ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਜੈਨ | |
---|---|
ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |
ਪੇਸ਼ਾ | ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ, ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨੀ |
ਪੁਰਸਕਾਰ | ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ (2020) |
ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਜੈਨ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Meenakshi Jain) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਗਾਰਗੀ ਕਾਲਜ, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। 2014 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਹਿਸਟੋਰੀਕਲ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1] 2020 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2]
ਜੈਨ ਨੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਤੀ ਦੇ ਅਭਿਆਸ 'ਤੇ ਸਤੀ: ਈਵੈਂਜਲੀਕਲਸ, ਬੈਪਟਿਸਟ ਮਿਸ਼ਨਰੀਜ਼, ਅਤੇ ਬਦਲਦਾ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਭਾਸ਼ਣ ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ NCERT ਲਈ ਇੱਕ ਸਕੂਲੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕ, ਮੱਧਕਾਲੀ ਭਾਰਤ, ਵੀ ਲਿਖੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਰੋਮਿਲਾ ਥਾਪਰ, ਸਤੀਸ਼ ਚੰਦਰ ਆਦਿ ਦੁਆਰਾ ਸਹਿ-ਲੇਖਕ ਪਿਛਲੀ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਸੀ।[3]
ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਜੈਨ ਪੱਤਰਕਾਰ ਗਿਰੀਲਾਲ ਜੈਨ ਦੀ ਧੀ ਹੈ, ਜੋ ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸੰਪਾਦਕ ਹਨ।[4] ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ।[5] ਸਮਾਜਿਕ ਅਧਾਰ ਅਤੇ ਜਾਤ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਉਸਦਾ ਥੀਸਿਸ 1991 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।[5]
ਜੈਨ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗਾਰਗੀ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਇੱਕ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹਨ।[6] ਦਸੰਬਰ 2014 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਹਿਸਟੋਰੀਕਲ ਰਿਸਰਚ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।