ਫਾਊਸੀਆ ਮਮਪੱਟਾ

 

ਫਾਊਸੀਆ ਮਮਪੱਟਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Fousiya Mampatta; 1968 – 19 ਫਰਵਰੀ 2021) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰਨ, ਕੋਚ, ਅਥਲੀਟ ਅਤੇ ਮੈਨੇਜਰ ਸੀ। ਉਹ ਕੇਰਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮਹਿਲਾ ਫੁਟਬਾਲਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਕੋਚ ਸੀ।^[1] ਉਸਦਾ ਕੋਚਿੰਗ ਕਰੀਅਰ 17 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਸੀ।^[2] ਫੁਸੀਆ ਨੂੰ ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟਬਾਲ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਲਾਬਾਰ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟਬਾਲ ਦੀ ਰਾਜਦੂਤ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।^[3] ਇੱਕ ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਅਤੇ ਵੇਟਲਿਫਟਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਕੇਰਲ ਦੀ ਹਾਕੀ ਅਤੇ ਵਾਲੀਬਾਲ ਟੀਮ ਦਾ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।^[4]

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ

ਪਹਿਲਾਂ, ਉਸਨੇ ਹੋਰ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਵੇਟਲਿਫਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਉਸਨੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਵੇਟਲਿਫਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ। ਫੌਜੀਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈਂਡਬਾਲ ਟੀਮ ਅਤੇ ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਟੀਮ ਦਾ ਵੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਉਹ ਜੂਡੋ ਵਿਚ ਵੀ ਭਾਗੀਦਾਰ ਸੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤ ਚੁੱਕੀ ਸੀ।^[5]

ਫੁਸੀਆ ਇੱਕ ਗੋਲਕੀਪਰ ਵਜੋਂ ਖੇਡੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਜੂਨੀਅਰ ਗਰਲਜ਼ ਨੈਸ਼ਨਲ ਫੁੱਟਬਾਲ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਕੇਰਲ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ।^[6]

ਕੋਚਿੰਗ ਕਰੀਅਰ

2003 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਨਡਾਕਕਾਵੂ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਪਰਤੀ, ਇਸ ਵਾਰ ਕੇਰਲ ਸਪੋਰਟਸ ਕੌਂਸਲ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੁਕਤ ਇੱਕ ਫੁੱਟ ਕੋਚ ਵਜੋਂ। 2005 ਵਿੱਚ, ਫੂਸੀਆ ਨੇ ਕੇਰਲ ਦੀ ਸੀਨੀਅਰ ਮਹਿਲਾ ਟੀਮ ਦੀ ਕੋਚਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜੋ ਮਨੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੀਨੀਅਰ ਮਹਿਲਾ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਹੀ। 2006 ਵਿੱਚ, ਕੇਰਲ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਟੀਮ ਓਡੀਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀਨੀਅਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਉਪ ਜੇਤੂ ਰਹੀ।^[7] 2008 ਵਿੱਚ, ਨਡਾਕਕਾਵੂ ਸਕੂਲ ਦੇ ਛੇ ਖਿਡਾਰੀ ਅੰਡਰ-14 ਕੇਰਲਾ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਟੀਮ ਦੀ ਕਪਤਾਨ ਨਿਖਿਲਾ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। 2009 ਵਿੱਚ, ਨਡਾਕਕਾਵੂ ਤੋਂ ਰਾਜ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਚੁਣੇ ਗਏ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸੱਤ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।^[8]

ਮੌਤ

ਫੂਸੀਆ ਨੂੰ 2016 ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਸੀ।^[9] ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 19 ਫਰਵਰੀ 2021 ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।^[10]

ਵਿਰਾਸਤ

ਫੂਸੀਆ ਨੂੰ ਕੇਰਲ 'ਚ ਮਹਿਲਾ ਫੁੱਟਬਾਲ ਦੇ ਮੋਢੀਆਂ 'ਚੋਂ ਇਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।^[11] ਉਸਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਨਾ ਸਿਰਫ ਫੁੱਟਬਾਲ, ਬਲਕਿ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੇਰਲਾ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਸਕੂਲੀ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। 2013 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਰਾਜ ਸਕੂਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਫੁੱਟਬਾਲ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।^[12]

ਸਨਮਾਨ

ਮੈਨੇਜਰ

ਕੇਰਲ

• ਸੀਨੀਅਰ ਮਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਉਪ ਜੇਤੂ: 2005-06

ਹਵਾਲੇ

1. "Kerala's first woman football coach Fousiya passes away". The New Indian Express. Retrieved 2021-02-23.
2. "Kerala's first female footballer and coach Fousiya passes away | Football News - Times of India". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 19 February 2021. Retrieved 19 February 2021.
3. "ഫുട്ബോൾ പരിശീലക ഫൗസിയ മാമ്പറ്റ നിര്യാതയായി | Kerala | Deshabhimani | Friday 19 Feb 2021". www.deshabhimani.com. Archived from the original on 14 ਮਾਰਚ 2023. Retrieved 19 February 2021.
4. "I am... Fousiya M - Football coach". The Hindu. 21 March 2014. Retrieved 19 February 2021.
5. "Former football player and coach Fousiya Mampatta passes away". Mathrubhumi. 19 February 2021. Archived from the original on 19 ਫ਼ਰਵਰੀ 2021. Retrieved 19 February 2021.
6. Web Desk (19 February 2021). "ആദ്യകാല വനിതാ ഫുട്ബോൾ താരം ഫൗസിയ മാമ്പറ്റ അന്തരിച്ചു". MediaOne News | Latest Malayalam News from MediaOne Tv (in ਮਲਿਆਲਮ). Retrieved 19 February 2021.
7. "ഫുട്‌ബോള്‍ താരവും പരിശീലകയുമായ ഫൗസിയ മാമ്പറ്റ അന്തരിച്ചു". Indian Express Malayalam (in ਮਲਿਆਲਮ). 19 February 2021. Retrieved 19 February 2021.
8. ലേഖകൻ, മാധ്യമം (19 February 2021). "കളിയല്ലിത് ജീവിതം..." Madhyamam (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 19 February 2021.
9. "ഫുട്ബോൾ പരിശീലക ഫൗസിയ മാമ്പറ്റ അന്തരിച്ചു". www.manoramanews.com. Archived from the original on 19 ਫ਼ਰਵਰੀ 2021. Retrieved 19 February 2021.
10. "ഫുട്ബോൾ പരിശീലക ഫൗസിയ മാമ്പറ്റ അന്തരിച്ചു | Football coach and former Kerala player Fousiya Mambatta died". www.asianetnews.com. Retrieved 19 February 2021.
11. "Women's football pioneer Fousiya Mampatta no more". OnManorama. Retrieved 19 February 2021.
12. "Fouzia Mampetta is the address of Kerala Women's Football! There are no untouched areas in sports". malayalam.samayam.com (in ਮਲਿਆਲਮ). Retrieved 19 February 2021.