ਭੰਵਰੀ ਦੇਵੀ

ਭੰਵਰੀ ਦੇਵੀ
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਭਾਰਤੀ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧਵਿਸ਼ਾਕਾ ਫੈਸਲਾ
ਪੁਰਸਕਾਰNeerja Bhanot Memorial Award for her "extraordinary courage, conviction and commitment"

ਭੰਵਰੀ ਦੇਵੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਦਲਿਤ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤ ਹੈ, 1992 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਤੋਂ ਗੁੱਸੇ ਉਚੇਰੀ-ਜਾਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮੂਹਿਕ ਬਲਾਤਕਾਰ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਵਤੀਰੇ ਅਤੇ ਅਦਾਲਤੀ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਬਰੀ ਹੋ ਜਾਣ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਡੇ ਪਧਰ ਤੇ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਘਟਨਾ ਬਣ ਗਈ।[1][2][3]

ਜੀਵਨੀ

[ਸੋਧੋ]

ਭੰਵਰੀ ਕੁਮਹਾਰ ਜਾਤੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਰਾਜ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਭਾਟੇਰੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਰਾਜ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਜੈਪੁਰ ਤੋਂ 55 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (34 ਮੀਲ) ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਦੁਧਪਾਣੀਆਂ ਦੇ ਗੁਰਜਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ ਭੰਵਰੀ ਦੀ ਜਾਤ ਨਾਲੋਂ ਜਾਤੀ ਦਰਜੇਬੰਦੀ ਵਿੱਚ ਉੱਚਾ ਹੈ। 1990 ਤੋਂ ਹੁਣ ਵੀ ਪਿੰਡ 'ਚ ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਆਮ ਹਨ, ਅਤੇ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਹੈ। ਭੰਵਾਰੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮੋਹਨ ਲਾਲ ਪ੍ਰਜਾਪਤ ਨਾਲ ਉਦੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੰਜ-ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਅੱਠ ਜਾਂ ਨੌਂ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸੀ[4] , ਭਟੇਰੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਜੇ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਾਰ ਬੱਚੇ ਹਨ; ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਦੋ ਧੀਆਂ ਅਤੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਹਨ: ਵੱਡੀ ਧੀ ਨੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨਹੀਂ ਗਈ; ਜੈਪੁਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ, ਇੱਕ ਮਾਮੂਲੀ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਧੀ ਰਾਮੇਸ਼ਵਰੀ ਨੇ ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੀ ਹੈ।[5]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ Dalrymple, William (2004). "The sad tale of Bahveri Devi". The Age of Kali: Indian Travels and Encounters. Penguin Books India. pp. 97–110. ISBN 978-0-14-303109-3.
  2. ↑ Mathur, Kanchan (10 October 1992). "Bhateri Rape Case: Backlash and Protest". Economic and Political Weekly. 27 (41): 2221–2224. JSTOR 4398990.
  3. ↑ Vij, Shivam (13 October 2007). "A Mighty Heart". Tehelka. Archived from the original on 20 ਮਈ 2015. Retrieved 19 May 2015. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  4. ↑ Pandey, Geeta (17 March 2017). "Bhanwari Devi: The rape that led to India's sexual harassment law". BBC. Retrieved 28 January 2018.
  5. ↑ Rashme Sehgal, Rashme (19 February 2016). "Why we must join Bhanwari Devi in her fight for justice". Rediff.com. Retrieved 28 January 2018.