ਭਾਰਤ ਦੀ ਅੰਤਰਿਮ ਸਰਕਾਰ

ਭਾਰਤ ਦੀ ਅੰਤਰਿਮ ਸਰਕਾਰ
Cabinet of ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ
ਨਹਿਰੂ 2 ਸਤੰਬਰ 1946 ਨੂੰ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਤਰਿਮ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਧੜੇ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨਾਲ ਵਾਇਸਰਾਏ ਦੇ ਸਦਨ ਨੂੰ ਛੱਡਦੇ ਹੋਏ
Date formed2 ਸਤੰਬਰ 1946 (1946-09-02)
Date dissolved15 ਅਗਸਤ 1947 (1947-08-15)
People and organisations
ਸਮਰਾਟਜਾਰਜ ਛੇਵਾਂ
ਵਾਇਸਰਾਏ ਅਤੇ
ਗਵਰਨਰ ਜਨਰਲ
  • ਦਿ ਵਿਸਕਾਉਂਟ ਵੇਵਲ
    (1946-47)
  • ਬਰਮਾ ਦਾ ਵਿਸਕਾਊਂਟ ਮਾਊਂਟਬੈਟਨ
    (1947)
ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੁਖੀਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ (ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ)
No. of ministers15
Member parties
Status in legislatureਗਠਜੋੜ
History
Successor

ਭਾਰਤ ਦੀ ਅੰਤਰਿਮ ਸਰਕਾਰ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਵੀਂ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਤੋਂ 2 ਸਤੰਬਰ 1946 ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਦਾ ਕੰਮ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸੀ।[1] ਇਹ 15 ਅਗਸਤ 1947, ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ (ਅਤੇ ਵੰਡ) ਦੀ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਰਿਹਾ।[2][3][4]

ਗਠਨ

[ਸੋਧੋ]

ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਛੱਡੋ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ, ਜਿਸ ਨੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸਵੈ-ਸ਼ਾਸਨ ਲਈ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਸੀ, ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ ਵਾਂਗ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਕਲੇਮੇਂਟ ਐਟਲੀ ਦੀ ਨਵੀਂ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 1946 ਦੇ ਕੈਬਨਿਟ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਗਠਨ ਲਈ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਕੀਤਾ ਜੋ ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰੇਗੀ।[4]

ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਸਿੱਧੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂਬਰ ਸੂਬਾਈ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚੁਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ, ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ, ਲਗਭਗ 69 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ, ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਹਿੰਦੂ ਵੋਟਰਾਂ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਹਰ ਸੀਟ ਸਮੇਤ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗਿਆਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਠ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਕੋਲ ਸਪੱਸ਼ਟ ਬਹੁਮਤ ਸੀ।[5] ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ ਨੇ ਮੁਸਲਿਮ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਅਲਾਟ ਕੀਤੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ।

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ "India's first government was formed today: All you need to know". Archived from the original on 2017-12-25. Retrieved 2016-05-27.
  2. ↑ Vidya Dhar Mahajan (1971). Constitutional history of India, including the nationalist movement. S. Chand. pp. 200–10.
  3. ↑ "Office of the Historian – Countries – India". U.S. State Department. Retrieved 2009-08-16.
  4. ↑ 4.0 4.1 Radhey Shyam Chaurasia (2002). History of Modern India, 1707 A. D. to 2000 A. D. Atlantic Publishers & Distributors. pp. 300–400. ISBN 978-81-269-0085-5.
  5. ↑ (Judd 2004, p. 172)