਰਾਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਭੱਠਲ	12 ਫਰਵਰੀ 1997	28 ਨਵੰਬਰ 1998	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
11	ਚੌਧਰੀ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ	28 ਨਵੰਬਰ 1998	26 ਫਰਵਰੀ 2002
6	ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ	26 ਫਰਵਰੀ 2002	1 ਮਾਰਚ 2007	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ
10	ਰਾਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਭੱਠਲ	1 ਮਾਰਚ 2007	14 ਮਾਰਚ 2012	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
12	ਸੁਨੀਲ ਜਾਖੜ	14 ਮਾਰਚ 2012	11 ਦਿਸੰਬਰ 2015
13	ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ	11 ਦਿਸੰਬਰ 2015	11 ਨਵੰਬਰ 2016
-	ਖਾਲੀ	11 ਨਵੰਬਰ 2016	16 ਮਾਰਚ 2017	-
14	ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਫੂਲਕਾ	16 ਮਾਰਚ 2017	9 ਜੁਲਾਈ 2017	ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ
15	ਸੁਖਪਾਲ ਸਿੰਘ ਖਹਿਰਾ	9 ਜੁਲਾਈ 2017	26 ਜੁਲਾਈ 2018
16	ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਚੀਮਾ	27 ਜੁਲਾਈ 2018	ਮੌਜੂਦ

ਅੰਤ੍ਰਿਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ (1947-1951)

3 ਜੂਨ 1947 ਨੂੰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਜਿਸ ਨੂੰ 1946 ਵਿੱਚ ਚੁਣ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਸਰੀ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵੰਡਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵੰਡ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਮੌਜੂਦਾ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ ਵੀ ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੌਜੂਦਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਨਵੇਂ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਕੇ ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ। ਪੂਰਬੀ ਭਾਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੌਜੂਦਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਨਵੇਂ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਕੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਗਿਆ। ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 79 ਮੈਂਬਰ ਸਨ.^[4]

15 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਭਾਰਗਵ ਦੀ ਅੰਤਰਿਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ.

1 ਨਵੰਬਰ 1947 ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅੰਤਰਿਮ ਅਸੈਂਬਲੀ ਬੈਠੀ। ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਉਸੇ ਦਿਨ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਅਤੇ 2 ਦਿਨ ਬਾਅਦ 3 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਠਾਕੁਰ ਪੰਚਨ ਚੰਦ ਨੂੰ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ।

6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1949 ਨੂੰ ਭੀਮ ਸੈਨ ਸੱਚਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਦੂਜੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਭਾਰਗਵ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬੇਭਰੋਸਗੀ ਮਤਾ ਲਿਆਂਦਾ। ਡਾ. ਭਾਰਗਵ ਇੱਕ ਵੋਟ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਮਤੇ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ 40 ਵੋਟਾਂ ਤੇਂ 39 ਵਿਰੁੱਧ ਵਿੱਚ ਪਈਆਂ।

ਉਸੇ ਦਿਨ ਭੀਮ ਸੈਨ ਸੱਚਰ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਚੁਣਿਆ ਅਤੇ 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 1949 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ। ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਸੱਸਰ ਨੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ 18 ਅਕਤੂਬਰ 1949 ਨੂੰ ਭਾਰਗਵ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ।

ਠਾਕੁਰ ਪੰਚਨ ਚੰਦ ਨੇ 20 ਮਾਰਚ 1951 ਨੂੰ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਛੱਨੋ ਦੇਵੀ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣੀ ਗਈ। ਅੰਤਰਿਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ 20 ਜੂਨ 1951 ਨੂੰ ਭੰਗ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਪਿਛਲੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾਵਾਂ

ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ	ਕਾਰਜਕਾਲ		ਸਰਕਾਰ	ਨੋਟ
	ਪਹਿਲੀ ਬੈਠਕ	ਭੰਗ ਕਰਨ ਦੀ ਮਿਤੀ
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ
1	5 ਅਪ੍ਰੈਲ 1937	19 ਮਾਰਚ 1945	ਯੂਨੀਅਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ	ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿਭਾਜਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਹਿੰਸਾ ਕਾਰਨ ਵਧਾਈ ਗਈ
2	21 ਮਾਰਚ 1946	4 ਜੁਲਾਈ 1947		ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਭੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।
ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ
-	1 ਨਵੰਬਰ 1947	20 ਜੂਨ 1951	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ	ਅੰਤਰਿਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
1	3 ਮਈ 1952	31 ਮਾਰਚ 1957
2	24 ਅਪ੍ਰੈਲ 1957	1 ਮਾਰਚ 1962
3	13 ਮਾਰਚ 1962	28 ਫਰਵਰੀ 1967		5 ਜੁਲਾਈ 1966 ਤੋਂ 1 ਨਵੰਬਰ 1966 ਤਕ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਮੁਅੱਤਲ ਰਹੀ।
4	20 ਮਾਰਚ 1967	23 ਅਗਸਤ 1968	ਅਕਾਲੀ ਦਲ - ਫਤਿਹ ਸਿੰਘ	ਅਸੈਂਬਲੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਹੀ ਭੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ।
5	13 ਮਾਰਚ 1969	13 ਜੂਨ 1971	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ	ਅਸੈਂਬਲੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਹੀ ਭੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ।
6	21 ਮਾਰਚ 1972	30 ਅਪ੍ਰੈਲ 1977	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ	ਅਪਾਤਕਾਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਵਧਾਈ ਗਈ।
7	30 ਜੂਨ 1977	17 ਫਰਵਰੀ 1980	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ	ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਭੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ।
8	23 ਜੂਨ 1980	26 ਜੂਨ 1985	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ	6 ਅਕਤੂਬਰ 1983 ਤੋਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਮੁਅੱਤਲ ਸੀ।
9	14 ਅਕਤੂਬਰ 1985	11 ਮਈ 1987	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ	ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਭੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ।
10	16 ਮਾਰਚ 1992	11 ਫਰਵਰੀ 1997	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
11	3 ਮਾਰਚ 1997	26 ਫਰਵਰੀ 2002	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ
12	21 ਮਾਰਚ 2002	27 ਫਰਵਰੀ 2007	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
13	1 ਮਾਰਚ 2007	ਮਾਰਚ 2012	ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ
14	ਮਾਰਚ 2012	11 ਮਾਰਚ 2017
15	24 ਮਾਰਚ 2017	ਹੁਣ ਤਕ	ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ

ਹੋਰ ਵੇਖੋ

• ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਚੋਣਾਂ (ਲੋਕ ਸਭਾ ਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ)

• ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
• ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (ਅਬੋਲਿਸ਼ਨ) ਐਕਟ, 1969
• ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 1977
• ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 1992
• ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 1997
• ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2002
• ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2007
• ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2012
• ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2017

ਹਵਾਲੇ

1. http://legislativebodiesinindia.nic.in/Punjab.htm Homepage
2. "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2011-10-31. Retrieved 2014-03-30. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
3. ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ 1897-2013, ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਪ੍ਰਾਂਤਿਕ ਅਸੈਂਬਲੀ, ਲਾਹੌਰ - ਪਾਕਿਸਤਾਨ, 2015
4. ਪੰਨਾ xxviii-xxix ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਕੰਪੰਡਿਅਮ।