ਲਾਲਗੜ੍ਹ ਮਹਲ
| ਲਾਲਗੜ੍ਹ ਮਹਲ | |
|---|---|
ਲਾਲਗੜ੍ਹ | |
 | |
  Location in Rajasthan; inset shows Rajasthan in India | |
| ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਕਿਸਮ | ਮਹਲ, ਹੋਟਲ |
| ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਸ਼ੈਲੀ | ਉਸਤਾ ਕਲਾ ਅਤੇ ਮੁਗਲ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ |
| ਪਤਾ | ਰੋਡਵੇਅ ਬੱਸ ਸਟੈਂਡ ਨੇੜੇ, ਬੀਕਾਨੇਰ |
| ਕਸਬਾ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਰ | ਬੀਕਾਨੇਰ |
| ਦੇਸ਼ | ਭਾਰਤ |
| ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ | |
| ਆਰਕੀਟੈਕਟ | ਸੈਮੂਅਲ ਸਵਿੰਟਨ ਜੈਕਬ |
ਲਾਲਗੜ੍ਹ ਮਹਲ, ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਬੀਕਾਨੇਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹਿਲ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤੀ ਹੋਟਲ ਹੈ, ਜੋ 1902 ਤੋਂ 1926 ਦੇ ਵਿੱਚਕਾਰ, ਬੀਕਾਨੇਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ, ਸਰ ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਿਵਾਸ ਪੈਲੇਸ ਲਾਲਗੜ੍ਹ ਪੈਲੇਸ ਦਾ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਲੀਜ਼ 'ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਵਿਰਾਸਤੀ ਹੋਟਲ ਵਜੋਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਇਹ ਮਹਿਲ 1902 ਤੋਂ 1926 ਦਰਮਿਆਨ ਇੰਡੋ-ਸੇਰੇਸੈਨਿਕ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਸ਼ਾਸਨ ਦੁਆਰਾ ਮਹਾਰਾਜਾ ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ (1881–1942) ਲਈ ਬਣਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ [1] ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਜੇ ਆਪਣੀ ਬਾਲ ਵਰੇਸ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਉਹ ਮੌਜੂਦਾ ਜੂਨਾਗੜ ਪੈਲੇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜੋਕੇ ਰਾਜੇ ਲਈ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ ਸਨ। ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਕਿ ਇਸ ਮਹੱਲ ਦਾ ਨਾਮ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਮਹਾਰਾਜਾ ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।[2]
1972 ਵਿੱਚ,ਬੀਕਾਨੇਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ, ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਕਰਨੀ ਸਿੰਘ, ਨੇ ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਟਰੱਸਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਮਹਾਰਾਜੇ ਨੇ ਟਰੱਸਟ ਨੂੰ ਲਾਲਗੜ ਪੈਲੇਸ ਦੇ ਇਕ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ। ਟਰੱਸਟ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਵਿਰਾਸਤੀ ਹੋਟਲ ਦਿ ਲਾਲਗੜ੍ਹ ਪੈਲੇਸ ਹੋਟਲ ਦੀ ਆਮਦਨੀ ਨਾਲ ਦੋ ਵਿੰਗਾਂ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰ ਹੋਟਲਾਂ ਵਿਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਲਾਲਗੜ ਪੈਲੇਸ, ਉਸਦੀ ਧੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਰਾਜਸ਼੍ਰੀ ਕੁਮਾਰੀ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋਟਲ ਵੀ ਉਸੇ ਦਵਾਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ
[ਸੋਧੋ]
ਇਹ ਕੰਪਲੈਕਸ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਸਰ ਸੈਮੂਅਲ ਸਵਿੰਟਨ ਜੈਕਬ ਦੁਆਰਾ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਕ ਰਸਮ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਸਮਾਰੋਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਾਰੀ ਦਾ ਕੰਮ 1896 ਵਿਚ ਮੌਜੂਦਾ ਜੂਨਾਗੜ ਕਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ 5 ਮੀਲ [2] ਵਿਥ ਉੱਤੇ ਖਾਲੀ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ' ਤੇ ਹੁਣ ਡਾਕਟਰ ਕਰਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਰੋਡ ਹੈ। ਮਹਲ ਦੋ ਵਿਹੜਿਆਂ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਵਿੰਗ, ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਿਵਾਸ 1902 ਵਿੱਚ ਸੰਪੂਰਨ ਹੋਇਆ। ਬਾਕੀ ਤਿੰਨ ਵਿੰਗ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ ਤੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅਖੀਰਲਾ 1926 ਵਿਚ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕੰਪਲੈਕਸ ਦੀ ਅੰਤਮ ਪੂਰਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪੜਾਅ ਵਿਚ ਪੂਰੇ ਹੋਏ ਸਨ. [3] ਲਾਰਡ ਕਰਜ਼ਨ ਮਹਿਲ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮਹਿਮਾਨ ਸੀ। ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ ਗਜਨੇਰ ਵਿਖੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਹੀ ਰੇਤ ਬਟੇਰਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸਮਿਸ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੀ। [4] ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਮਹਿਲ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 1920 ਵਿੱਚ ਜੋਰਜਸ ਕਲੇਮੇਨਸੌ, ਰਾਣੀ ਮੈਰੀ, ਕਿੰਗ ਜੋਰਜ ਪੰਜਵਾਂ, ਲਾਰਡ ਹਾਰਡਿੰਗ, ਅਤੇ ਲਾਰਡ ਇਰਵਿਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।