ਮਰੀਅਮ ਖ਼ਾਤੂਨ ਮੋਲਕਾਰਾ

ਮਰੀਅਮ ਖ਼ਾਤੂਨ ਮੋਲਕਾਰਾ (Persian: مریم خاتون ملک‌آرا; 1950 - 25 ਮਾਰਚ 2012) ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਂਸੈਕਸੁਅਲ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਲੜ੍ਹਨ ਵਾਲੀ ਸਖਸ਼ੀਅਤ ਸੀ। ਜਨਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਉਸਨੂੰ ਲੜਕਾ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਜਿਸਨੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਢਾਂਚੇ ਤਹਿਤ ਉਸਦੀ ਪਛਾਣ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫ਼ਤਵੇ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[1][2][3][4][5]

1975 ਦੇ ਆਰੰਭ 'ਚ ਮੋਲਕਾਰਾ ਨੇ ਅਯਾਤੁਲਹਾ ਰੂਹੁੱਲਾ ਖ਼ੁਮੈਨੀ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਸਲਾਹ ਵਜੋਂ ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਗਲਤ ਲਿੰਗ ਪਛਾਣ ਸੋਂਪੀ ਜਾਣ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਬਾਰੇ ਪੁਛਿਆ ਗਿਆ, ਉਸਨੂੰ ਇਰਾਨ ਲਈ ਦੇਸ ਨਿਕਾਲਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। 1978 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਪੈਰਿਸ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਥੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਖੋਮੇਈਨੀ ਅਧਾਰਤ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸਲਾਮਿਕ ਇਨਕਲਾਬ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਉਸਦੀ ਇੱਛਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮਰਦ ਹਾਰਮੋਨਜ਼ ਲਗਾਏ ਗਏ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਾਨਸਿਕ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਧਾਰਮਿਕ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਅਕਬਰ ਹਾਸ਼ਮੀ ਰਫਸਜਾਨੀ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸੰਪਰਕ ਕਰਕੇ ਉਸਨੂੰ ਰਿਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2]

ਮੋਲਕਾਰਾ ਨੇ ਸੈਕਸ ਪੁਨਰ ਨਿਰਧਾਰਣ ਸਰਜਰੀ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣ ਲਈ ਮੁਹਿੰਮ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ। ਉਸਨੇ ਉੱਤਰੀ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਖੋਮੇਈਨੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ: ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਦਾ ਸੂਟ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਕੁਰਾਨ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਗਾਰਡਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਸਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਕੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਖੋਮੇਈਨੀ ਦੇ ਭਰਾ ਹਸਨ ਪਾਸੰਦੀਦੇ ਨੇ ਵਿੱਚ ਦਖਲੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰਕੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਖਤਮ ਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਖੋਮੇਈਨੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਵਕ ਯਕੀਨ ਦਿਵਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸੈਕਸ ਅਸਾਈਨਮੈਂਟ ਸਰਜਰੀ ਕਰਾ ਸਕੇ। ਖੋਮੇਈਨੀ ਨੇ 1986 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਤਵਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਮੋਲਕਾਰਾ ਨੇ ਇਰਾਨ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਡਾਕਟਰੀ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਟ੍ਰਾਂਸੈਕਸੁਅਲਜ਼ ਨੂੰ ਸਰਜਰੀ ਕਰਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕਾਰਜ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1997 ਵਿੱਚ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸੈਕਸ ਅਸਾਈਨਮੈਂਟ ਸਰਜਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਈਰਾਨੀ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਜਰੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਤੋਂ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟ ਸੀ।[2][3]

2007 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਈਰਾਨ ਸੁਸਾਇਟੀ ਲਿੰਗ ਪਛਾਣ ਡਿਸਆਰਡਰ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ(ISIGID, انجمن Persian: حمایت از بیماران مبتلا به اختلالات هویت جنسی ایران), ਜੋ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਜਿਸਟਰਡ ਐਡਵੋਕੇਸੀ ਸਮੂਹ ਹੈ।[5]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

[ਸੋਧੋ]
  • ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਅਧਿਕਾਰ

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ McDowall, Angus; Stephen Khan (25 November 2004). "The Ayatollah and the transsexual". The Independent. Tehran. Retrieved 25 April 2011. That Maryam Khatoon Molkara can live a normal life is due to a compassionate decision by one man: the leader of the Islamic revolution himself.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 Tait, Robert. "A fatwa for transsexuals". Salon.com. Archived from the original on 7 June 2011. Retrieved 25 April 2011. One woman's courage in appealing to the late Ayatollah Khomeini has made Tehran the unlikely sex change capital of the world.
  3. ↑ 3.0 3.1 Fathi, Nazila (August 2, 2004). "As Repression Lifts, More Iranians Change Their Sex". The New York Times.
  4. ↑ Tait, Robert (July 27, 2005). "A Fatwa for Freedom". The Guardian. London. Retrieved 2010-05-12.
  5. ↑ 5.0 5.1 "Human Rights Report: Being Transgender in Iran" (PDF). Outright. Action International. Archived from the original (PDF) on 2018-01-16. Retrieved 2018-08-06. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)